Με μεγάλη καθυστέρηση ο ACER, Ευρωπαϊκός Οργανισμός των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας, έδωσε στο τέλος του 2014 το 3ο Market Monitoring report (για το 2013) και είδαμε αρκετά «ωραία»:
«Looking back at the period since 2008, the report shows that there has been little responsiveness between wholesale and retail prices – Κοιτώντας προς τα πίσω ως το 2008, η έρευνα έδειξε πως υπάρχει μικρή συσχέτιση ανάμεσα στις τιμές χονδρικής και τις τιμές λιανικής».
«With a few notable exceptions, there seems to be a vicious circle in the retail energy market of many Member States, where competition between different suppliers is still weak with often little product and price differentiation – Με μερικές αξιοσημείωτες εξαιρέσεις, φαίνεται να υπάρχει ένας φαύλος κύκλος στην αγορά λιανικής πώλησης ενέργειας πολλών χωρών-μελών, όπου ο ανταγωνισμός μεταξύ των διαφόρων προμηθευτών εξακολουθεί να είναι αδύναμος, με συχνά μικρή διαφοροποίηση προϊόντων και τιμών».
«This vicious circle needs urgently to be broken by, on the one hand, facilitating consumer switching behaviour and awareness and improving the comparability and comparison of different suppliers’ offers; on the other hand, by removing the barriers to entry into retail markets and phasing out price regulation as soon as possible. – Αυτός ο φαύλος κύκλος πρέπει επειγόντως να σπάσει, μέσω της διευκόλυνσης της συμπεριφοράς των καταναλωτών σε αλλαγή προμηθευτή και της βελτίωσης της συγκρισιμότητας και της σύγκρισης των διαφόρων προσφορών των προμηθευτών. Από την άλλη πλευρά, με την άρση των εμποδίων για την είσοδο στις αγορές λιανικής και τη σταδιακή κατάργηση της ρύθμισης των τιμών το συντομότερο δυνατόν.»
Ο ACER λοιπόν φαίνεται να θεωρεί πως το πρόβλημα στη λιανική αγορά ηλεκτρισμού των χωρών-μελών είναι ότι οι καταναλωτές δεν μπορούν ν’ αλλάξουν προμηθευτή. Σύμφωνα με το Τρίτο Ενεργειακό Πακέτο της ΕΕ, που υιοθετήθηκε το 2009, οι καταναλωτές πρέπει να μπορούν ν’ αλλάξουν προμηθευτή μέσα σε τρεις εβδομάδες. Τώρα το CEER, το Συμβούλιο του ACER, προτείνει η αλλαγή παρόχου να γίνεται μέσα σε 24 ώρες μέχρι το 2025, θεωρώντας πως η μικρή κινητικότητα των πελατών είναι ένδειξη μιας αγοράς που δεν λειτουργεί ανταγωνιστικά. Αυτά λογικά θα πρέπει να σας θυμίζουν τη δυνατότητα που έχετε να αλλάξετε πάροχο στην καταπληκτικά «απελευθερωμένη» και «ανταγωνιστική» Ελληνική αγορά τηλεπικοινωνιών. Σε μια αγορά όπου έχει πάψει να υφίσταται η έννοια της επ’ αόριστο σύνδεσης με τον πάροχο, μόλις λήξει η διάρκεια των 12/18/24 μηνών του συμβολαίου ο πελάτης μεταφέρεται αυτόματα σε ακριβότερο συμβόλαιο, οπότε πρέπει να θυμηθεί έγκαιρα βγει στη γύρα να ψάχνει για «προσφορές», μόνο που, ώ τι σύμπτωση, τα προϊόντα μοιάζουν πολύ μεταξύ τους, οι τιμές ακόμα περισσότερο, η τάση των τιμών όλο και περισσότερο μοιάζει να είναι αυξητική κι αν επιχειρήσετε να μιλήσετε με την τηλεφωνική «εξυπηρέτηση» πρέπει να οπλιστείτε με ιώβεια υπομονή. Φυσικά καμιά «Ανεξάρτητη» Αρχή δεν θα δείτε να κάνει έρευνα για καρτέλ, για τριγωνικές συναλλαγές, για ο,τιδήποτε καθιστά τον πελάτη όμηρο μιας τριτοκοσμικής κατάστασης.
Ας παραβλέψουμε τις «παιδικές ασθένειες» των πρώτων ημερών της «απελευθέρωσης», τότε που ξεφύτρωναν οι πάροχοι σαν μανιτάρια, οι «προσφορές» ήταν τηλεφωνικές, πολλοί καταναλωτές βρέθηκαν να έχουν ταυτόχρονα «ηχογραφημένη δέσμευση συμβολαίου» σε δυο και τρεις «παρόχους» και κάποιοι απ’ τους λαμπρούς «επενδυτές» έκλεισαν σε λίγες εβδομάδες. Ας δούμε τις επιλογές που έχει σήμερα κάποιος: δεν υπάρχει δυνατότητα για σύνδεση μόνο ίντερνετ, πρέπει κανείς να βάλει και σταθερή τηλεφωνία. Στη γειτονική μας βαλκανική Ρουμανία ωστόσο η δυνατότητα υπάρχει. Οι τιμές για ένα σύνηθες πακέτο «double play», σταθερή τηλεφωνία και διαδίκτυο στα 24Mbps βρίσκονται στα 19-20€/μήνα κι ο μεγαλύτερος πάροχος, με την πιο αξιόπιστη υποδομή που την πληρώναμε όλοι για χρόνια, είναι αρκετά πιο ακριβός. Στη Ρουμανία, το έχουμε πει από πέρυσι, ο μεγαλύτερος πάροχος προσφέρει ίντερνετ ξεκινώντας απ’ τα 100Mbps με 29λέι/μήνα (6,5 ευρώ) και φθάνει στα 1000Mbps με 55λέι/μήνα, (12,3 ευρώ). Ασύλληπτες ταχύτητες για τα ελληνικά δεδομένα, το παλιό ρητό «ο χρόνος είναι χρήμα» κάποιοι το έχουν ξεχάσει εδώ κι έχουν καθηλώσει την οικονομία να περιμένει τον αραμπά των «ανεπανάληπτων» 4Mbps, που βρίσκει ακόμα κανείς στην αγορά. Δεν νομίζω να παράγει τον εξοπλισμό η Ρουμανία και γι’ αυτό υπάρχει αυτή η χαώδης απόσταση τόσο στις προσφερόμενες υπηρεσίες όσο και στις τιμές. Μήπως απλά δεν είχαν «εθνικό προμηθευτή»;
Αλλά το πολύ χειρότερο παράδειγμα της ύπαρξης πολλών προμηθευτών χωρίς όφελος για τους καταναλωτές δεν είναι φυσικά άλλο απ’ την αγορά ηλεκτρισμού της Βρετανίας: 34 πάροχοι είναι περισσότεροι από αρκετούς για να υπάρχει ανταγωνισμός, αλλά οι έξι μεγαλύτεροι είναι που ελέγχουν την αγορά, τα κέρδη τους έχουν εκτοξευτεί, οι καταναλωτές είναι εξαγριωμένοι απ’ τις τιμές κι επιτέλους ξεκίνησε πέρυσι έρευνα για ύπαρξη καρτέλ, μια που το 2015 είναι εκλογική χρονιά και οι δυσαρεστημένοι ψηφοφόροι μπορεί να ψηφίσουν και κανένα Φάρατζ. Στην πραγματικότητα, οι 34 πάροχοι στη Βρετανία αποδεικνύουν πως η ενέργεια είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να την αφήσεις σε ιδιώτες!
Τέτοιες θεωρήσεις, όπως του ACER για την ταχύτητα αλλαγής προμηθευτή, αποδεικνύουν όλο και περισσότερο μια άλλη μεγάλη αλήθεια: ένα και μόνο Ευρωπαϊκό κοστούμι είναι πολύ δύσκολο να κοπεί και να ραφτεί στα μέτρα όλων των χωρών. Ο ρόλος των εθνικών κρατών στην ενέργεια είναι αναντικατάστατος!
Το πλήρες άρθρο με τους συνδέσμους/links τεκμηρίωσης (με μπλε) βρίσκεται και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite
