Για το πελατειακό σύστημα έχουν γραφτεί πολλά. Αυτό που θέλω να σημειώσω σήμερα αφορά στο γεγονός πως ο πολίτης σε αυτή τη χώρα προκειμένου να τύχει της προσοχής που χρειαζόταν κάθε φορά από τις πάσης φύσεως υπηρεσίες του δημοσίου, είχε πρακτικά μια επιλογή: να γίνει «πελάτης»!
Ας υποθέσουμε ότι ήθελε για τον ίδιο ή τον συγγενή του ένα κρεβάτι σε δημόσιο νοσοκομείο. Αυτό που θα ήταν το αυτονόητο, δηλαδή να προσκομίσει το ασφαλιστικό του βιβλιάριο σε ένα δημόσιο νοσοκομείο και να τύχει της ιατρικής φροντίδας που είχε ανάγκη, δεν το έζησε ποτέ. Αντίθετα για χρόνια ήταν υποχρεωμένος πριν πάρει τηλέφωνο να μάθει ποιο νοσοκομείο εφημερεύει να πάρει τον βουλευτή, τον δήμαρχο, το δημοτικό σύμβουλο, την εικοστή όγδοη γραμματέα του Υπουργού ώστε όταν φτάσει στο νοσοκομείο να έχει «τακτοποιηθεί». Έτσι ήταν σταθερός «πελάτης» του πολιτικού.
Αν δεν είχε πολιτικό, συνήθως είχε κάποιον συνδικαλιστή. Όλοι αυτοί που σήμερα είναι με τις ντουντούκες στα χέρια αγωνιζόμενοι για τα δίκαια του λαού είναι οι ίδιοι που για πολλά χρόνια είχαν αυτό τον λαό σε «λίστες εξυπηρετήσεων». Κρεβάτι σε νοσοκομείο; Τα παιδιά της ΕΙΝΑΠ. Γρήγορη σύνδεση του ηλεκτρικού ρεύματος; Τα παιδιά της ΓΕΝΟΠ. Αλλαγή σχολείου για τον μικρό; Τα παιδιά της ΔΟΕ. Ένα καλό καθηγητή για «ιδιαίτερα» ώστε να μη μείνει το παιδί «ντουβάρι» στο δημόσιο Λύκειο; Τα παιδιά της ΟΛΜΕ. Ήθελες τηλέφωνα για την επιχείρηση που άνοιγες και σου έλεγαν πως πρέπει να περιμένεις έξι μήνες; Τα παιδιά της ΟΜΕ – ΟΤΕ. Είχες κάνα «θεματάκι» με την εφορία; Καλά εκεί έπρεπε να ξεκινήσεις από ψηλά, από τα παιδιά της ΑΔΕΔΥ. Έτσι χιλιάδες πολίτες ήταν σταθεροί «πελάτες» των συνδικαλιστών, τους οποίους και διαπραγματεύονταν στις σχέσεις τους με τους πολιτικούς.
Είναι κοινό μυστικό πως ακόμη και σήμερα, πρόεδρος μεγάλης συνδικαλιστικής οργάνωσης απολαμβάνει όλη μέρα τον «φρέντο» του σε γνωστό στέκι της Φιλοθέης, κάνοντας το ένα ραντεβού πίσω από το άλλο και τακτοποιώντας «θέματα» από το κινητό του τηλέφωνο.
Βεβαίως υπήρχε και ο απλός τρόπος να γίνεις απευθείας «πελάτης» του δημοσίου υπαλλήλου. Πότε με φακελάκι, πότε «για μια μπύρα», πότε “για ένα CHIVAS” είχες το κεφάλι σου ήσυχο. Έτσι ο καθένας είχε «κάποιον» και οι Έλληνες ήταν σταθεροί «πελάτες» των δημοσίων υπαλλήλων.
Τώρα όσοι δεν είχαν ούτε λεφτά, ούτε πολιτικό, ούτε συνδικαλιστή, γίνονταν «πελάτες» στα κανάλια. «Δεν μου βρίσκεις κρεβάτι;». Άρχιζε τη λίστα: «Θα σου φέρω τον Τριανταφυλλόπουλο….», «θα σε βγάλω στον Παπαδάκη…», «θα πάω στον Χαρδαβέλα…», κοκ.
Αυτή είναι σε γενικές γραμμές η λειτουργία των δομών παροχής δημόσιων υπηρεσιών στην Ελλάδα, τις οποίες αρνούμαστε πεισματικά να αγγίξουμε και η διοικητική μεταρρύθμιση αποδεικνύεται ένα ειρωνικό ευφυολόγημα. Ωστόσο τώρα το πράγμα αρχίζει να περιπλέκεται….
Λεφτά για φακελάκια δεν υπάρχουν. Τους πολιτικούς δεν θέλει να τους βλέπει κανένας. Τους συνδικαλιστές το ίδιο. Οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι σε διαρκή «λευκή απεργία» και τα κανάλια αναξιόπιστα. Τι μένει στον πολίτη – πελάτη; Όπως διάβασα σε ένα site, συγγενείς ασθενούς που έχριζε νοσηλείας σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας στην Πάτρα απείλησαν προχθές το νοσοκομείο , προκειμένου να βρεθεί το πολυπόθητο κρεβάτι, με τα εξής λόγια: «Βρείτε κρεβάτι για τον άνθρωπό μας, αλλιώς θα καλέσουμε τη Χρυσή Αυγή»!
Οι «πελάτες» πάνε αλλού. Πάνε με πολύ γρήγορους ρυθμούς και οι «εκπλήξεις» θα είναι πολύ μεγάλες.
ΥΓ: Το να χτυπάω κάθε τόσο τα «καμπανάκια» με κάνει πολύ ενοχλητικό σε ορισμένους που έχουν μάθει να ακούνε γύρω τους μόνο «πολύ ωραία!» και «τέλεια!». Δεν με πειράζει καθόλου. Η δουλειά μου ως επικοινωνιολόγου αυτή είναι. Να μπορώ να επισημαίνω έγκαιρα πότε οι «πελάτες» είναι έτοιμοι να πάνε αλλού. Τώρα αν θα δώσουν σημασία στην δική μου προειδοποίηση, είναι δικό τους θέμα.
