Γράφει ο Ιωάννου Α. Ιωάννης
«Η τέχνη του πολέμου είναι ευλογία και κατάρα μαζί. Αν την περιφρονήσεις γίνεται η πρώτιστη αιτία για να χάσεις το κράτος σου. Αν την κατέχεις, γίνεται το μέσο για να αποκτήσεις κράτη» (Ο Ηγεμών, Ν. Μακιαβέλι, κεφ. ΧΙV).
ΠΟΛ€ΜΟ$ ← Είστε βέβαιοι ότι θέλετε να διαγραφή οριστικά αυτό το αρχείο;
Μετά την λήξη του Β’ παγκοσμίου πολέμου, που δώρισε απλόχερα στην Ευρώπη πάνω από 41 εκατομμύρια ανθρώπινες απώλειες, πολλά περισσότερα εκατομμύρια σακάτηδες, ορφανά και άστεγους σε πόλεις ερείπια, η γενιά των λουλουδιών προσπάθησε να θεμελιώσει έναν κόσμο ο οποίος θα είχε ισχυρές άμυνες απέναντι σε μια νέα σύρραξη.
Ως έναν σημαντικότατο βαθμό τα κατάφεραν. Η Ευρώπη, με εξαίρεση την τραγική εμπλοκή στην Γιουγκοσλαβία, δεν γνώρισε κανέναν πόλεμο τα τελευταία 72 χρόνια. Ο πόλεμος έπαψε να είναι ο δύστροπος πατριός της γηραιάς ηπείρου και οι Ευρωπαίοι αφοσιώθηκαν στα έργα της ειρήνης. Κι εδώ ως έναν σημαντικότατο βαθμό τα κατάφεραν.
Οι Ευρωπαίοι πέτυχαν να εξουδετερώσουν τους φόβους του παρελθόντος και να οικοδομήσουν ένα σύστημα αποστειρωμένο από οτιδήποτε μπορούσε να τους βλάψει. Σε αρμονική συνύπαρξη με την καθεστηκυία τάση της περιόδου, το τερπνόν στην θέση του ωφελίμου αλλοτρίωσε τις υπάρξεις τους και άλωσε τα άλλοτε απόρθητα κάστρα των ιδανικών τους, τους προμαχώνες των αξιών τους, που κάποτε διαφύλατταν μέχρις εσχάτων.
Οι άνθρωποι, στο νέον αυτό κόσμο, είχαν ως κέντρο του δικού τους γυάλινου μικρόκοσμου το εγώ τους. Ο ρηχός άνθρωπος, κατά τον Επίκουρο, στην ευμάρεια αποχαυνώνεται και στην κρίση καταρρακώνεται. Δυστυχώς για εμάς αρχίσαμε να το συνειδητοποιούμε όταν ήδη είχαν αρχίσει να πέφτουν οι πρώτες αστραπές.
Σήμερα δεν χρειάζεται κανείς το χάρισμα του Απόλλωνα για να αντιληφθεί ότι η Ευρώπη (όπως την ξέραμε) πεθαίνει και μια νέα εποχή ανατέλλει. Ο πόλεμος βέβαια, με την συμβατική του έννοια παραμένει κάτι μακρινό.
Οι ανορθόδοξες εκφάνσεις του όμως, όπως τα τρομοκρατικά χτυπήματα στις πόλεις μας, ο ισλαμικός φονταμενταλισμός, η μεταναστευτικές ροές (ως αποτέλεσμα πολλών παραγόντων), η οικονομική υποδούλωση των εθνών και οι ιμπεριαλιστικές διαθέσεις της δικτατορίας των πολυεθνικών, έχουν προκαλέσει ένα ντόμινο εξελίξεων με αβέβαιη κατάληξη.
Η διεθνής ασφάλεια πλέον βρίσκεται στο χείλος της αβύσσου, το διεθνές status quo αμφισβητείται, η ειρήνη μεταξύ των εθνών, μια Βαβέλ έτοιμη να καταρρεύσει. «Τύμπανα πολέμου ηχούν και όσοι δεν τα ακούν είναι κουφοί», είχε προφητεύσει, πολύ σωστά, λίγα χρόνια πριν ξεσπάσει ο πόλεμος στην Συρία, ο διάσημος εθνοθηρευτής George Soros.
Γνώριζε ότι τα συμφέροντα της ράτσας του δρομολόγησαν την αναταραχή στην Μέση Ανατολή και την ανάδυση του ισλαμικού κινδύνου με κάθε κόστος; Γνώριζε τα σκοτεινά σχέδια τον «φίλων» του καθώς και μέρος των ύπουλων ενεργειών τους;
Το ράλι εξοπλισμών έχει αρχίσει για τις δύο μεγάλες υπερδυνάμεις. Ο νέος αμερικανός πρόεδρος, πιστός στην μακιαβελική λογική ότι «ο οπλισμένος δεν παραχωρεί πρόθυμα την υπακοή του στον άοπλο», πιέζει τα κράτη της Ευρώπης να αυξήσουν την συνδρομή τους στο ΝΑΤΟ.
Αυτό σηματοδοτεί μια νέα αύξηση των εξοπλιστικών δαπανών και είναι αυτό που για τον Ζίγκμαρ Γκάμπριελ (γερμανό υπουργό εξωτερικών) ξυπνάει τον φόβο των Ευρωπαίων για μια επανάληψη της ιστορίας.
Τα φαντάσματα του παρελθόντος ταράζουν πλέον τον ύπνο μας. Το αδιέξοδο στο οποίο μας έχει οδηγήσει η παγκοσμίων διαστάσεων κρίση- γεωπολιτική, οικονομική, μεταναστευτική, πολιτιστική, ηθική – δεν μας επιτρέπει πλέον να εφησυχάζουμε.
Αφήνω τις καθησυχαστικές φωνές των εφησυχαστών να καλυφθούν από τον ήχο της σάλπιγγας της Κλειώς και καταφεύγω στα έργα της, βέβαιος ότι θα αντιληφθώ καλύτερα «τα τ’ εόντα προ τ’ εόντα τα τ’ εσόμενα» (Ησίοδος = «τα του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος»).
Ταξιδεύοντας λοιπόν στην ύστερη ρωμαϊκή εποχή συνειδητοποιώ ότι η κοινωνία που ζούμε παρουσιάζει εντυπωσιακές ομοιότητες με την ρευστή εκείνη ρωμαϊκή περίοδο. Στους αιώνες ευμάρειας της, η Αυτοκρατορία έπνιξε στο νερό της λησμονιάς την σπουδαιότερη παρακαταθήκη των προγόνων της, των θεμελίων της δύναμής της.
Η φιλοπατρία, η ηθική, η παράδοση- παραδόθηκαν στον βωμό της επέκτασης, της οικονομικής μεγέθυνσης και βεβαίως της ατομικής προόδου. Η αλλοτρίωση λοιπόν του ρωμαίου πολίτη έχει πολλά να διδάξει σε έναν πολίτη του οικουμενικού κόσμου του 21ου αιώνα.
Ο μέσος ρωμαίος πολίτης ζούσε σε μια ουτοπία ή έτσι πίστευε τουλάχιστον. Η Pax Romana και η σταθερή, σε γενικές γραμμές, διοίκηση του κράτους, επέτρεπαν την άνθηση του εμπορίου και της επιχειρηματικότητας, δημιουργώντας για μια μεγάλη μερίδα ρωμαίων πολιτών μία πρωτοφανή, για τα έως τότε δεδομένα, ευημερία. Οι δυσκολίες δεν έλειπαν αλλά σίγουρα μπορούσες να τα καταφέρεις.
Παρόλο που η εξουσία βρισκόταν ολοκληρωτικά υπό των έλεγχο των αυτοκρατόρων, το δικαίωμα του ρωμαίου πολίτη είχε παραχωρηθεί σε όλους τους κατοίκους της αυτοκρατορίας τροφοδοτώντας έτσι την ψευδαίσθηση της οικουμενικής ελευθερίας και ισότητας.
Παράλληλα, ο πόλεμος ήταν πλέον μία άγνωστη λέξη, που δεν προξενούσε κανέναν συναισθηματικό συνειρμό. Η εύφλεκτη παραμεθόριος βρισκόταν πολύ μακριά από τις πόλεις τους και οι αλαλαγμοί των μισθοφόρων λεγεωνάριων ήταν αδύνατον να ακουστούν.
Η θρυαλλίδα των εξελίξεων που ακολούθησαν θα άλλαζε όμως άρδην τον κόσμο τους. Μια άνευ προηγουμένου κρίση συντάραξε συθέμελα την αυτοκρατορία. Η ιδιοτέλεια και ο έκλυτος βίος της άρχουσας τάξης οδήγησε σε οικονομικό μαρασμό και πολιτική σήψη. Η διαφθορά καθώς και η αποσύνθεση αξιών συνέβαλε στην αποδυνάμωση της άμυνας, η οποία δεν κατάφερε να αποκρούσει τις ορδές των βάρβαρων εισβολέων.
Ο Αμμιανός σκιαγραφεί γλαφυρότατα την κατάσταση που είχε διαμορφωθεί καθώς «οι τραγουδιστές έχουν διώξει τους φιλοσόφους και οι καθηγητές της ρητορικής έχουν παραχωρήσει την θέση τους στους δασκάλους των ηδονών».
Ο ρωμαϊκός όχλος βίωνε το δικό του American Dream, με κύριες δραστηριότητες τα θεάματα και τα αθλήματα, ενώ παράλληλα τα τρόφιμα εξασφαλίζονταν με εισαγωγές. Οι κραυγές αγωνίας παρέμειναν φωνή βοώντος εν τη ερήμω και έτσι «η Ρώμη κυριεύθηκε… κατακτήθηκε η πόλη που κατέκτησε την οικουμένη» (Άγιος Ιερώνυμος, 410 μ.Χ.).
Έχει αλλάξει από τότε ο άνθρωπος; Έπαψε να επαναλαμβάνει τα ίδια λάθη; Το σοκ και δέος της παγκόσμιας κρίσης ήρθε για να ταράξει συθέμελα τα θεμέλια της σύγχρονης κοινωνίας μας. Αρχή του εφιάλτη ήταν η κατάρρευση της οικονομίας, που οδήγησε σε ύφεση και οικονομική οπισθοδρόμηση ένα μεγάλο μέρος του δυτικού κόσμου.
Στην συνέχεια ένας πόλεμος ξέσπασε στην γειτονιά μας, τις συνέπειες του οποίου είμαστε ακόμα ανέτοιμοι να αντιμετωπίσουμε. Συνέπειες που προκαλούν αλυσιδωτές αντιδράσεις και απειλούν επί της ουσίας την ασφάλειά μας.
Η ελπίδα για ένα ευοίωνο αύριο χάνεται στον ομιχλώδες λαβύρινθο των διεθνών αναταράξεων. Η ανάδυση ενός εκτός νόμου καπιταλισμού, η συσχέτιση των μεταναστευτικών ροών με την ισλαμική τρομοκρατία καθώς και η ανησυχία για έναν νέο γενικευμένο πόλεμο στον κόσμο μας προκαλεί ανατριχίλα.
Διεθνούς κύρους αναλυτές και διεθνολόγοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τον Αρμαγεδδώνα που μας απειλεί. Η παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων έχει εδώ και καιρό διαταραχθεί, με την είσοδο νέων παικτών στο παιχνίδι, γεγονός που θα οδηγήσει αναπόφευκτα είτε σε μία νέα μοιρασιά της πίτας είτε σε μία απροσδιόριστων ορίων σύγκρουση.
Το τι θα ακολουθήσει, κυοφορείται μέσα στο σκοτάδι της μήτρας του μέλλοντος.
Η ειρήνη και η ελευθερία, η δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ευημερία και η πρόοδος για ακόμη μία φορά στην ανθρώπινη ιστορία απειλούνται.
ERROR → Το αρχείο ΠΟΛ€ΜΟ$ δεν γίνεται να διαγραφεί γιατί είναι ανοιχτό.
ΥΓ: Βήλος ονομαζόταν η κουρτίνα, το παραπέτασμα, που βρισκόταν μπροστά από τον θρόνο του βυζαντινού αυτοκράτορα.