Το σχέδιο είναι πως δεν υπάρχει σχέδιο
Ο Ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι επενδύει τα πάντα στην κατασταλτική δύναμη του νόμου και του κράτους για να αναγκάσει τους ηγέτες της Κατατονίας να υπαναχωρήσουν από τα σχέδιά τους να κηρύξουν μονομερή ανεξαρτησία μετά το χαώδες δημοψήφισμα της Κυριακής. Μέχρι στιγμής, η στρατηγική του δεν λειτουργεί.
Στην κρίση παρενέβη και ο βασιλιάς Φελίπε, που σε ένα σπάνιο τηλεοπτικό του διάγγελμα επέρριψε όλη την ευθύνη στους Καταλανούς αυτονομιστές, κατηγορώντας τους για ανευθυνότητα και για προσπάθεια να διασπάσουν την ενότητα και την εθνική κυριαρχία της Ισπανίας.
Το διάγγελμά του συμβαδίζει με τη στάση της ισπανικής κυβέρνησης, η οποία αρνείται να κάνει διάλογο με την Καταλανική κυβέρνηση αν η τελευταία δεν αλλάξει στάση. «Εκτός του συντάγματος και του νόμου, δεν μπορεί να γίνει διάλογος», δήλωσε ο Φερνάντο Μαρτίνεθ-Μαϊγιο, τρίτος στην ιεραρχία του Συντηρητικού Κόμματος.
Ο Καταλανός πρόεδρος Κάρλες Πουιτζντεμόντ στέλνει ανάμικτα μηνύματα. Από τη μια ζητά διεθνή διαμεσολάβηση κι από την άλλη δεν αποκλείει την πλήρη ρήξη με την Ισπανία. Η κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι απορρίπτει την ιδέα παρέμβασης ενός τρίτου μέρους, καθώς κάτι τέτοιο θα υπονόμευε τη θέση της. «Δεν υπάρχει εδώ μεσολάβηση», τόνισε ο ανώτατος κυβερνητικός αξιωματούχος. «Υπάρχει μόνο ένας κύριος [ο Πουιτζντεμόντ] που παραβιάζει τον νόμο και ενθαρρύνει τις συγκρούσεις στους δρόμους».
Ο ίδιος ο Πουιτζντεμόντ θέλει τη διεθνή διαμεσολάβηση για να μην αναγκαστεί να κηρύξει μονομερή ανεξαρτησία. Σε μια τέτοια περίπτωση, σχολιάζει ένας βουλευτής του κόμματός του, είναι βέβαιο ότι η κεντρική κυβέρνηση θα αναλάβει τον έλεγχο της Καταλωνίας και όσοι αναζητούν μια λύση στο αδιέξοδο θα μείνουν χωρίς επιχειρήματα.
Την Τρίτη, η επαρχία παρέλυσε από γενική απεργία και 700.000 άνθρωποι διαδήλωσαν κατά της καταστολής. Τα γραφεία του Λαϊκού Κόμματος και των Ciudadanos πολιορκήθηκαν και οι πολιτικοί χρειάστηκαν αστυνομική συνοδεία για να απομακρυνθούν. Επιθέσεις σημειώθηκαν και εναντίον αστυνομικών δυνάμεων σε διάφορες πόλεις. «Το γεγονός ότι πολίτες παρενοχλούν την αστυνομία και τη χαρακτηρίζουν δύναμη κατοχής σημαίνει ότι το κράτος εκεί δεν υπάρχει, όχι μόνο συμβολικά αλλά και πραγματικά», λέει η Λουθία Μέντεθ, μια δημοσιογράφος της El Mundo.
Σύμφωνα με τη Μέντεθ, το δημοψήφισμα της Κυριακής ? όπου δυνάμεις της εθνικής αστυνομίας χρησιμοποίησαν βία για να εμποδίσουν τους πολίτες να ψηφίσουν, με μερική μόνο επιτυχία ? αποτελεί σταθμό για τη χώρα. «Η επιλογή του Ραχόι να περιμένει τις εξελίξεις και να μην κάνει διάλογο τού επέτρεψε να επιβιώσει μέχρι τώρα ? αλλά αυτό δεν θα συνεχιστεί», υποστηρίζει.
Ο Ιγνάθιο Χουράδο, καθηγητής πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Γιορκ, επισημαίνει ότι το καταλανικό κίνημα υπέρ της ανεξαρτησίας έδειξε ότι μπορεί να βγάλει εκατομμύρια πολίτες στους δρόμους, έτοιμους για πολιτική ανυπακοή. «Αυτό μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με τη χρήση βίας που είναι πολύ δύσκολο να γίνει αποδεκτή από τη διεθνή κοινότητα», σημειώνει.
Την ίδια στιγμή, ισπανικές σημαίες εμφανίζονται σε κάθε γωνιά της Μαδρίτης και το μικρό ακροδεξιό κόμμα Vox είδε τα μέλη του να αυξάνονται κατά 20% σε ένα μήνα.
Οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης στο ισπανικό κοινοβούλιο που επιτρέπουν στον Ραχόι να δείχνει ένα ενιαίο μέτωπο απέναντι στην Καταλωνία δεν κρατούν ενιαία στάση. Ο ηγέτης τωνCiudadanos Αλμπερτ Ριβέρα υποστήριξε ανοιχτά την ανάληψη του ελέγχου της Καταλωνίας από την κεντρική κυβέρνηση και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών. Οι σοσιαλιστές, αντίθετα, ανακοίνωσαν ότι θα διαμαρτυρηθούν επισήμως εναντίον της αντιπροέδρου της κυβέρνησης Σοράγια Σάενθ ντε Σανταμαρία, την οποία θεωρούν υπεύθυνη για τους χειρισμούς του δημοψηφίσματος. Ο στόχος τους είναι να δείξουν ότι τάσσονται εναντίον της συντηρητικής κυβέρνησης και υπέρ του νόμου.
«Η κατάσταση δεν πηγαίνει καλά για κανέναν», δήλωσε ένας βουλευτής του Σοσιαλιστικού Κόμματος. «Η κλιμάκωση θυμίζει Βόρεια Ιρλανδία».
Ντιέγκο Τόρες είναι αρθρογράφος του Politico
