Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής αντιμετωπίζουν σοβαρές χειμερινές καταιγίδες τα τελευταία χρόνια με τους ειδικούς να προσπαθούν να κατανοήσουν πώς συνδέονται τα συγκεκριμένα φαινόμενα με την κλιματική αλλαγή.
H σχέση μεταξύ της υπερθέρμανσης του πλανήτη και των κυμάτων καύσωνα είναι πολύ άμεση και η συμπεριφορά των χειμερινών καταιγίδων διέπεται από πολύπλοκες ατμοσφαιρικές δυναμικές που είναι πιο δύσκολο να μελετηθούν.
Ωστόσο, «υπάρχουν ορισμένες πτυχές των χειμερινών καταιγίδων όπου οι δεσμοί με την κλιματική αλλαγή είναι ιδιαίτερα σαφείς» δήλωσε στο Γαλλικό πρακτορείο ο Μάικλ Μαν, κλιματολόγος στο πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια. Για παράδειγμα, η αύξηση της θερμοκρασίας των λιμνών και των ωκεανών επηρεάζει την ποσότητα της χιονόπτωσης.
Στις ΗΠΑ οι λεγόμενες «χιονοπτώσεις λίμνης» συμβαίνουν κυρίως γύρω από την περιοχή των μεγάλων λιμνών που συνορεύουν με τον Καναδά. Η πόλη του Μπάφαλο, η οποία βρίσκεται στις όχθες μιας από τις Μεγάλες Λίμνες, επλήγη σκληρά από μια θανατηφόρα χιονοθύελλα το Σαββατοκύριακο των Χριστουγέννων.
Η «σύγκρουση» του ψυχρού αέρα από τον βορρά με τις ψηλότερες θερμοκρασίες σε αυτές τις λίμνες οδηγεί σε χιονόπτωση. «Όσο υψηλότερες είναι οι θερμοκρασίες της λίμνης, τόσο περισσότερη υγρασία υπάρχει στον αέρα και είναι μεγάλη η πιθανότητα χιονόπτωσης από το φαινόμενο της λίμνης», είχε γράψει ο κλιματολόγος Μάικλ Μαν σε μια εργασία του το 2018. «Όπως ήταν αναμενόμενο, βλέπουμε μια μακροπρόθεσμη αύξηση των χιονοπτώσεων στις λίμνες καθώς η θερμοκρασία έχει αυξηθεί τον τελευταίο αιώνα» εξηγεί.
Πολική δίνη
Δεν υπάρχει, ωστόσο, συναίνεση για άλλους μηχανισμούς, όπως η επίδραση της κλιματικής αλλαγής στην πολική δίνη και τα άερια ρεύματα.
Η πολική δίνη είναι μια αέρια μάζα πάνω από το Βόρειο Πόλο, που βρίσκεται ψηλά στην στρατόσφαιρα. Περιβάλλεται από μια ζώνη περιστρεφόμενου αέρα, η οποία λειτουργεί ως φράγμα μεταξύ του κρύου αέρα από τον βορρά και του θερμότερου αέρα από το νότο. Καθώς η πολική δίνη εξασθενεί, η ζώνη αέρα παίρνει ένα πιο οβάλ σχήμα, φέρνοντας πιο πολλές κρύες μάζες αέρα προς τα νότια. Σύμφωνα με μελέτη του 2021, αυτού του τύπου οι διαταραχές συμβαίνουν όλο και συχνότερα και, όποτε συμβούν επηρεάζουν για δύο εβδομάδες τα χαμηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας, όπου και βρίσκονται τα ρεύματα.
Αυτή η ροή αέρα, η οποία φυσάει από τα δυτικά προς τα ανατολικά, ακολουθώντας και πάλι το όριο μεταξύ κρύου και θερμού αέρα, στη συνέχεια ελίσσεται με τέτοιο τρόπο ώστε να επιτρέπει στον ψυχρό αέρα που έρχεται από βόρεια να κατεβαίνει στα χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη της Γης και κυρίως πάνω από τις ανατολικές πολιτείες των ΗΠΑ.
«Όλοι συμφωνούν ότι όταν μεταβάλλεται η πολική δίνη, αυξάνεται η πιθανότητα έντονων χειμερινών καιρικών συνθηκών», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Τζούντα Κόεν, κλιματολόγος στο κέντρο ανάλυσης Ατμοσφαιρικής και Περιβαλλοντικής Έρευνας (AER) και επικεφαλής συγγραφέας διάφορων μελετών. Το ίδιο φαινόμενο είχε παρατηρηθεί και το 2021 όταν ένα πολικό κύμα ψύχους είχε πλήξει το Τέξας προκαλώντας μαζικές διακοπές ρεύματος.
«Συνεχής συζήτηση»
Στο επίκεντρο της συζήτησης βρίσκεται ένα βασικό ερώτημα: «Τι προκαλεί αυτές τις αυξανόμενες διαταραχές στην πολική δίνη;»
Σύμφωνα με τον Τζούντα Κοέν, αυτές οι διαταραχές συνδέονται με αλλαγές στην Αρκτική, που επιταχύνονται από την κλιματική αλλαγή. Αφενός, η ταχεία τήξη των θαλάσσιων πάγων και, αφετέρου, η αύξηση της χιονοκάλυψης στη Σιβηρία. «Αυτό είναι ένα θέμα που μελετώ για περισσότερα από 15 χρόνια και σήμερα είμαι πιο σίγουρος από ποτέ για αυτή τη σύνδεση», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο. Ωστόσο, αυτό το τελευταίο σημείο παραμένει μια «συνεχής συζήτηση» εντός της επιστημονικής κοινότητας.
«Τα κλιματικά μοντέλα δεν καταγράφουν ακόμη όλη την υποκείμενη φυσική που μπορεί να σχετίζεται με το πώς η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τη συμπεριφορά του αέριου ρεύματος», είπε. Ως εκ τούτου, θα χρειαστούν περαιτέρω μελέτες τα επόμενα χρόνια για να ξετυλιχτεί το μυστήριο αυτών των πολύπλοκων αλυσιδωτών αντιδράσεων.
Πηγή: AFP