Γράφει ο Κωνσταντίνος Παντελής
MSc in Crisis and Security Management
Σύμφωνα με σχετική έρευνα, οι ομάδες τζιχάντ σκότωσαν περισσότερα από 5.000 άτομα τον περασμένο μήνα, με το Ιράκ να καταλαμβάνει την πρώτη θέση στον πίνακα των θανάτων, ακολουθούμενο από τη Νιγηρία, το Αφγανιστάν και τη Συρία. Σε 664 περιστατικά που καταγράφηκαν το Νοέμβριο από την Παγκόσμια Υπηρεσία του BBC και την από κοινού έρευνα με το King’s College του Λονδίνου, ο συνολικός αριθμός των νεκρών ήταν 5.042, ή κατά μέσο όρο 168 θάνατοι ανά ημέρα και σχεδόν το διπλάσιο του αριθμού των ανθρώπων που σκοτώθηκαν την 11η Σεπτεμβρίου 2001 στην Αμερική. Μετά το Ιράκ, τη Νιγηρία, το Αφγανιστάν και τη Συρία, η Υεμένη ήταν πέμπτη στο θανατηφόρο βαθμολογικό πίνακα, μαζί με τη Σομαλία, με 37 περιστατικά η καθεμία. Τα δεδομένα που δημοσιεύτηκαν από τον Guardian, παρέχουν μια μοναδική εικόνα για το ανθρώπινο κόστος, την ένταση, την κλίμακα και τη γεωγραφική κατανομή ενός φαινομένου που έχει μονοπωλήσει τα πρωτοσέλιδα και έχει καθορίσει τις πολιτικές ατζέντες καθώς και τις στρατηγικές ασφάλειας σε όλο τον κόσμο. Χαρακτηριστικά, οι 650 βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας, αντιπροσωπεύουν και τη μέθοδο με τους περισσότερους θανάτους.
Είναι η πρώτη φορά που μια παγκόσμια εικόνα αυτού του είδους έχει αναλυθεί και διαμορφωθεί τόσο αυστηρά, δήλωσε ο Peter Neumann του King’s College, συγγραφέας του βιβλίου Ο νέος τζιχαντισμός: Μια παγκόσμια εικόνα. Δεκαέξι διαφορετικές τζιχαντικές ομάδες ανέλαβαν την ευθύνη για τις επιθέσεις ή αναγνωρίστηκαν ως δράστες. Χωρίς να αποτελεί έκπληξη, οι περισσότερες επιθέσεις (44% του συνόλου) έχουν αποδοθεί στο ισλαμικό κράτος, το οποίο δραστηριοποιείται κυρίως στο Ιράκ και τη Συρία και απέκτησε διεθνή φήμη, όταν κατέλαβε την ιρακινή πόλη Μοσούλη τον περασμένο Ιούνιο.
Αξίζει να αναφερθεί ότι είναι υπεύθυνο για 2.206 θανάτους σε 308 περιστατικά. Η Jabhat al-Nusra, μια θυγατρική της Αλ Κάιντα που μάχεται κατά της συριακής κυβέρνησης – και τώρα στο στόχαστρο μαζί με τον Isis από τον διεθνή συνασπισμό υπό την αμερικανική ηγεσία – ευθύνεται για το θάνατο 257 ανθρώπων σε 35 επιθέσεις. Το κίνημα Boko Haram της Νιγηρίας ήταν η δεύτερη πιο θανατηφόρα ομάδα, με 801 θανάτους σε 30 επεισόδια. Οι Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν ήταν υπεύθυνοι για 720 θανάτους σε 151 επιθέσεις. Η Αλ-Κάιντα στην Αραβική Χερσόνησο (AQAP) σκότωσε 410 ανθρώπους σε 35 περιστατικά στην Υεμένη, ενώ η Al-Shabaab σκότωσε 266 ανθρώπους σε 41 περιστατικά στη Σομαλία και την Κένυα. Η στατιστική ανάλυση δείχνει ότι η πλειοψηφία των θυμάτων – 2.079 – ήταν άμαχοι και 1.952 από αυτούς στρατιωτικοί, αστυνομικοί ή αξιωματούχοι. Οι τζιχαντιστές αντιπροσωπεύουν 935 απώλειες επί του συνόλου των θανάτων. Παράλληλα δεν έχουν ταυτοποιηθεί εβδομήντα έξι από τους νεκρούς. «Είναι εκπληκτικό, δεδομένου ότι πριν από τρία χρόνια όλοι στη Δύση έλεγαν: Αυτό τελείωσε. Η Αλ-Κάιντα εξαφανίζεται. Έχει ηττηθεί στρατηγικά,» είπε ο Neumann. «Όλοι πίστευαν ότι η αραβική άνοιξη επρόκειτο να εγκαινιάσει την ελευθερία και τη δημοκρατία. Τώρα έχουμε ένα κίνημα της τζιχάντ σε όλο τον κόσμο, σε μέρη όπου ποτέ δεν υποψιαζόμασταν ότι θα εμφανιστεί. Και είναι λογικό να πούμε ότι είναι πιο ισχυρή από ποτέ. Επίσης, είναι μια αποτυχία της δυτικής πολιτικής να το προβλέψει σε οποιοδήποτε σχήμα ή μορφή.» Ο τζιχαντισμός ορίστηκε από τους ερευνητές ως «μια σύγχρονη επαναστατική πολιτική ιδεολογία η οποία κάνει χρήση της βίας για να υπερασπιστεί ή να προωθήσει ένα συγκεκριμένο, πολύ στενό όραμα του σουνιτικού Ισλάμ.»
Η μελέτη συνεχίζει αναφέροντας: «Ενώ η τζιχάντ είναι μια ισλαμική έννοια που σημαίνει αγώνας και έχει τόσο στρατιωτική όσο και πνευματική χροιά, ο όρος τζιχάντ περιγράφει μια πολιτική ιδεολογία. Και ενώ πολλές σιιτικές ομάδες και άτομα αναφέρονται στους εαυτούς τους ως «τζιχαντιστές», αυτή η μέτρηση επικεντρώνεται σε μια συγκεκριμένη κίνηση κατηγοριοποιημένη από την Αλ-Κάιντα, τους συνεργάτες της και εκείνους που πρόσκεινται σε μια παρόμοια φιλοσοφία.» Οι ερευνητές επινόησαν ένα «σύστημα βαθμολόγησης τζιχάντ» επιβλεπόμενο από τρεις ανεξάρτητους ακαδημαϊκούς προκειμένου να διαπιστωθεί αν η τζιχάντ ήταν πράγματι το κύριο κίνητρο των ομάδων που μελετήθηκαν. Εντούτοις, έδωσαν επίσης έμφαση στη ρευστή φύση του θέματος. «Σε τόπους όπως η Λιβύη και η Συρία, η κατάσταση αλλάζει γρήγορα. Σχεδόν κάθε μήνα εμπλέκονται σε συμμαχίες και συγχωνεύσεις.» Παρακάτω παρατίθεται το σχετικό γράφημα με τα συμπεράσματα της έρευνας από τον Guardian.
Πηγές
BBC
The Guardian
