Για πολύ θερμό και θετικό κλίμα, το οποίο αντανακλά το επίπεδο στο οποίο βρίσκονται οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις τα τελευταία χρόνια, έκανε λόγο η αναπληρώτρια κυβερνητική εκπρόσωπος Αριστοτελία Πελώνη, μιλώντας στην ΕΡΤ και την εκπομπή «Συνδέσεις» για το κλίμα στο δείπνο που παρέθεσε το βράδυ της Δευτέρας ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στον Υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν.
«Οι σχέσεις ΗΠΑ – Ελλάδας βρίσκονται στο καλύτερο επίπεδο από ποτέ» σημείωσε η ίδια, ενώ πρόσθεσε:
«Αυτό φάνηκε και από τις επίσημες δηλώσεις. Ευχαριστεί ο κ. Μπλίνκεν για τη στήριξη της Ελλάδας στην Ουκρανία, για τη στήριξη που έχει παράσχει από την πρώτη στιγμή και πολιτική και ουσιαστική. Στήριξη χωρίς αστερίσκους, με πολύ ξεκάθαρη θέση από την αρχή, θέση που δεν ήταν αυτονόητη. Για τον ρόλο της Ελλάδας στην περιοχή, για τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει στο ενεργειακό κομμάτι. Η Ελλάδα φιλοδοξεί -το έχει πει ο πρωθυπουργός- μέσα από τις κινήσεις, τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει, τις υποδομές που αναπτύσσει, να διασφαλίσει όχι μόνο τη δική της ενεργειακή επάρκειακαι ασφάλεια, αλλά να λειτουργήσει και ως κόμβος μεταφοράς και ως πάροχος ενεργειακής ασφάλειας σε όλη την περιοχή.
Ως προς την παροχή στήριξης από τις ΗΠΑ στην Ελλάδα, κ. Πελώνη επισήμανε ότι η υλοποίηση του αγωγού φυσικού αερίου EastMed, επί παραδείγματι, θα κριθεί από την αγορά, αν εντέλει είναι εφικτή και οικονομικά συμφέρούσα. Ενώ πρόσθεσε:
«Προχωρά το πρότζεκτ της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Αιγύπτου, ένα πρότζεκτ φιλοδοξεί να φέρει «πράσινη», καθαρή ενέργεια από την Αίγυπτο, άρα από την Αφρική στην Ελλάδα και από εκεί στην υπόλοιπη Ευρώπη, που θα συνδέει στην ουσία και την Ευρώπη με την Αφρική.
Άρα είναι και ένα πρότζεκτ σύνδεσης, με μια άλλη ήπειρο. Έχει και αυτό τη σημασία του, ουσιαστική, ενεργειακή και γεωπολιτική. Είναι όλα τα έργα διασυνδέσεων. Είναι ο σταθμός της Αλεξανδρούπολης, είναι η Ρεβυθούσα, είναι εγκαταστάσεις που θα συνδεθούν με τα Βαλκάνια και από εκεί με τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Όλα αυτά τα πρότζεκτ, όλα αυτά στη μεγάλη εικόνα, αναβαθμίζουν τη χώρα μας ενεργειακά, την αναβαθμίζουν γεωπολιτικά και της δίνουν και ένα ρόλο που έχει προστιθέμενη αξία σε αυτή τη γεωπολιτική συγκυρία που ζούμε, του παρόχου ενεργειακής ασφάλειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και αργότερα και στην Ευρώπη. Και αυτό έγινε σαφές και από τις δηλώσεις.
Η ενέργεια είναι και ένα από τα θέματα συνεργασίας στο πλαίσιο του στρατηγικού διαλόγου και του τέταρτου στρατηγικού διαλόγου που ξεκινάει σήμερα.
Σε ότι αφορά τις δικές μας έρευνες, έχουμε την ExxonMobil που κάνει τις έρευνές της νοτιοδυτικά της Κρήτης, άρα προχωράμε σε όλα τα επίπεδα. Η ενέργεια, ωστόσο, και η ενέργεια που συνδέεται με την ασφάλεια και με την απεξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα είναι αυτή τη στιγμή στην κορυφή της ατζέντας, όχι μόνο της ελληνοαμερικανικής – αλλά και της ευρωπαϊκής ατζέντας.
Έχουν γίνει κινήσεις που αναβαθμίζουν τη χώρα και αυτό το ρόλο της και αυτό δεν πρέπει να το παρακάμπτουμε, γιατί είναι μια συζήτηση που θα είναι θεωρώ μεγάλης προτεραιότητας και για τους επόμενους μήνες και για το επόμενο διάστημα στην Ευρώπη.
Στο πλαίσιο αυτό προφανώς η χώρα μας, ο πρωθυπουργός, έχει αναλάβει και πρωτοβουλίες που αφορούν και το καθαρά ευρωπαϊκό κομμάτι. Αυτό ήταν και στην επίσημη ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τον στρατηγικό διάλογο.
Εκτιμάται ο ρόλος ευρύτερα που παίζει η Ελλάδα στην περιοχή της, ως πυλώνας σταθερότητας, ασφάλειας και ενεργειακής ασφάλειας».
Σχτικά με το αν ετέθη θέμα ενίσχυσης ή αξιοποίησης της Αλεξανδρούπολης ως στρατιωτικού κόμβου, σημείωσε:
«Η Αλεξανδρούπολη εντάσσεται και στις εγκαταστάσεις που έχουν προστεθεί με βάση την επέκταση, την τροποποίηση και την επέκταση της συμφωνίας αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Εκεί περιγράφεται όλο το πλαίσιο της συνεργασίας σε αυτό το κομμάτι, συνεργασία που αφορά και νέες εγκαταστάσεις και προφανώς αναβάθμισή τους. Αυτές θα είναι εγκαταστάσεις κοινού ενδιαφέροντος. Είναι και άλλες: Η Λάρισα, το Στεφανοβίκειο, η Σούδα.
Είχαμε πει και όταν ψηφίζαμε την συμφωνία πως αναβαθμίζει το γεωπολιτικό αποτύπωμα της χώρας και ενισχύει βέβαια την αμερικανική παρουσία στη χώρα, κάτι που αποτελεί εγγύηση για πάρα πολλούς λόγους.
Oι ενοχλήσεις που έχουν κατά καιρούς εκφραστεί και από τη γειτονική χώρα, ειδικά για την Αλεξανδρούπολη, αποτελούν και μια περαιτέρω απόδειξη του πόσο σημαντική είναι και ενεργειακά.
Οι εξελίξεις στην Ουκρανία και προς τα προς τα πού πηγαίνουν τα πράγματα, ήταν ένα από τα βασικά θέματα συζήτησης και στα ευρωπαϊκά συμβούλια. Είναι πάντα το βασικό θέμα στην ατζέντα. Είναι ευρωπαϊκή απόφαση και ΝΑΤΟική ούτως ή άλλως να συνεχιστεί η στήριξη της Ουκρανίας. Στηρίζουμε από την πρώτη στιγμή, θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε, ωστόσο, με τρόπο τέτοιο που δεν θα υποβαθμίζει, δεν θα υπονομεύει την άμυνα της ίδιας της χώρας. (…)
Η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός έλαβαν μια ξεκάθαρη θέση στήριξης από την πρώτη στιγμή, χωρίς γκρίζες ζώνες, χωρίς αστερίσκους.
Ξεκαθαρίσαμε ότι δεν μπορούσαμε να μείνουμε αμέτοχοι και να μην στηρίξουμε μία χώρα που δέχεται εισβολή, που δέχεται παραβίαση της κυριαρχίας της, που παλεύει, αγωνίζεται για την ακεραιότητά της. Kαταδικάσαμε τον αναθεωρητισμό και έχουμε πει επίσης ότι καταδικάζεται συλλήβδην και από όλο το δυτικό στρατόπεδο. Έχει καταγραφεί ποιος έχει λάβει ξεκάθαρη θέση και αυτό εκτιμάται και εκφράστηκε και χθες».
Για κάποια εξέλιξη όσον αφορά τη διαδικασία με την πώληση των F-35 στην Ελλάδα, επισήμανε:
«Υπήρξε και ένα τετ-α-τετ του πρωθυπουργού με τον κ. Μπλίνκεν. Στις διευρυμένες συνομιλίες υπήρξε και ενημέρωση για όλα τα διεθνή και περιφερειακά ζητήματα. Εμείς προχωράμε στο αίτημα μας. Αυτό το έχουμε πει, το είχε πει και ο πρωθυπουργός όταν ήταν στην Ουάσινγκτον: Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι τι κάνουμε με το δικό μας εξοπλιστικό πρόγραμμα. Το πώς ενισχύουμε τις δικές μας Ένοπλες δυνάμεις. Η κυβέρνηση έχει ακολουθήσει από την αρχή μια στρατηγική σε πολλά επίπεδα δημιουργίας, διαμόρφωσης, ενίσχυσης συμμαχιών και στον άξονα ενίσχυσης και θωράκισης των Ενόπλων Δυνάμεων, με πάρα πολλούς τρόπους».
Για τα ελληνοτουρκικά, η κ. Πελώνη υπογράμμισε:
«Να ξεκαθαρίσω ότι οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις δεν προσδιορίζονται από τις σχέσεις με την Τουρκία. Είναι πολύ μακροχρόνιες, είναι πάρα πολύ σημαντικές. Άρα είναι ένα κομμάτι αυτό – και είναι ένα η σχέση με την Τουρκία και προφανώς και οι σχέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών με την Τουρκία.
Όλο αυτό το τρίγωνο δεν πρέπει να το βλέπουμε ως «παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος». Παρόλα αυτά βλέπουμε τι γίνεται στην περιοχή. Δεν είμαστε τυφλοί. Ήμασταν οι πρώτοι, ο πρωθυπουργός ήταν ο πρώτος που πρόσφερε άμεση στήριξη στην Τουρκία, κάτι που προκάλεσε ένα κλίμα συγκίνησης και εγγύτητας των δύο λαών. Είμαστε πάντα συνεπείς σε αυτά που λέμε. Σας θυμίζω ότι δεν είναι πρώτη φορά που ο πρωθυπουργός έχει κάνει μια κίνηση προς την τουρκική κοινή γνώμη. Το ζήτημα είναι ανθρωπιστικό, είναι στήριξη.
Θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε. Ο πρωθυπουργός το έβαλε στο πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, πρώτος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πώς θα στηριχτεί η Τουρκία και η Συρία με πιο συντεταγμένο τρόπο.
Υπάρχει λοιπόν αυτό το κλίμα, καταγράφεται και στον τουρκικό Τύπο και σε επίσημες δηλώσεις πλέον μιας βελτίωσης του κλίματος. Αν αυτό θα οδηγήσει σε ομαλοποίηση, νομίζω θα χρειαστεί χρόνος να το δούμε. Προφανώς κάθε κίνηση προσπάθεια ομαλοποίησης είναι ευπρόσδεκτη. Να θυμίσω ωστόσο ότι το πλαίσιο είναι συγκεκριμένο.
Το πλαίσιο για την Ελλάδα είναι συγκεκριμένο. Το πλαίσιο του διαλόγου είναι συγκεκριμένο. Είναι αυτό του διεθνούς δικαίου, του σεβασμού του διεθνούς δικαίου, των σχέσεων καλής γειτονίας, του διεθνούς δικαίου της θάλασσας.
Με αυτό το γνώμονα η Ελλάδα έχει επιλύσει εκκρεμότητες. Έχει κάνει οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών με γείτονές της, με την Ιταλία, με την Αίγυπτο, και με αυτό το γνώμονα θα συνεχίσει.
Αν όλη αυτή η καταστροφή του σεισμού για την οποία λυπόμαστε -και όπως είπα θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε όπως μπορούμε- θα οδηγήσει σε μια ομαλοποίηση, θα το δούμε. Θεωρώ ότι είναι νωρίς. Θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να οδηγήσει και σε ένα επαναπροσδιορισμό των σχέσεων με την Τουρκία. Αυτές περνούν και μέσα από τις σχέσεις της Τουρκίας με τη Δύση και πρώτοι εμείς ήμασταν που είχαμε πει ότι θέλουμε ανοιχτούς διαύλους εδώ και πάρα πολύ καιρό από την αρχή σε όλα τα επίπεδα (…) Δεν ήταν η Ελλάδα αυτή που διέκοψε διαύλους, που ανατίναξε γέφυρες, που έλεγε Μητσοτάκης γιοκ και λοιπά. Άρα εδώ εμείς έχουμε επιδείξει μια συνέπεια. Οι θέσεις μας και ως προς τη διαφωνία που έχουμε δεν αλλάζουν. Υποθέτω και οι θέσεις της Τουρκίας δεν αλλάζουν.
Δεν υπάρχει περιθώριο πριν από τις εκλογές για συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν
Για το αν θα μπορούσε να είναι εφικτή μια συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν, η αναπληρώτρια κυβερνητική εκπρόσωπος τόνισε:
«Θεωρώ ότι μπορεί να χτιστεί μια καλή θέληση πάνω σε αυτό το κλίμα που έχει διαμορφωθεί αυτή τη στιγμή, αλλά δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποιο περιθώριο μιας ουσιαστικής κίνησης πριν από τις εκλογές».
Ερωτηθείσα για το πότε τελικά θα γίνουν οι εθνικές εκλογές και πότε έρχονται οι σχετικές ανακοινώσεις, δήλωσε:
«Ο πρωθυπουργός έχει τοποθετηθεί γι’ αυτό το θέμα επανειλημμένα. Έχει περιγράψει το πλαίσιο, έχει περιγράψει και τον χρόνο».
Πρόσθεσε, ακόμη:
«Ως προς την τοξικότητα, δεν είναι η κυβέρνηση, δεν είναι Νέα Δημοκρατία που επιδιώκει την τοξικότητα ή ένα τοξικό διάλογο. Αντιθέτως, επιδιώκει να γίνει μια συζήτηση για την προοπτική της χώρας, για ένα σχέδιο για την επόμενη τετραετία.
Η τοξικότητα προέρχεται από την αξιωματική αντιπολίτευση. Εμείς επιδιώκουμε μία ουσιαστική συζήτηση για τις προτάσεις, για το σχέδιο για τη χώρα για την επόμενη τετραετία. Και είναι μια πρόταση που δυστυχώς δεν την ακούμε. Όποιος δεν έχει λοιπόν πρόταση καταφεύγει σε άλλους δρόμους».
Κλείνοντας, και ενόψει της συνάντησης Μπλίνκεν – Τσίπρα, έσπευσε να παρατηρήσει: «Να θυμίσω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ψήφισε την επέκταση, την τροποποίηση του πρωτοκόλλου της αμοιβαίας αμυντικής συμφωνίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
