Γράφει η Χρυσάνθη Πασσά*
Τα προβλήματα και οι αλλαγές που βιώνει καθημερινά η ελληνική οικογένεια λόγω της κρίσης είναι αναρίθμητα. Δυστυχώς, κύριοι αποδέκτες είναι τα παιδιά. Τα παιδιά βιώνουν έντονο άγχος και ανησυχία, λόγω των συζητήσεων μεταξύ των ενηλίκων. Προσπαθήστε λοιπόν να τα καθησυχάσετε και να τους εξηγήσετε με απλά λόγια το τι ακριβώς συμβαίνει. Άλλωστε τα παιδιά διαβάζουν στον τρόπο και στις κινήσεις σας αυτό που σκέφτεστε και αισθάνεστε. Μην αποφεύγετε τη συζήτηση όσο επίπονη και αν είναι για σας, γιατί μπορεί να αποβεί μοιραίο λάθος.
Ο τρόπος που θα αποφασίσετε να τους μιλήσετε για την υπάρχουσα κατάσταση ποικίλλει ανάλογα με το ηλικιακό στάδιο στο οποίο βρίσκονται. Στα παιδιά μικρότερης ηλικίας δεν είναι απαραίτητες οι λεπτομέρειες. Στα μεγαλύτερα παιδιά μιλήστε αναλυτικότερα, συζητήστε για τις αλλαγές, ακόμα και για τις περικοπές που θα χρειαστεί να γίνουν. Ανεξαρτήτου ηλικίας όμως φροντίστε να τα ενημερώσετε ότι αυτό συμβαίνει στα περισσότερα σπίτια, άρα και στις οικογένειες των φίλων τους. Με αυτό τον τρόπο δε θα αισθανθούν δακτυλοδεικτούμενα ή ότι βιώνουν μια κατάσταση διαφορετική από τους συνομήλικους τους.
Ενημερώστε το παιδί πως μπορεί να μην υπάρχουν χρήματα τη δεδομένη στιγμή αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δε θα υπάρξουν ποτέ ξανά. Βοηθήστε το να δει πόσο πιο ενδιαφέρον είναι για παράδειγμα να κάνετε μια αυτοσχέδια κατασκευή, από το να αγοράσετε ένα πανάκριβο παιχνίδι. Άλλωστε αυτό που θέλουν τα παιδιά είναι να περνάνε ποιοτικό χρόνο μαζί σας και όχι να έχουν όσα περισσότερα υλικά αγαθά γίνεται.
Ακόμη, είναι πολύ σημαντικό να κρατήσετε ανοιχτό το διάλογο. Αφήστε τα παιδιά να σας κάνουν ερωτήσεις μέσω των οποίων θα κατανοήσουν καλύτερα την κατάσταση και προσπαθήστε να διαψεύσετε οποιαδήποτε ανακρίβεια. Γι αυτό θα ήταν και προτιμότερο να τα κρατάτε μακριά από την τηλεόραση. Μην εκθέτετε τα παιδιά σε περιβάλλον ειδησεογραφίας που παρατηρείται διαρκής επίκληση στο συναίσθημα και θα μπορούσε να τα επηρεάσει αρνητικά. Η υπερβολική έκθεση μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα ανασφάλειας τους.
Μα πάνω από όλα δείξτε τους ότι είστε εκεί για να αντιμετωπίσετε την κάθε δυσκολία και να διορθώσετε τα πράγματα προς το καλύτερο. Χρησιμοποιείστε την κρίση σαν μια ευκαιρία για πιο ουσιαστική οικογενειακή επικοινωνία.
* Η Χρυσάνθη Πασσά είναι Ψυχολόγος, MSc Αναπτυξιακές Διαταραχές