Αναβρασμός έχει προκληθεί στα πανεπιστήμια εν όψει της αναδιάρθρωσης του ακαδημαϊκού χάρτη. Τις τελευταίες ημέρες μεγάλη είναι η κινητοποίηση στα Παιδαγωγικά Τμήματα, με τη Σύνοδο Προέδρων και Κοσμητόρων των Παιδαγωγικών Τμημάτων και Σχολών να έχει εκφράσει την αντίθεσή της σε τυχόν συγχωνεύσεις, που προβλέπουν να υπάγονται στο ίδιο τμήμα τα αντικείμενα σπουδών της προσχολικής αγωγής και της δημοτικής εκπαίδευσης.
Αυτή τη στιγμή στη χώρα λειτουργούν 9 τμήματα προσχολικής αγωγής και 8 τμήματα δημοτικής εκπαίδευσης, καθώς και ένα τμήμα ειδικής αγωγής, σε εννέα ιδρύματα.Στα επιχειρήματα των προέδρων και κοσμητόρων των παιδαγωγικών τμημάτων περιλαμβάνονται η πιστοποίηση των τμημάτων, οι υψηλές βάσεις εισαγωγής, η πολύχρονη λειτουργία τους, αλλά και οι μόνιμοι διορισμοί στην εκπαίδευση τα τελευταία δύο χρόνια.
Σύμφωνα με υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Παιδείας, όπως αναφέρουν στον «Ε.Τ.», η υψηλή ζήτηση δεν μπορεί να λειτουργεί απαραίτητα ως αναγκαίος όρος για μη αξιολόγηση της βιωσιμότητάς του και της σύνδεσής του με την αγορά εργασίας. Στην περίπτωση των Παιδαγωγικών, σε πανεπιστήμια του εξωτερικού ο κλάδος των παιδαγωγικών δεν διαχωρίζεται στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση σε προσχολική και δημοτική, πρακτική που εξετάζεται ως σενάριο να υιοθετηθεί οριζοντίως και στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση της χώρας, με τη δυνατότητα κατευθύνσεων στους φοιτητές.
Ενα ακόμα στοιχείο που εξετάζεται είναι ότι παρά τον μεγάλο αριθμό παιδαγωγικών τμημάτων, ο μαθητικός πληθυσμός της χώρας βαίνει μειούμενος τα επόμενα χρόνια, γεγονός που προκαλεί ερωτήματα σχετικά με την απορρόφηση των μελλοντικών πτυχιούχων από την αγορά εργασίας, καθώς αυτό συνεπάγεται και περιορισμένο αριθμό διορισμών. Υπενθυμίζεται, άλλωστε, ότι οι προηγούμενοι μόνιμοι διορισμοί στην εκπαίδευση, πριν από το 2020, έγιναν το 2008.
Αν και το υπουργείο Παιδείας κρατάει κλειστά τα χαρτιά του σχετικά με τις προθέσεις του για τυχόν μεταβολές στα παιδαγωγικά τμήματα, προτεραιότητά του, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, είναι να προχωρήσει σε διαρθρωτικές αλλαγές που αφορούν κυρίως δεκάδες τμήματα πρώην ΤΕΙ, που με το νόμο «Γαβρόγλου το 2019» μετατράπηκαν σε πανεπιστημιακά τμήματα, με fast track διαδικασίες και χωρίς εκθέσεις βιωσιμότητας.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Ε.Τ.», φέτος αναμένονται περιορισμένης κλίμακας μεταβολές στον ακαδημαϊκό χάρτη, επηρεάζοντας έναν μικρό αριθμό τμημάτων για τους φετινούς υποψηφίους των Πανελλαδικών. Οι τελικές αποφάσεις της πολιτικής ηγεσίας, όμως, θα αφορούν αναδιάρθρωση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης σε ένα μεγάλο ποσοστό, που θα επηρεάσει τους υποψηφίους των επόμενων χρόνων.
Ζήτηση και αγορά εργασίας
Τα δύο τελευταία χρόνια, το ξεκλείδωμα των μόνιμων διορισμών στην εκπαίδευση με 16.700 μόνιμους διορισμούς και ανοιχτό το ενδεχόμενο για μερικές χιλιάδες ακόμα για το επόμενο σχολικό έτος αποτελεί έναν από τους παράγοντες που έχουν ανεβάσει τις βάσεις των Παιδαγωγικών. Ενδεικτικά το τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΕΚΠΑ, το πιο υψηλόβαθμο στην κατηγορία των Παιδαγωγικών, το 2021 είχε βάση εισαγωγής 16.161 μόρια, όταν το 2017 είχε πέσει στα 14.670 μόρια.
Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Παιδείας, η ζήτηση ως πρώτη επιλογή παραμένει αυξημένη σε σχέση με τις προσφερόμενες θέσεις, όμως η «κόπωση» από τα πολλά χρόνια αδιοριστίας (σ.σ. οι πρώτοι διορισμοί στο Δημόσιο έγιναν το 2020, 12 χρονιά μετά τους τελευταίους) οδηγεί σταθερά σε μείωση του αριθμού υποψηφίων που το δηλώνουν ως πρώτη επιλογή. Χαρακτηριστικά το 2009 ως πρώτη επιλογή το είχαν δηλώσει 1.778 υποψήφιοι, ενώ το 2021 382 υποψήφιοι.
Ακόμα και τα πιο χαμηλόβαθμα τμήματα διατηρούν αρκετά υψηλές βάσεις εισαγωγής σε σχέση με τμήματα διαφορετικών γνωστικών αντικειμένων. Ενδεικτικά, το Τμήμα Προσχολικής Αγωγής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης πέρσι είχε βάση εισαγωγής 10.339 μόρια, με τη χαμηλότερη βάση των τελευταίων χρόνων να καταγράφεται και πάλι το 2016 με 8.667 μόρια.
«Ο βαθμός απορρόφησης των αποφοίτων των Τμημάτων Προσχολικής Εκπαίδευσης, Δημοτικής Εκπαίδευσης και Ειδικής Αγωγής στην αγορά εργασίας είναι ικανοποιητικός, δεδομένου ότι οι απόφοιτοί μας έχουν κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, ως εκπαιδευτικοί Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, στελεχώνοντας τις δομές εκπαίδευσης της χώρας. Ο χρόνος εύρεσης εργασίας είναι ιδιαίτερα σύντομος», απαντάει η Σύνοδος Προέδρων και Κοσμητόρων των Παιδαγωγικών Τμημάτων και Σχολών, για τη σύνδεση των τμημάτων με την αγορά εργασίας σε ανακοίνωσή της.
Για «ακαδημαϊκό και επιστημονικό έγκλημα» έκανε λόγο η Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδος (ΔΟΕ) αναφερόμενη σε πιθανό σενάριο συγχώνευσης των Παιδαγωγικών Τμημάτων Δημοτικής και Προσχολικής Εκπαίδευσης.
Τα άλλα Ιδρύματα
Ανησυχία έχει εκφράσει και το Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδας, όπου η πρόταση της Διοικούσας Επιτροπής για κατάργηση δύο τμημάτων, συγχώνευση τεσσάρων τμημάτων σε δύο και μεταφορά έδρας από τη Θεσσαλονίκη στις Σέρρες έχει προκαλέσει αντιδράσεις και κινητοποιήσεις από τους πανεπιστημιακούς και φοιτητές. Αντίστοιχα οι Φιλοσοφικές Σχολές σε ΕΚΠΑ και ΑΠΘ σε κοινή τους ανακοίνωση προειδοποίησαν για «σθεναρές αντιδράσεις» σε περίπτωση συγχωνεύσεων στις φιλολογίες ξένων γλωσσών. Ενα σενάριο το οποίο δεν είναι η πρώτη φορά που έχει ακουστεί, καθώς είχε τεθεί, αλλά ποτέ δεν υλοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του σχεδίου «Αθηνά», το 2012, όπου πραγματοποιήθηκε μία περιορισμένης έκτασης αναδιάρθρωση του ακαδημαϊκού χάρτη.
ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ
- 9 τα πανεπιστήμια όπου λειτουργούν παιδαγωγικά τμήματα
- 9 τμήματα Δημοτικής Εκπαίδευσης
- 8 τμήματα Προσχολικής Εκπαίδευσης
- 1 τμήμα Ειδικής Αγωγής
- 700 μόνιμοι διορισμοί τα τελευταία δύο χρόνια σε Γενική και Ειδική Αγωγή
- 000 και πλέον προσλήψεις αναπληρωτών μέσα στο 2021
- 161 μόρια η υψηλότερη βάση εισαγωγής στο Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης (ΕΚΠΑ) το 2021
- 785 μόρια η χαμηλότερη βάση εισαγωγής στο τμήμα Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου το 2021
