Ποινικές διώξεις πλημμεληματικού χαρακτήρα σε βάρος 20 ατόμων για τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι που άφησε πίσω της 100 νεκρούς άσκησε η Εισαγγελία Αθηνών επτά μήνες μετά την τραγωδία.
Η έρευνα των εισαγγελέων Ηλία Ζαγοραίου, Νίκου Φυστόπουλου και Κώστα Σπυρόπουλου, κατέληξε στην άσκηση ποινικών διώξεων κατά είκοσι κρατικών λειτουργών και στελεχών της Αυτοδιοίκησης, μεταξύ των οποίων η περιφερειάρχης Ρένα Δούρου, ο δήμαρχος Μαραθώνα Ηλίας Ψινάκης, ο δήμαρχος Ραφήνας Ευάγγελος Μπουρνούς, ο πρώην γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας Ιωάννης Καπάκης και στελέχη της Πολιτικής Προστασίας, της ΕΛΑΣ, της Πυροσβεστικής αλλά και ο 65χρονος που ευθύνεται για την έναρξη της φωτιάς στο Νταού Πεντέλης.
Για τέσσερα πρόσωπα, που βρέθηκαν στο στόχαστρο της έρευνας προς έλεγχο τυχόν ευθυνών τους, οι εισαγγελείς κατέληξαν ότι δεν προέκυψαν στοιχεία και έτσι ως προς αυτούς η υπόθεση τέθηκε στο αρχείο.
Οι κατηγορίες που αποδίδονται σε βάρος των 20 ατόμων, σε βαθμό πλημμελήματος, όπως προβλέπει ο νόμος, αφορούν σε εμπρησμό από αμέλεια. Ανθρωποκτονία από αμέλεια κατά συρροή και διά παραλείψεως. Σωματικές βλάβες κατά συρροή, δια παραλείψεως και από αμέλεια από υπόχρεους και μη.
Για τα αδικήματα αυτά ο νόμος προβλέπει ποινές ως πέντε χρόνια φυλάκισης, ενώ υπό εξαιρετικές περιστάσεις δύναται να φθάσουν ως και τα δέκα χρόνια. Οι εισαγγελικοί λειτουργοί μελέτησαν εκατοντάδες έγγραφα και δεδομένα όλων των συναρμόδιων υπηρεσιών, σύγκριναν και αξιολόγησαν δεκάδες στοιχεία και καταθέσεις για κάθε παράμετρο της υπόθεσης από την στιγμή που ξέσπασε η φωτιά νωρίς το απόγευμα της 23ης Ιουλίου στην Πεντέλη μέχρι την τρομακτική ταχύτατη εξάπλωση της σε Νέο Βουτζά, Ραφήνα και Μάτι όπου προκάλεσε και τις πιο μεγάλες καταστροφές με τις πιο οδυνηρές συνέπειες για δεκάδες ανθρώπους.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι εισαγγελείς εντοπίζουν ευθύνες αρμοδίων για πράξεις και παραλείψεις τους τόσο πριν την εκδήλωση της φονικής πυρκαγιάς όσο και κατά την διάρκεια της καθώς φαίνεται να διαπιστώνεται για έλλειψη συντονισμού, σωρεία παραλείψεων και λαθών κατά την αντιμετώπιση της φωτιάς, σχεδόν από κάθε αρμόδιο φορέα δηλαδή από Πυροσβεστικό Σώμα, ΕΛΑΣ, Περιφέρεια, τους δύο Δήμους της περιοχής (Ραφήνα, Μαραθώνα) και την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας.
Στο πλαίσιο της έρευνας εξετάστηκαν 350 συγγενείς των θυμάτων της φονικής πυρκαγιάς αλλά και μελετήθηκε τεράστιος όγκος άλλου υλικού, όπως συνομιλίες Αστυνομίας και Πυροσβεστικής, βίντεο και άλλα στοιχεία. Η δικογραφία περιέχει τα πορίσματα τόσο του ορισθέντος πραγματογνώμονα από τους εισαγγελείς, πυραγού της Πυροσβεστικής όσο και άλλα που συντάχθηκαν από ειδικούς εμπειρογνώμονες. Περιέχει επίσης και τις μηνύσεις που υπέβαλαν όλοι εκείνοι που έχασαν οικείους τους, ζητώντας την δίωξη για σωρεία αδικημάτων σε βαθμό κακουργήματος και πλημμελήματος όσων θεωρούν υπεύθυνους για τις απώλειες τους.
Με βάση την αξιολόγηση του υλικού αυτού, οι εισαγγελείς κάλεσαν τον περασμένο Οκτώβριο σε εξηγήσεις περισσότερα από 21 πρόσωπα, η πλειονότητα των οποίων καθίστανται πλέον κατηγορούμενοι, οι οποίοι είτε δια ζώσης είτε με υπομνήματα που παρέδωσαν διατύπωσαν τις θέσεις τους απέναντι στον εισαγγελικό έλεγχο ποινικών ευθυνών.
Το τελικό βήμα για τους εισαγγελείς ήταν, αφού μελετήσουν ολόκληρο το πλέγμα της νομοθεσίας για κάθε στάδιο της υπόθεσης «τραγωδία στο Μάτι» και κάθε διάταξη που αφορά το ζήτημα των αρμοδιοτήτων υπηρεσιών και φορέων, να αποδώσουν ευθύνες στους 20 που θεωρούν ότι πρέπει να βρεθούν ενώπιον της Δικαιοσύνης για να κριθούν ως υπαίτιοι για την πιο μεγάλη καταστροφή που έζησε η χώρα τα τελευταία χρόνια.
Η δικογραφία θα ανατεθεί λόγω σοβαρότητας, σε τακτικό ανακριτή.
Για την τραγωδία έχουν σχηματιστεί και παραμένουν ανοικτές άλλες έξι δικογραφίες. Αυτές είναι:
– Στο Ναυτοδικείο για ευθύνες λιμενικών και Λιμεναρχείου
– Στο Στρατοδικείο για ευθύνες στρατιωτικών
– Μία δικογραφία για πολεοδομικές παραβάσεις (αυθαίρετη δόμηση και αιγιαλός)
– Μία δικογραφία που αφορά αναντιστοιχίες στο σύστημα της Πυροσβεστικής
– Μία δικογραφία για την καθήλωση των εναέριων μέσων από το αεροδρόμιο της Ελευσίνας
Και τέλος αυτή η δικογραφία που έχει διαβιβαστεί στη Βουλή για τυχόν ευθύνες πολιτικών προσώπων.
Δούρου: Και οι αθώοι χρειάζεται κάποιες φορές να περιμένουν
«Ως πολιτικό πρόσωπο, απέναντι σε αυτή την τραγωδία, έχω δηλώσει ότι υπάρχει αντικειμενική πολιτική ευθύνη του συστήματος και του κράτους, και μάλιστα διαχρονικά» τονίζει η Περιφερειάρχης Αττικής, Ρένα Δούρου, μετά την ποινική δίωξη για τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι που άσκησε μετά από επτά μήνες από την τραγωδία η Εισαγγελία Αθηνών.
Η Ρένα Δούρου στη δήλωση σημειώνει ότι οι Υπηρεσίες της Περιφέρειας έπραξαν το καθήκον τους και προσθέτει ότι όλοι όσοι διοικούν δεν πρέπει να τυγχάνουν ιδιαίτερης μεταχείρισης.
Ολόκληρη η δήλωση:
«Ως πολιτικό πρόσωπο, απέναντι σε αυτή την τραγωδία, έχω δηλώσει ότι υπάρχει αντικειμενική πολιτική ευθύνη του συστήματος και του κράτους, και μάλιστα διαχρονικά. Άναρχη δόμηση, ελλιπής αντιμετώπιση των ακραίων καιρικών φαινομένων και της κλιματικής αλλαγής, αργός εκσυγχρονισμός των δομών του κράτους, κωλύματα για την κατεδάφιση των αυθαιρέτων. Ένα σύνολο ευθυνών, που οδηγεί πίσω στον χρόνο και αφορά όλους όσοι άσκησαν διοίκηση. Την ίδια στιγμή αποτελεί πεποίθησή μου ότι όλοι όσοι διοικούν δεν πρέπει να τυγχάνουν ιδιαίτερης μεταχείρισης.
Ως επικεφαλής της Περιφέρειας Αττικής, γνωρίζω ότι στο πλαίσιο της επιχείρησης κατάσβεσης της δασικής πυρκαγιάς στο Μάτι, οι Υπηρεσίες της Περιφέρειας, για τις οποίες φέρω την πολιτική ευθύνη, έπραξαν το καθήκον τους. Δεν μπορώ όμως παρά να επισημάνω ότι ορισμένοι πολιτικοί αντίπαλοί μου, με τη συνδρομή κάποιων ΜΜΕ, επιχείρησαν να «σηκώσουν» τις όποιες πολιτικές ευθύνες για χρονικές παθογένειες του κρατικού μηχανισμού. Αυτό έπραξαν, προκειμένου να δημιουργήσουν τον αντιπερισπασμό που εναγωνίως αναζητούσαν, στη θύελλα σκανδάλων και διαφθοράς που βαρύνει τις πολιτικές δυνάμεις στις οποίες ανήκουν και εκμεταλλεύονται μια εθνική τραγωδία και τη δυστυχία που την συνοδεύει.
Ωστόσο, η ατομική μου στάση είναι τελείως διαφορετική από το να απειλώ τη Δικαιοσύνη ή να κλαυθμυρίζω περί «διώξεων» –όπως αυτοί που το κάνουν για να αποσείσουν τις βαρύτατες ποινικές, ηθικές και πολιτικές ευθύνες δεκαετιών– και να συκοφαντώ τους πολιτικούς αντιπάλους. Είναι αλήθεια ότι η απονομή της Δικαιοσύνης χρειάζεται υπομονή. Ακόμη και οι αθώοι χρειάζεται κάποιες φορές να περιμένουν.
«Η αναισθησία σημαίνει ήττα», έλεγε ένας κορυφαίος Ευρωπαίος πολιτικός, ο Charles de Gaulle. Στην Περιφέρεια Αττικής, με μεγάλη ευαισθησία και έχοντας επιλέξει να εργαζόμαστε αθόρυβα και δυνατά, κερδίσαμε τη μάχη κατά της διαφθοράς, υπέρ της νομιμότητας, ενάντια στη διαρκή καταστροφή του περιβάλλοντος και κατά της ασέβειας στην τήρηση του νόμου. Με δύο λέξεις τη μάχη ενάντια στο ένοχο και επαίσχυντο παρελθόν, με σκοπό η τραγωδία στην Ανατολική Αττική να είναι η τελευταία».
Ποιοι απαλλάσσονται
Για τέσσερα πρόσωπα, που βρέθηκαν στο στόχαστρο της έρευνας προς έλεγχο τυχόν ευθυνών τους, οι εισαγγελείς κατέληξαν ότι δεν προέκυψαν στοιχεία και έτσι ως προς αυτούς η υπόθεση τέθηκε στο αρχείο.
Αυτοί είναι ο Κωνσταντίνος Τσουβάλας πρώην αρχηγός ΕΛΑΣ, ο διευθυντής της Διεύθυνσης Τροχαίας Αττικής ταξίαρχος Νίκος Σπανουδάκης, η περιφερειακή σύμβουλος Αττικής Ιωάννα Τσούπρα, υπεύθυνη για την Πολιτική Προστασία, καθώς και ο πρώην αναπληρωτής διευθυντής της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Αττικής Κωνσταντίνος Καλύβας.