Γράφει η Έφη Παππά
Στην Πολιούχο Αθηνά, την Μητέρα Παρθένο, την Μάκαιρα Θέα, στις 21 Αυγούστου 2013, αποδίδουμε τον ελάχιστο φόρο τιμής. Ίσως είναι το λιγότερο, να ενθυμηθούμε την Ιστορία μας και τον πλούτο της κληρονομιάς, που τόσο ένδοξα μας κληροδότησαν οι προπάτορές μας.
Διότι χάρη στην Ελληνική κοσμοθέαση και φιλοσοφία, ομιλούμε την Ελληνική γλώσσα.
Επειδή ακόμα χορεύουμε τον Πυρρίχιο χορό, αυτόν που πρώτα χόρεψε η Αθηνά κατά την Ελληνική παράδοση.
Γιατί οι Έλληνες πάντα βρίσκουν τον Διόνυσο, τη χαρά της ζωής, και της ψυχικής αγωγής, μέσω του Θεάτρου.
Πρώτοι έδωσαν απαντήσεις σε βασικά ερωτήματα φιλοσοφικά, και έγιναν οι λαμπαδηδρόμοι, του Φωτός της γνώσης, της παιδείας, και της Αρετής.
Γι’ αυτό το λόγο και για πολλούς ακόμη, οι Έλληνες στο πρόσωπο της Αθηνάς Θεάς, και στην πόλη που πήρε το όνομα της, γιόρταζαν τα Παναθήναια.
Έτσι οι πρόγονοί μας, κάθε τέσσερα χρόνια, προς τιμήν της Παλλάδος, της Θείας Νόησης, της προστάτιδας της πόλης της Αθήνας, συνήθιζαν να τιμούν, με ιδιαίτερη χαρά, και τη συμμετοχή όλης της πόλης, τα Παναθήναια.
Μεγάλη πομπή, θρησκευτικές τελετουργίες που ξεκινούσαν με την Λαμπαδηδρομία, την αφή της φλόγας στον βωμό του Έρωτα στον Κεραμικό, ή το βωμό του Προμηθέα στην Ακαδημία, κατά άλλες πηγές.
Ακολουθούσαν μουσικές και αθλητικές εκδηλώσεις, όπως το στάδιο, το πένταθλο (δίσκος, ακόντιο, άλμα, δρόμος, πάλη) , την πυγμαχία και το παγκράτιο, γυμνικούς και ιππικούς αγώνες, και τον δρόμο των οπλιτών.
Επίσης τα πολεμιστήρια, τον ακοντισμό αφ’ ίππου,(κούρσες με στρατιωτικά ρούχα, σε άρμα ή άλογα, και μια μορφή συμβολική μάχης την αντιππασία.
Ακόμη, τραγικές παραστάσεις υπό τη μορφή τετραλογιών, στο Θέατρο του Διονύσου.
Αξίζει να σημειωθεί και η λεμβοδρομία, η οποία προφανώς πραγματοποιείτο στο λιμάνι του Πειραιά και το Φάληρο, όπου στο δεύτερο λάμβαναν μέρος και τα τέθριππα, οι αρματοδρομίες.
Ο σημερινός μήνας Αύγουστος, παλαιότερα Εκατομβαιώνας, ήταν ο μήνας αφιερωμένος στην Πρόμαχο Αθηνά, την Γλαυκομάτα Παρθένο, που γράφει και ο Άγγελος Σικελιανός, μητέρα και Προστάτιδα των Ελλήνων, (εξού και Παρθενώνας).
Εκατομβαιώνας, ετυμολογικά, σημαίνει θυσία εκατό βοδιών, προκειμένου να μαγειρευτούν και να μοιραστούν στους πολίτες, για τη λαμπρή αυτή γιορτή της πόλης.
Eίναι δε άξιο παρατήρησης, ότι πριν τα Παναθήναια πάρουν την τελική τους ονομασία, ονομάζονταν “Αθήναια”. Ο Θησέας έχοντας λειτουργήσει ενωτικά, με σκοπό την ίδρυση του Δήμου της Αττικής, όρισε ως πρωτεύουσα την Αθήνα.
Όλη η αλήθεια και ο παραδειγματισμός, μέσα από την ιστορία των Προγόνων μας !
ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ με ενότητα, αρετή, ήθος, πολιτισμό !
Για να ανεβεί συμβολικά, ο πέπλος της Θεάς Αθηνάς στο Ερεχθείο. Γιατί ο πέπλος είναι η ευχή προστασίας της πόλης και όλων των Ελλήνων, για ειρήνη, στρατηγική, δημιουργία πολιτισμού, αξιών, τεχνών, ήθους, υγείας πνευματικής και σωματικής.
Ο πέπλος που ήταν κεντημένος ακολουθώντας το τυπικό, από 100 εργάτριες, με τη συνοδεία μουσικής, με απαγγελίες ύμνων, και με πάνω από όλα καθαρότητα ψυχής, με συνεργασία και μέγιστο αγαθό την Αρετή, τη σεμνότητα και τη σωφροσύνη.
Είχε δε, και παραστάσεις από την γιγαντομαχία, την μάχη Ολύμπιων θεών και Τιτάνων, καθώς και τη μάχη της Αθηνάς με τον Εγκέλαδο.
Η Πολεμόκλονη Αθηνά, αποτελεί όχι μόνο το επιστέγασμα της σοφίας, των γραμμάτων, αλλά πέρα των ιδιοτήτων αυτών, είναι η Ασπίδα και το Δόρυ του Έλληνα. Είναι η Αρχιστράτηγος, η Ελλάνια, που ξεπήδησε από το Νου- Δία, γεμάτη άρματα.
Γι’ αυτόν το λόγο, και για τις μάχες που η ίδια έδωσε, τον 4ο αιώνα π.χ. Το μεγαλόπρεπο άγαλμα της Αθηνάς είχε ένα πέπλο – σαν ιστίο πλοίου.
Το άρμα έφτανε έως τον Άρειο πάγο, και από εκεί οι κοπέλες με χρυσά στεφάνια, με λουλούδια, συνόδευαν την Ιερή αυτή πομπή.
Σΰμβολικά η τριήρης, η Αργώ ήταν αυτό το άρμα στο οποίο μεταφέρονταν ο πέπλος.
Όπου Aργοναύτες, ήταν τα κορίτσια, που κρατούσαν το λιβάνι, τα σπονδεία, και εναπόθεταν την Αργώ, για την Ειρήνη και την ευμάρεια της πόλης, στα χέρια της Αθηνάς. Ενώ η πρωθιέρεια εναπόθετε τον πέπλο στο άγαλμα της.
Από την αγορά της Αθήνας, τον Κεραμικό λοιπόν, η πομπή συνέχιζε στο ναό της Δήμητρας, περνούσε από το Πελασγικό Τείχος, μέσα από τα καταστήματα, την παλιά Παναθηναϊκή οδό, συνέχιζε στο ναό του Απόλλωνα στην Πνύκα και έφτανε στην Ακρόπολη.
Με τη συμμετοχή βασιλέων, με παρουσίες από όλες τις Ελληνιστικές πόλεις, όπως της Μικράς Ασίας και της Ιταλίας. τον Περσικό κόλπο και την Βόρειο Αφρική.
Η συνδρομή όλων, ήταν ο πιο μεγάλος φόρος τιμής, τόσο προς την πόλη της Αθήνας, της πόλης των τεχνών και του πολιτισμού, γι αυτό και αποστέλλονταν αγγελιοφόροι προκειμένου να κάνουν τη γνωστοποίηση του μεγάλου αυτού γεγονότος.
Όλοι οι κάτοικοι της πόλης, πολίτες, οπλίτες, αγήματα, σύμμαχοι, γυναίκες, μέτοικοι , παιδιά και γεροντότεροι, ακολουθούσαν την πομπή.
Κατά τη διάρκεια γίνονταν στάσεις,όπου ψάλλονταν ύμνοι και ακολουθούσαν σπονδές. Κρατούσαν κυψέλες και γλυκίσματα, κλαδιά βελανιδιάς και ελιάς, αμφορείς και υδρίες.
Ακολουθούσαν χοροί, άσματα και φαγοπότι ως το ξημέρωμα και ολόκληρη η πόλη ζούσε το μεγαλείο της Χαράς, της Τιμής, της Πνευματικής Ωρίμανσης με Διόνυσο και Απόλλωνα, με τις Μούσες, υπό το βλέμμα της Αθηνάς, που ο πέπλος της δεν είναι τίποτε άλλο, από την ύφανση Πολιτισμού.
