Γράφει ο Γεράσιμος Ταυρωπός
Καθώς η κατάσταση γίνεται οριακή και πλησιάζουμε στο σημείο καμπής των οριστικών αποφάσεων, οι τάσεις του ΣΥΡΙΖΑ ανασυντίθενται και ανασυγκροτούνται, ενόψει της «ημέρας της κρίσεως»… Είτε αυτή αφορά το σενάριο «δεν υπογράφουμε» είτε το σενάριο «υπογράφουμε», είναι συνείδηση όλων μέσα στο κυβερνητικό κόμμα ότι η δοκιμασία θα είναι μεγάλη και η εσωτερική ένταση θα «χτυπήσει κόκκινο».
Μέσα στον Απρίλιο, λοιπόν, το εσωτερικό τοπίο στον ΣΥΡΙΖΑ αναδιαμορφώθηκε. Το «χαοτικό» εσωκομματικό τοπίο αναδιατάχθηκε ώστε να υποδεχτούν όλες οι τάσεις τα μεγάλα γεγονότα που έρχονται.
Η πιο εμφατική αλλαγή συντελέστηκε στο χώρο της πλειοψηφίας του κόμματος. Ήταν κοινό μυστικό ότι η παλιά Αριστερή Ενότητα (ΑΡΕΝ), η τάση που πλειοψήφησε στο Ιδρυτικό Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ τον Ιούλιο του 2013, είχε διαιρεθεί εσωτερικά σε επιμέρους τάσεις, με αποτέλεσμα το τοπίο στο χώρο της πλειοψηφίας να μοιάζει με κινούμενη άμμο. Προσωρινά -και μεταβατικά όπως αποδεικνύουν οι εξελίξεις- σχηματίστηκαν αρκετοί πόλοι: Η ΑΡ.ΑΡΕΝ – Αριστερή ΑΡΕΝ (που εξέφραζε τα πιο ριζοσπαστικά και κριτικά προς τις επιλογές της ηγεσίας κομμάτια τα προερχόμενα από τον Συνασπισμό), η ΔΕΞ.ΑΡΕΝ – Δεξιά ΑΡΕΝ (ονομασία που της αποδόθηκε… κατ’ αντιδιαστολή και εξέφραζε τις πιο πιστές στον πρόεδρο δυνάμεις), η Πρωτοβουλία 2000 (Μπαλάφας, Δούρου, Παπαδημούλης), η ΑΝΑΣΑ (υπο-τάση από στελέχη της πρώην ΑΚΟΑ και πρώην ΡΟΖΑΣ αλλά και ανένταχτους), τη Σοσιαλιστική Τάση (ΠΑΣΟΚογενείς) και την ΚΟΕ. Μέχρι και εσωτερική διαίρεση στην… ΔΕΞ.ΑΡΕΝ παρατηρήθηκε!
Το τοπίο στο χώρο της πλειοψηφίας ήταν τόσο χαοτικό, ώστε ο Αλέξης Τσίπρας αισθανόταν ότι δεν έχει στιβαρή βάση στήριξης μέσα στο κόμμα. Προσπάθησε πολλές φορές, με τη συνδρομή και του έως πρόσφατα γραμματέα του κόμματος Δημήτρη Βίτσα, να ενοποιήσει τον πολυδιασπασμένο χώρο της πλειοψηφίας, αλλά χωρίς επιτυχία.
Το τελευταίο διάστημα όμως το τοπίο ξεκαθάρισε. Οι ΠΑΣΟΚογενείς (Σοσιαλιστική Τάση) έχουν σηκώσει δικό τους μπαϊράκι, αδιαφορούν για οποιαδήποτε παρέμβαση στο κόμμα και έχουν αποδείξει και με το παραπάνω ότι αποτελούν τάση με αποκλειστικό «αντικείμενο» τη νομή και ανακατανομή θέσεων στον κυβερνητικό και ευρύτερα στον κρατικό μηχανισμό. Πολιτικά, εκτιμάται ότι θα στηρίξουν την επιλογή «υπογράφουμε», αλλά δεν είναι το ίδιο βέβαιο ότι θα στηρίξουν… εν σώματι την αντίθετη επιλογή…
Η ΚΟΕ «απέδρασε» από το χώρο της πλειοψηφίας και κινείται αυτόνομα, ενώ σημαντική εξέλιξη είναι η μετατόπιση του Γιάννη Μηλιού στο χώρο της εσωκομματικής αντιπολίτευσης.
Η «μεγάλη» εξέλιξη όμως ήταν η εντελώς πρόσφατη συγκρότηση της Ενωτικής Κίνησης, της νέας τάσης που προκειται να στηρίξει τον Αλέξη Τσίπρα στις δύσκολες επιλογές που έρχονται. Είναι η τάση του προέδρου, όπως υπογραμμίζει εμφατικά η συμμετοχή σε αυτήν του Νίκου Παππά και του Δημήτρη Βίτσα. Η Ενωτική Κίνηση συγκροτήθηκε με πανελλαδική συνάντηση στελεχών την Παρασκευή 3 Απριλίου και συνενώνει την παλιά ΔΕΞ.ΑΡΕΝ, την Πρωτοβουλία 2000 και τμήμα της ΑΡ.ΑΡΕΝ. Η πολιτική της αφήγηση είναι ταυτόσημη με την αφήγηση του κυβερνητικού κέντρου: «έντιμη συμφωνία» – «κόκκινες γραμμές» σε μισθούς και συντάξεις – λύση εντός ευρώ.
Σαν να ήταν η αρχή μιας «καραμπόλας», η συγκρότηση της Ενωτικής Κίνησης επέσπευσε της συγκρότηση της νέας αριστερής τάσης από το χώρο της πλειοψηφίας, που συνενώνει την ΑΡ.ΑΡΕΝ και την ΑΝΑΣΑ. Σ’ αυτήν συμμετέχουν στελέχη όπως ο νυν γραμματέας του κόμματος Τάσος Κορωνάκης, ο υπουργός Ευκλείδης Τσακαλώτος κ.λπ. Πολιτικό της «στίγμα» η υποστήριξη των επιλογών της ηγεσίας αλλά με επιφυλάξεις και κριτικό πνεύμα. Η νέα τάση είναι υπό συγκρότηση, αλλά με διαδικασίες κατεπείγουσες.
Στο χώρο της εσωκομματικής αντιπολίτευσης, το Σαββατοκύριακο 4 – 5 Απριλίου είχαμε τις Πανελλαδικές Συναντήσεις του Αριστερού Ρεύματος (Λαφαζάνης κ.λπ.) και του Κόκκινου Δικτύου (Νταβανέλλος κ.λπ.) που συναποτελούν μαζί με ανένταχτους/ες την Αριστερή Πλατφόρμα.
Η μετατόπιση της ΚΟΕ και του Γιάννη Μηλιού από το χώρο της πλειοψηφίας στο χώρο της εσωκομματικής αντιπολίτευσης διευρύνει αντικειμενικά τις δυνατότητες της τελευταίας. Ωστόσο, ενώ στο χώρο της πλειοψηφίας παρατηρείται «οργάνωση του χάους» με ενοποίηση υπο-τάσεων σε δύο μεγάλες τάσεις (οι ΠΑΣΟΚογενείς είναι «μονήρης περίπτωση με ειδικά ενδιαφέροντα…) στο χώρο της εσωκομματικής αντιπολίτευσης δεν παρατηρείται κάποια ανάλογη κίνηση συσπείρωσης και εμβάθυνσης των σχέσεων μεταξύ των δυνάμεων του αντιπολιτευτικού φάσματος.
Τι ρόλο θα παίξουν όλα αυτά την κρίσιμη στιγμή των μεγάλων αποφάσεων και εξελίξεων; Σίγουρα σημαντικό, αλλά κανείς δεν μπορεί να προδιαγράψει με βεβαιότητα ποια στάση θα κρατήσει ποια τάση όταν τα μεγάλα διλήμματα θα χτυπήσουν την πόρτα του κόμματος.
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι «περίεργο τρένο», και όποιος προσπαθήσει να τον αναλύσει με βάση τα αναλυτικά εργαλεία που είναι χρήσιμα για τα κόμματα του συστημικού τόξου, κινδυνεύει να βγάλει εντελώς λαθεμένα συμπεράσματα. Άλλωστε, το «κόμμα ΣΥΡΙΖΑ» δεν είναι που έχει «τρελάνει» τα αναλυτικά εργαλεία και των δυνάμεων του συστήματος διεθνώς; Σε σημείο να βγάζουν εκθέσεις μέχρι και οι οίκοι αξιολόγησης με εκτιμήσεις ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα διασπαστεί, ότι θα υπάρξει ευρείας έκτασης διχασμός στην Κ.Ο. του κ.λπ.;
Όπως είπε έμπειρο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ: Μπορεί οι τάσεις να προετοιμάζονται για να κρατήσουν συγκεκριμένη στάση στις επερχόμενες εξελίξεις, αλλά θα είναι οι εξελίξεις που θα καθορίσουν τη μοίρα των τάσεων και όχι το αντίστροφο…