Γράφει ο Σπύρος Ριζόπουλος
Follow @Sp_Rizopoulos
Η προστασία των αρχαιοτήτων και της πολιτιστικής κληρονομιάς αποτελεί θεμελιώδη υποχρέωση του κράτους. Αυτό, ειδικά για μια χώρα όπως η Ελλάδα, πρέπει να είναι αυτονόητο. Χωρίς όμως και να οδηγεί – όπως, δυστυχώς, πολλές φορές συμβαίνει – σε υπερβολές, οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα να ακυρώνονται ή να αναστέλλονται επενδύσεις που ειδικά αυτή την ώρα θα αποτελούσαν το οξυγόνο για μια οικονομία σε κατάσταση ασφυξίας.
Τα όσα συνέβησαν πρόσφατα με την επένδυση του γκολφ Αφάντου στη Ρόδο είναι πολύ χαρακτηριστικά. Μία από τις σημαντικότερες επενδύσεις για την ελληνική τουριστική βιομηχανία βρίσκεται «στον αέρα» λόγω της αδυναμίας «συγχρονισμού» των δημόσιων υπηρεσιών, καθώς απόφαση του υπουργείου Πολιτισμού χαρακτηρίζει ως αρχαιολογική ζώνη έκταση 10.000 στρεμμάτων στην περιοχή Αφάντου της Ρόδου, όπου περιλαμβάνει και την προς αξιοποίηση έκταση, ο διαγωνισμός για την οποία είχε ολοκληρωθεί το 2014!
Το ζήτημα το βρήκε μπροστά του ο Υπουργός Επικρατείας Νίκος Παπάς στο πρόσφατο ταξίδι του στη Νέα Υόρκη καθώς ο ομογενής επενδυτής Μαϊκ Αγγελιάδης δεν μπορεί να πιστέψει ο άνθρωπος αυτό που έχει συμβεί, όταν μάλιστα έχει χρηματοδοτήσει με ένα εκατ. ευρώ την εκπόνηση μελέτης για μια πρωτότυπη αξιοποίηση του γκόλφ Αφάντου και η επένδυση που οραματίζεται έχει προϋπολογισμό κοντά στο μισό δισεκατομμύριο.
Σε ραδιοφωνική του συνέντευξη σε ομογενειακό σταθμό ρωτήθηκε ο κ. Παπάς για το ζήτημα και η απάντησή του ομολογώ πως έχει πραγματικό ενδιαφέρον. «Οι επενδύσεις είναι η λέξη κλειδί και οι επενδύσεις προϋποθέτουν ένα περιβάλλον κοινωνικής πολιτικής οικονομικής σταθερότητας και νομικής διαφάνειας. Επίσης, κανείς δεν θα μπορούσε να διαφωνήσει ότι δεν μπορεί η πολιτεία να καλεί κάποιους επενδυτές λέγοντας τους ότι οι όροι μιας επένδυσης είναι Α και αυτοί οι όροι να αλλάζουνε στο δρόμο. Σε σχέση με την συγκεκριμένη επένδυση, η τελευταία ενημέρωση που έχω είναι ότι γίνεται μια προσπάθεια σε συνεργασία με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο να υπάρξει μια έρευνα στο χώρο με την μέθοδο του σκαναρίσματος και να διαπιστωθεί, εάν πραγματικά υπάρχουν αρχαία και αν δεν υπάρχουν να προχωρήσει κανονικά η επένδυση. Εάν σε κάποια σημεία υπάρχουν να δούμε πώς μπορούν να αξιοποιηθούν αυτά και να ξεμπλοκαριστεί ας πούμε και να υπάρξει μια υπέρβαση του προβλήματος. Το σύστημα της διοίκησης στην Ελλάδα δυστυχώς είναι πολυδαίδαλο, είναι σύνθετο και πολλές φορές δημιουργεί δυστυχώς την εικόνα της ασυνέχειας διότι και οι επενδυτές δεν έχουν πρόβλημα, ως επί το πλείστον, για το αν είναι αυστηροί ή όχι οι όροι της επένδυσης. Αυτό που ζητούν είναι η σταθερότητα των όρων και νομίζω ότι δικαίως κάποιος θα μπορούσε να πει ότι σ’ αυτήν την περίπτωση είχαμε μια παραβίαση αυτού του κανόνα, του κανόνα της σταθερότητας. Ελπίζω τις επόμενες ημέρες να είμαστε όλοι σε θέση να έχουμε καλά νέα και να ξεμπλοκαριστεί αυτή η κατάσταση».
Η τοποθέτηση του κ. Παπά ανοίγει ένα παράθυρο. Είναι σημαντική για την πολιτική της κυβέρνησης η κατανόηση πως οι επενδυτές δεν έχουν πρόβλημα να καταβάλλουν φόρους και εισφορές αλλά χρειάζονται σταθερούς κανόνες παιχνιδιού, ώστε να μην καθίστανται όμηροι διαφόρων δημοσίων υπηρεσιών που για είτε για λόγους ιδεολογικούς είτε για λόγους ωμού συμφέροντος αλλάζουν κατά το δοκούν τους όρους μιας επένδυσης. Και μακάρι η «γραμμή Παπά» να «περάσει» και στους υπόλοιπους υπουργούς.
Το σημειώνω αυτό διότι τα ζητήματα αυτά δεν θα σταματήσουν ποτέ σε μια χώρα με διάσπαρτες αρχαιότητες. Αν δεν υπάρξει δέσμευση στη σταθερότητα των κανόνων δεν θα υπάρξουν και θετικά αποτελέσματα. Διότι η Αφάντου δεν είναι η μόνη περίπτωση.
Πληροφορούμαι πως στην επένδυση στα Μεταλλεία Χαλκιδικής, μόλις είπαν «Δόξα τω Θεώ» με την έκδοση όλων των αδειών για να προχωρήσει επιτέλους το έργο, κάποιοι επιδιώκουν να ξαναρχίσουν τα «βοήθα Παναγιά» επικαλούμενοι «τα εντοπισμένα κατάλοιπα αρχαίων σκουριών και κεραμικής που βρίσκονται στην περιοχή της επιφανειακής εκδήλωσης του μεταλλοφόρου κοιτάσματος»! Έτσι παρά τις μέχρι σήμερα εγκρίσεις από το ίδιο το ΚΑΣ επανειλημμένως για τη διαχείρισή τους, επιδιώκεται να αλλάξουν πάλι οι όροι κι αυτό είναι καταστροφικό, όπως πολύ σωστά επισήμανε ο κ. Παπάς.
Ειδικός δεν είμαι, αλλά πιστεύω πως η πρόταση του «σκαναρίσματος» που προτείνει για την Αφάντου ο Υπουργός Επικρατείας μπορεί να βρει εφαρμογή και στις Σκουριές. Τουλάχιστον να καταφέρει το ελληνικό κράτος να περισώσει όση αξιοπιστία του έχει απομείνει έναντι των επενδυτών.
Οι κρατικοί λειτουργοί θα πρέπει να αποφασίσουν εάν αυτό που ζητάνε, δηλαδή τη συνέχεια του κράτους, τελικά τη θέλουν ή όχι. Την αξιοπιστία τους δεν την περισώζουν οι περαστικές πολιτικές ηγεσίες. Το ΚΑΣ είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό όργανο το οποίο, όπως ακριβώς και το Συμβούλιο της Επικρατείας, θα πρέπει να προσαρμόζεται στις ανάγκες των καιρών.
Ως λαός θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε πως η ιστορία μας είναι πηγή έμπνευσης και γνώσης και όχι πλαίσιο προσχηματικών τοποθετήσεων που αναχαιτίζουν την εξέλιξη και τα μέλη του ΚΑΣ δεν χρειάζονται υποδείξεις, το ξέρουν. Οι φοβίες των πολιτικών προϊσταμένων είναι το ζητούμενο. Πρέπει να αντιληφθούν πως λίγοι «θερμοκέφαλοι» δεν μπορούν να κρατούν δέσμια τα συμφέροντα των πολλών. Αυτό φαίνεται πως κατανοεί πλέον ο κ. Παπάς.
