Πενταετία εφαρμογής νέων φοροελαφρύνσεων θα είναι η περίοδος 2023-2027, καθώς η κυβέρνηση σχεδιάζει να επαναφέρει σε τροχιά υλοποίησης το πρόγραμμά της για μειώσεις φόρων, το οποίο έμεινε στη μέση εξαιτίας των αλλεπάλληλων οικονομικών κρίσεων που προκάλεσαν η πανδημία του κορονοϊού και ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Η επόμενη τετραετία διακυβέρνησης της χώρας -αν όλα εξελιχθούν ευνοϊκά για το κυβερνών κόμμα- θα ξεκινήσει από τα μέσα του 2023 και θα έχει ορίζοντα μέχρι την άνοιξη του 2027! Με αυτή την προοπτική, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών προετοιμάζει ένα νέο «πακέτο» ελαφρύνσεων και μεταρρυθμίσεων στη φορολογία, το οποίο προβλέπει νέες μειώσεις συντελεστών στη φορολογία εισοδήματος και στον ΦΠΑ, σταδιακή μείωση και κατάργηση των τεκμηρίων διαβίωσης το αργότερο έως το τέλος του 2026, πλήρη και οριστική κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και του τέλους επιτηδεύματος, αλλά και απλοποίηση του φορολογικού συστήματος με την ένταξη περισσότερων εισοδημάτων σε ενιαία κλίμακα φορολόγησης.
Δηλαδή στο «πακέτο» των φορολογικών μέτρων της επόμενης τετραετίας περιλαμβάνονται κυρίως μέτρα τα οποία είχαν εξαγγελθεί για να εφαρμοστούν στην πρώτη κοινοβουλευτική θητεία, αλλά δεν κατέστη δυνατό να νομοθετηθούν εξαιτίας των εκτάκτων γεγονότων και των κρίσεων που μεσολάβησαν και κυριάρχησαν στην καθημερινότητα των πολιτών από τις αρχές του 2020, με την υγειονομική και οικονομική κρίση που προκάλεσε η εξάπλωση του κορονοϊού, μέχρι και φέτος, με το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία και την ενεργειακή κρίση.
Η κυβέρνηση θα επιδιώξει να επαναφέρει σταδιακά σε τροχιά υλοποίησης το βασικό σχέδιό της για τη μόνιμη φορολογική ελάφρυνση νοικοκυριών και επιχειρήσεων, την απαλλαγή από τα βάρη των φορολογικών «μνημονιακών» μέτρων και την ενίσχυση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία, το οποίο έχει ως στόχο την ισχυρή και βιώσιμη ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται τους επόμενους μήνες να ξεδιπλώσει με αλλεπάλληλες εξαγγελίες το κυβερνητικό σχέδιο για την αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος και τη μετατροπή του σε εργαλείο ανάπτυξης και κοινωνικής δικαιοσύνης. Στο πλαίσιο αυτό, αναμένεται να προβεί σε εξαγγελίες και κατά την ομιλία του στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης, στις αρχές Σεπτεμβρίου.
Αναλυτικά, το «πακέτο» των μέτρων που προτίθεται να εντάξει η κυβέρνηση στο οικονομικό της πρόγραμμα για την επόμενη τετραετία περιλαμβάνει:
1 Πλήρη κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης. Το μέτρο αυτό, ήδη έχει εξαγγελθεί από τον πρωθυπουργό και σχεδιάζεται να τεθεί σε εφαρμογή από το 2023. Ωφελημένοι από την εφαρμογή του θα είναι περίπου 500.000 δημόσιοι υπάλληλοι, δημόσιοι λειτουργοί και συνταξιούχοι με ετήσια φορολογητέα εισοδήματα από μισθούς ή συντάξεις άνω των 12.000 ευρώ. Οι φορολογούμενοι αυτοί, από την 1η-1-2023 θα λάβουν αυξήσεις στις καθαρές αποδοχές τους, καθώς, από την ημερομηνία αυτή, θα σταματήσει η μηνιαία παρακράτηση της εισφοράς από τους μισθούς όλων των υπαλλήλων και λειτουργών του Δημοσίου και από όλες τις συντάξεις.
Σήμερα, η επιβολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης έχει ανασταλεί για τους μισθούς που εισέπραξαν πέρυσι και εισπράττουν και φέτος οι υπάλληλοι του ιδιωτικού τομέα, καθώς επίσης και για τα εισοδήματα του 2021, τα οποία προέρχονται από επιχειρηματικές -αγροτικές δραστηριότητες, από εκμετάλλευση ακινήτων και από κινητές αξίες και τα οποία φορολογούνται φέτος.
Η κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για όλους ανεξαιρέτως τους φορολογουμένους από το επόμενο έτος θα έχει ως άμεση συνέπεια να πάψουν να επιβαρύνονται με ειδική εισφορά αλληλεγγύης:
α) Οι πολιτικοί δημόσιοι υπάλληλοι με ετήσιες αποδοχές άνω των 12.000 ευρώ.
β) Οι δημόσιοι λειτουργοί, δηλαδή οι στρατιωτικοί, οι αστυνομικοί, οι πυροσβέστες, οι λιμενικοί, οι δικαστικοί, οι ιατροί του ΕΣΥ, οι πανεπιστημιακοί, οι ερευνητές και οι λοιποί δημόσιοι λειτουργοί, των οποίων τα ετήσια εισοδήματα από μισθούς υπερβαίνουν τα 12.000 ευρώ.
γ) Οι συνταξιούχοι με ετήσια εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ.
δ) Τα μέλη της κυβέρνησης, οι βουλευτές, οι γενικοί και ειδικοί γραμματείς, οι περιφερειάρχες, οι δήμαρχοι και τα στελέχη των επιχειρήσεων και των οργανισμών του δημοσίου τομέα, των οποίων οι ετήσιες αποδοχές είναι παρά πολύ υψηλές.
2 Μονιμοποίηση της διάταξης που προβλέπει την εφαρμογή μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ από το 24% στο 13% για τα μη αλκοολούχα και τα αεριούχα ποτά (καφέ, χυμούς, αναψυκτικά), τα εισιτήρια κινηματογράφων, τις υπηρεσίες μεταφορών (εισιτήρια λεωφορείων, τρένων, πλοίων, αεροπλάνων και κόμιστρα ταξί), τα εισιτήρια αθλητικών αγώνων, τα εισιτήρια (δικαίωμα εισόδου) για ζωολογικούς κήπους, τις υπηρεσίες εστίασης, τις υπηρεσίες που παρέχονται από γυμναστήρια και τις υπηρεσίες που παρέχονται από σχολές εκμάθησης χορού.
3 Μείωση του τέλους επιτηδεύματος κατά 50% για το 2022 ή για το 2023 (φορολογικές δηλώσεις έτους 2023 ή 2024) και πλήρης κατάργησή του για το 2023 ή το 2024 (φορολογικές δηλώσεις έτους 2024 ή 2025).
4 Σταδιακή μείωση και εν τέλει κατάργηση των τεκμηρίων διαβίωσης (των αντικειμενικών δαπανών του άρθρου 31 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος) το αργότερο έως το 2025 ή το 2026, όταν πλέον θα έχει τεθεί σε πλήρη λειτουργία από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο και θα είναι πλέον εφικτός ο έλεγχος της περιουσιακής κατάστασης όλων των Ελλήνων φορολογουμένων.
5 Περαιτέρω αναμόρφωση της κλίμακας φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων. Εξετάζονται νέες αλλαγές που θα προβλέπουν, μεταξύ άλλων, την περαιτέρω μείωση φορολογικών συντελεστών, αλλά και την υπαγωγή περισσοτέρων εισοδημάτων σε φορολογία με μία ενιαία κλίμακα. Οι πολλές περιπτώσεις αυτοτελούς φορολόγησης εισοδημάτων, που ισχύουν σήμερα, θα επανεξεταστούν, θα αξιολογηθούν και θα περιοριστούν στις ελάχιστες αναγκαίες.
6 Mείωση του συντελεστή φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων (εταιριών) και λοιπών νομικών οντοτήτων από το 22% στο 20%.
7 Mείωση των συντελεστών ΦΠΑ από το 24% και το 13% στο 22% και στο 11%.
8 Μέτρα για την περαιτέρω αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών και τη δραστική αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας. Σε αυτά περιλαμβάνονται η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών και των λοιπών φορολογικών μηχανισμών με τα POS των τραπεζών και τα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ, η ολοκλήρωση της εφαρμογής του μέτρου της ηλεκτρονικής τήρησης φορολογικών βιβλίων μέσω της πλατφόρμας myData και η περαιτέρω ενίσχυση και επέκταση των κινήτρων για τη χρησιμοποίηση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής (πιστωτικών, χρεωστικών ή προπληρωμένων καρτών, e-banking κ.λπ.) στις καθημερινές συναλλαγές. Στόχος των μέτρων είναι να περιοριστεί δραστικά η χρήση μετρητών στις καθημερινές οικονομικές συναλλαγές των φορολογου-μένων και οι επιχειρήσεις να «περνούν» μεγαλύτερο μέρος του ημερήσιου τζίρου τους μέσα από τα μηχανήματα POS ή από άλλα μέσα ηλεκτρονικής πληρωμής, ώστε να υποχρεώνονται να εμφανίζουν μεγαλύτερα ποσά φορολογητέας ύλης στις υποβαλλόμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ.
Πρώτα τα μέτρα στήριξης
Με δεδομένο ότι έως το τέλος του 2022 θα εξακολουθούν να επικρατούν συνθήκες αβεβαιότητας στη διεθνή οικονομία και ο πληθωρισμός θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα, πυροδοτώντας πιέσεις για αυξήσεις επιτοκίων αλλά και εισοδημάτων, η κυβέρνηση θα επαναπροσδιορίσει το σχεδιασμό της πολιτικής της, έτσι ώστε να μη διαταραχθεί η πορεία ανάκαμψης την οποία ακολουθεί η ελληνική οικονομία, να μην επανέλθουν οι κίνδυνοι στο δημοσιονομικό μέτωπο, αλλά και να προστατευτούν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις από τις δυσμενείς επιπτώσεις της ανοδικής πορείας των τιμών των ενεργειακών προϊόντων.
Προς το παρόν, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης παραμένει προσηλωμένο στην προσπάθεια αποτροπής του κινδύνου επαναφοράς της οικονομίας σε τροχιά ύφεσης, εμμένοντας στην εφαρμογή εκτάκτων μέτρων οικονομικής στήριξης των πολιτών για να αντιμετωπίσουν τις ανατιμήσεις των καυσίμων και της ηλεκτρικής ενέργειας, δεν παύει όμως να καταρτίζει και τα πλάνα για τη δεύτερη τετραετία διακυβέρνησης της χώρας, τα οποία είναι συμβατά με το στόχο της διατήρησης των υψηλών ρυθμών ανάπτυξης.