Γράφει η Χρυσάνθη Πασσά*
Πλησιάζοντας το καλοκαίρι δεχόμαστε αμέτρητες συμβουλές για το πώς θα αποκτήσουμε το τέλειο σώμα και τις ιδανικές αναλογίες, καταλήγοντας έτσι να μπερδέψουμε τους μύθους με την πραγματικότητα. Η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στα υγιή πρότυπα και στις περιπτώσεις εκείνες που μπορεί να οδηγήσουν σε διατροφικές διαταραχές, είναι πολύ λεπτή. Οι πιο γνωστές διατροφικές διαταραχές είναι η ψυχογενής βουλιμία και η ψυχογενής ανορεξία.
Τα αίτια των διατροφικών διαταραχών δεν έχουν διασαφηνιστεί πλήρως, αλλά φαίνεται να είναι συνδυασμός διαφόρων παραγόντων με ιδιαίτερη έμφαση στους ψυχολογικούς. Τραυματικά γεγονότα, όπως η κακοποίηση ή το πένθος, μπορεί να προκαλέσουν βουλιμία ή ανορεξία. Συχνά συναντάμε και το φαινόμενο της εκτόνωσης εντάσεων και καταπιεσμένων συναισθημάτων στο φαγητό. Αδιαμφισβήτητα, βασικό ρόλο παίζει και το υπερβολικό άγχος. Ειδικά στο σημείο εκείνο που κάποιος δεν μπορεί να το διαχειριστεί. Αν δίναμε ένα γενικότερο νόημα, θα λέγαμε ότι αυτό που επηρεάζει κυρίως είναι η εικόνα που έχει το άτομο για τον εαυτό του και η αντίληψη του για το περιβάλλον.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν και οι βιολογικοί παράγοντες. Τα γονίδια και η έλλειψη σερετονίνης, που είναι νευροδιαβιβαστής του εγκεφάλου υπεύθυνος για τη διατροφική συμπεριφορά. Τέλος, τα πρότυπα που μας περνάει η ίδια η κοινωνία. Ειδικά το άγχος που βιώνουν οι γυναίκες με το να αποκτήσουν την τέλεια σιλουέτα. Ακόμα και το στερεότυπο ότι η αψεγάδιαστη εμφάνιση αποτελεί συνώνυμο της επαγγελματικής επιτυχίας.
Η συμπτωματολογία των διαταραχών αυτών είναι πολύ συγκεκριμένη. Στην ψυχογενή βουλιμία παρατηρείται κατανάλωση μεγαλύτερης ποσότητας τροφών από το κανονικό και σε πιο τακτικά διαστήματα, αδυναμία ελέγχου του τι και πόσο τρώει το άτομο, προσπάθεια να χαθεί το βάρος με αθέμιτα μέσα και εμφάνιση των συμπτωμάτων τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα για 3 μήνες. Στην ψυχογενή ανορεξία το άτομο αρνείται να διατηρήσει το βάρος του σε φυσιολογικά επίπεδα, φοβάται την ενδεχόμενη αύξηση βάρους και έχει λανθασμένη εικόνα του σώματος του που αυτόματα επηρεάζει έντονα και την αυτοεκτίμηση του.
Παρατηρώντας λοιπόν συμπτώματα όπως τα παραπάνω, δεν πρέπει με τίποτα να καθυστερείτε την επικοινωνία με ειδικούς. Η θεραπεία μπορεί να είναι σε μορφή ψυχοθεραπείας ή συνδυαστικά με φαρμακευτική αγωγή. Η αντιμετώπιση των διαταραχών αυτών απαιτεί ένα σύνολο ανθρώπων (ειδικευμένους γιατρούς, ψυχολόγους και οικογένεια). Το σημαντικότερο όλων είναι να μπορέσουμε να πείσουμε το άτομο να δεσμευτεί στη θεραπεία. Όσο νωρίτερα ξεκινήσει η θεραπεία και γίνει τρόπος ζωής, τόσο πιο άμεσα θα είναι και τα αποτελέσματα.
* Η Χρυσάνθη Πασσά είναι Ψυχολόγος, MSc Αναπτυξιακές Διαταραχές
