Γράφει ο Δημήτρης Κατσαρός
Το Πάσχα είναι ομολογουμένως η σημαντικότερη εορτή του χρόνου για τους απανταχού ορθοδόξους, κόπτες και γενικά «ανατολικούς» χριστιανικούς λαούς, σε αντίθεση με τους δυτικούς που εορτάζουν το θείο πάθος με εντονότερο τρόπο από ότι την ανάσταση. Λογικό λοιπόν και στην Ελλάδα εικόνες από την λατρεία των χριστιανών τη Μεγάλη Εβδομάδα να κατακλύζουν τα μέσα ενημέρωσης.
Παράλληλα με τον κατακλυσμό ευχών και σχετικών αναρτήσεων στα social και online media, παρατηρείται και μια προσπάθεια διαφόρων που δεν συμμετέχουν στο εορταστικό κλίμα να αναφέρονται με τρόπο κοροϊδευτικό και υποτιμητικό στις εορτές, είτε με αναφορά στα ίδια τα γεγονότα του Θείου Πάθους και της Αναστάσεως, την αφή του Αγίου φωτός ή τρόπους και έθιμα των εορτών.
Κάποιος σκέφτεται πως μπορεί να πρόκειται για τους ίδιους που τον υπόλοιπο χρόνο αγωνίζονται για τα δικαιώματα των απανταχού παστίτσιων. Το θέμα είναι όμως πως εδώ δεν πρόκειται για ζητήματα στα οποία μπορεί να υπεισέρθει καμία πολιτική αντιπαράθεση. Εξαιρουμένης ίσως εκείνης για το ζήτημα του πολυδάπανου εθίμου της μεταφοράς του Αγίου Φωτός από τα Ιεροσόλυμα και της διανομής του σε ολόκληρη την Ελλάδα.
Όμως ακόμη και αν αυτό καταργούταν, δεν θα εξέλειπαν οι αστεϊσμοί, για τους «αφελείς και τυφλωμένους» εκείνους πιστούς που πιστεύουν πως όντως στον Πανάγιο Τάφο, δεν μπαίνει αναπτήρας ή σπίρτα. Αστεϊσμοί που σε πολλές μουσουλμανικές χώρες θα στοίχιζαν το κεφάλι σε εκείνους που τους προφέρουν, πράγμα φυσικά απαράδεκτο ακόμη και για εμάς εδώ τους ταλιμπάν-χριστιανούς της τελευταίας εναπομένουσας επαρχίας της Οθωμανικής αυτοκρατορίας με την καταστροφική για δεκαετίες ιδεολογική κυριαρχία της αριστεράς και του εθνολαικισμού.
Όμως πρέπει να προσπαθήσουμε με αγάπη και κατανόηση να καταλάβουμε αυτούς τους ανθρώπους και να εξηγήσουμε αυτό το φαινόμενο. Γιατί η λαμπρή γιορτή των απανταχού χριστιανικών κοινοτήτων αλλά και εκείνων που αν και δεν αισθάνονται τόσο πιστοί αλλά χαίρονται να συμμετέχουν στη χαρά των ημερών ακολουθώντας τα έθιμα, προκαλεί την ειρωνεία και τα πικρόχολα συναισθήματα των «άλλων».
Πρόκειται για haters, γιατί αν απλά δεν τους αφορούσε, δεν θα αναφέρονταν σε αυτό. Αλλά «προς τι το μίσος και ο αλληλοσπαραγμός;». Μάλλον πρόκειται για μια κρυφή, μικρή, αθώα ζήλεια. Τα μέλη των ευχαριστιακών κοινοτήτων εορτάζουν, δημιουργώντας ζωντανές κοινότητες που συστατικό τους στοιχείο, δεν είναι κοινοί στόχοι ή συμφέροντα όπως συμβαίνει με άλλα συλλογικά υποκείμενα, αλλά κοινή οντολογική αναφορά, κοινή θέαση των μεγάλων θεμάτων της ζωής, του θανάτου και της ύπαρξης. Και αυτές οι γιορτές αποτελούν επί -κοινωνία προσώπων μέσα από κοινούς τρόπους και ήθη. Έτσι η ευχαριστιακή τράπεζα της εκκλησίας, στην οποία «νηστεύσαντες και μη νηστεύσαντες (…) πάντες απολαμβάνουν του πλούτου της χρηστότητος» μεταφέρεται στο πασχαλινό τραπέζι με τη μαγειρίτσα, το αυγό και το αρνάκι.
Και λογικό είναι όσοι από επιλογή μένουν εκτός να τους πιάνει μια κάποια ενοχλητική μοναξιά, η οποία εκλογικεύεται από την προσπάθειά τους να διακυρήξουν την πίστη τους στον ορθό λόγο ή ακόμη και τον ακτιβισμό τους κατά της κρεατοφαγίας και υπέρ των δικαιωμάτων των αμνοεριφίων. Αισθάνονται ίσως κάποια μοναξιά, ως αυτοεγκλεισμένοι στην ατομικότητά τους και σίγουρα χρειάζονται την κατανόησή μας. Η πρόσκληση άλλωστε στην γιορτή είναι πάντοτε ανοιχτή σε όλους.