Η βιομηχανία της ένδυσης έχει γίνει μια από τις μεγαλύτερες πηγές ρύπανσης στον πλανήτη.
Οι πιο πρόσφατες μελέτες και αναφορές δείχνουν ότι η βιομηχανία της μόδας έχει καταλήξει να ρυπαίνει ακόμη περισσότερο από όλες τις διεθνείς πτήσεις και ναυτιλία μαζί.
Επί του παρόντος, σχεδόν το 90% των υφαντικών ινών από ρούχα και ενδύματα είτε αποτεφρώνονται είτε αποστέλλονται σε χώρους υγειονομικής ταφής. Βασικά, πάνω από 2.000 ρούχα πετιούνται στα σκουπίδια κάθε δευτερόλεπτο.
“Υπεύθυνη” για αυτή τη ρύπανση είναι η λεγόμενη “γρήγορη μόδα” – μοντέρνα, φθηνά και μαζικής παραγωγής ρούχα, εμπνευσμένα ιδίως από την κουλτούρα των διασημοτήτων και των σταρ των μέσων ενημέρωσης και μεταφέρθηκαν γρήγορα στα ρούχα μεγάλων εμπορικών σημάτων.
Oι καταναλωτές σε όλο τον κόσμο αγοράζουν όλο και περισσότερα ρούχα, η αγορά φθηνών ειδών συνεχίζει να αναπτύσσεται, γεγονός που οδηγεί τελικά σε μόλυνση του περιβάλλοντος.
Σήμερα σύμφωνα με τον ΟΗΕ η βιομηχανία της ένδυσης ευθύνεται για σχεδόν το 10% των συνολικών εκπομπών άνθρακα – περισσότερες από τις εκπομπές άνθρακα που παράγονται ταυτόχρονα από την αεροναυπηγική βιομηχανία και τη ναυτιλία.
Πιο συγκεκριμένα 80 δισεκατομμύρια είδη ένδυσης που κατασκευάζονται ετησίως. Το αποτέλεσμα: οι πελάτες των καταστημάτων μόδας αγοράζουν όλο και λιγότερο και καταλήγουν να φορούν όλο και λιγότερα από τα ρούχα που αγοράζουν, τα οποία στη συνέχεια καταλήγουν στη χωματερή σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Η κλωστοϋφαντουργία ευθύνεται επίσης για το 20% της ρύπανσης των υδάτων. Έτσι, κατά την κατασκευή του νάιλον, εκπέμπεται οξείδιο του αζώτου, ένα αέριο με φαινόμενο θερμοκηπίου 300 φορές ισχυρότερο από το διοξείδιο του άνθρακα. Επιπλέον, τόσο το νάιλον όσο και ο πολυεστέρας (που βρίσκονται στο 60% περίπου των ρούχων) αποσυντίθενται στο πλύσιμο και προκαλούν τη συσσώρευση μικροπλαστικών στο νερό.
Για την παραγωγή πολυεστέρα, για παράδειγμα, χρησιμοποιούνται 342 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου ετησίως. Το βαμβάκι που χρησιμοποιείται στη βιομηχανία της μόδας χρησιμοποιεί περίπου το 2,5% της συνολικής γεωργικής έκτασης του πλανήτη. Για την παραγωγή ενός κιλού βαμβακιού χρησιμοποιούνται 20.000 λίτρα νερού.
Επίσης, η διαδικασία βαφής υφαντικών ινών θεωρείται η δεύτερη μεγαλύτερη πηγή ρύπανσης του νερού στον κόσμο, καθώς το νερό που απομένει μετά τη βαφή συχνά απορρίπτεται σε ποτάμια και άλλες πηγές πόσιμου νερού. Σε αυτή τη διαδικασία χρησιμοποιούνται ετησίως 43 εκατομμύρια τόνοι διαφόρων χημικών ουσιών.
Οι εναλλακτικές προτάσεις
Μια λύση για τη μείωση της ρύπανσης και την αντιμετώπιση του φαινομένου της «γρήγορης μόδας» είναι η αντίθετη έννοια, η «υπεύθυνη μόδα». Οι οικολογικές λύσεις είναι, σε αυτή την περίπτωση, η χρήση και η ενθάρρυνση της χρήσης μεταχειρισμένων ή ακόμη και ενοικιαζόμενων ρούχων (για ορισμένες περιπτώσεις).
Η αγορά μεταχειρισμένων ρούχων έχει ήδη ξεπεράσει τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.
Επίσης, ενθαρρύνεται η χρήση ρούχων και ειδών ένδυσης από βιώσιμα υλικά που δεν παράγουν ρύπανση και έτσι προστατεύουν το περιβάλλον. Οι μεγάλες μάρκες αρχίζουν να χρησιμοποιούν προϊόντα από ανακυκλωμένα υλικά ή οργανικές ίνες όλο και πιο συχνά. Εκτός από τις δημοφιλείς μάρκες, έχει ήδη δημιουργηθεί μια συγκεκριμένη θέση επωνυμιών και σχεδιαστών που έχουν ειδικευτεί ακριβώς στην έννοια της «βιώσιμης μόδας» και προωθούν ρούχα από οργανικά, φυσικά και βιοδιασπώμενα υφάσματα που χρησιμοποιούν μη τοξικές βαφές.
Οι απλούστερες λύσεις για να είσαι «της μόδας» και ταυτόχρονα «υπεύθυνος» απέναντι στο περιβάλλον έρχεται στην ακόλουθη συμβουλή:
Ελέγξτε την ντουλάπα σας πριν αποφασίσετε να ψωνίσετε για κάτι «νέο». Οι σχεδιαστές μόδας επισημαίνουν ότι σε κάθε γκαρνταρόμπα μπορεί να υπάρχουν «διαχρονικά» είδη ένδυσης ή που μπορούν πάντα να επανέλθουν στη μόδα μετά από μερικά χρόνια.
Επόμενη συμβουλή: Ρίξτε μια ματιά σε καταστήματα χειροτεχνίας, vintage ή οικονομικών ειδών πριν πάτε για ψώνια σε “εμπορικό κέντρο”. Ωστόσο, εάν αποφασίσετε να αγοράσετε κάτι νέο, ελέγξτε τα υλικά από τα οποία είναι φτιαγμένα τα ρούχα και βεβαιωθείτε ότι είναι φυσικά και περιέχουν όσο το δυνατόν λιγότερο (ή καθόλου) πλαστικό.