Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν με επιστολή της προς τους Ευρωπαίους ηγέτες γνωστοποίησε την υιοθέτηση νομοθετικής πρότασης σε ευρωπαϊκό επίπεδο για ένα «Πράσινο Ψηφιακό Πιστοποιητικό» (Digital Green Certificate) στις 17 Μαρτίου 2021.
Όπως αναφέρει η επιστολή της «Συμφωνήθηκε η θέσπιση, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ενός τυποποιημένου, διαλειτουργικού και κοινώς αποδεκτού πιστοποιητικού εμβολιασμού, το οποίο θα πιστοποιεί την κατάσταση του κατόχου του πιστοποιητικού σε σχέση με τον Covid, και πιο συγκεκριμένα εάν έχει εμβολιαστεί, εάν έχει προσκομίσει αρνητικό τεστ ή εάν έχει αναρρώσει ήδη».
Με αφορμή το γεγονός αυτό, η ευρωπαϊκή έκδοση της ιστοσελίδας Politico απαντά σε ερωτήσεις σχετικά με το πλάνο της Κομισιόν, τις σκέψεις των χωρών της ΕΕ, αλλά και το μείζον ζήτημα των προσωπικών δεδομένων που απασχολεί αρχές και πολίτες σχετικά με τα πιστοποιητικά εμβολιασμού.
Ποιο είναι το σχέδιο;
Η νομοθετική πρόταση της Κομισιόν θεσπίζεται στις 17 Μαρτίου. Ωστόσο, πολλοί Ευρωπαίοι διπλωμάτες ανέφεραν ότι «Υπάρχει μια βαθιά έλλειψη σαφήνειας ως προς το τι είναι πραγματικά είναι το πιστοποιητικό». Μέχρι στιγμής είναι γνωστό ότι η Κομισιόν θέλει το πιστοποιητικό εμβολιασμού να περιλαμβάνει αποδεικτικά στοιχεία των δόσεων, αποτελέσματα τεστ και πληροφορίες σχετικά με την ανάρρωση από τον ιό.
Ποιος προωθεί την ιδέα για το πιστοποιητικό εμβολιασμού;
Το σχέδιο είναι ιδιαίτερα σημαντικό για χώρες της νότιας Ευρώπης, που εξαρτώνται από τουρισμό, όπως η Ισπανία, η Μάλτα, η Κύπρος και η Ελλάδα.
«Η διασφάλιση της ταχύτερης δυνατής αποκατάστασης της ελεύθερης κυκλοφορίας είναι, κατ’ ανάγκη, θεμελιώδης προτεραιότητα για όλους μας», έγραψε ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ο πρώτος που έφερε την ιδέα υπόψιν, της Φον ντερ Λάιεν.
Ο υφυπουργός Τουρισμού της Κύπρου, Σάββας Περδίος δήλωσε ότι οι εμβολιασμένοι Βρετανοί θα γίνονται δεκτοί στη χώρα χωρίς περιορισμούς από τον Μάιο. Η Ισπανία και η Ελλάδα εξετάζουν επίσης έναν «πράσινο μονοπάτι».
Άλλες χώρες που τάσσονται υπέρ είναι η Αυστρία της οποίας ο Καγκελάριος Σεμπαστιάν Κούρτς, ζήτησε ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό σε βιντεοδιάσκεψη ηγετών της ΕΕ την προηγούμενη εβδομάδα, την ώρα που Δανία και Σουηδία ανακοίνωσαν τα σχέδιά τους για τη δημιουργία πιστοποιητικού για την επανεκκίνηση των ταξιδιών. Η Εσθονία, από την άλλη, εργάζεται σε πιλοτικό πρόγραμμα για παγκόσμια πιστοποιητικά με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Τάσσονται υπέρ όλες οι χώρες της ΕΕ;
Μπορεί οι Ευρωπαίοι ηγέτες να έχουν μια κοινή προσέγγιση σχετικά με τα πιστοποιητικά, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι συμφωνούν, καθώς αυτή «η χλιαρή προσέγγιση αφήνει περιθώριο» για αμφιβολίες, εκτιμά η ιστοσελίδα.
«Δεν θα δεχτώ ένα σύστημα που προϋποθέτει την πρόσβαση σε αυτήν ή στην άλλη χώρα με πιστοποιητικό», δήλωσε την Πέμπτη ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν. Παρόμοια και η στάση της Υπουργού Εξωτερικών του Βελγίου, Σόφι Βίλμες, η οποία τόνισε ότι είναι πιο αναγκαία από ποτέ η απαγόρευση των διακρίσεων.
Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ δήλωσε επίσης την περασμένη εβδομάδα ότι το πιστοποιητικό εμβολιασμού δεν μπορεί να είναι η «μόνη» λύση για να καθώς, για παράδειγμα, δεν υπάρχουν ακόμη διαθέσιμα εμβόλια για ανηλίκους, ενώ πρόσθεσε ότι ένα αρνητικό τεστ θα συνεχίσει να είναι μια εναλλακτική λύση.
Θα είναι έτοιμο μέχρι το καλοκαίρι;
Το Politico εξηγεί ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να εφαρμόσουν ένα ενιαίο πιστοποιητικό στα συστήματα υγείας και από την πλευρά της η Κομισιόν θα πρέπει να δημιουργήσει μια «πύλη» για τη σύνδεση τους-κάτι που όπως προειδοποίησε η Φον ντερ Λάιεν θα χρειαστεί τουλάχιστον τρεις μήνες. Μάλιστα, έγγραφο που εστάλη σε αντιπροσωπείες χωρών έθεσε ήδη την προοπτική ενός τετραμήνου.
Το Politico υπενθυμίζει τι συνέβη όταν χώρες της ΕΕ ανέπτυξαν εφαρμογές παρακολούθησης της λοίμωξης, πέρυσι, οπότε ορισμένες διάλεξαν διαφορετικές τεχνολογικές λύσεις που καθιστούσε δύσκολη ή αδύνατη την ανταλλαγή δεδομένων.
Τι θα συμβεί με το «απόρρητο» μου;
Ενα από τα καίρια ζητήματα σχετικά με το πιστοποιητικό εμβολιασμό είναι αυτό των προσωπικών δεδομένων. Οπως σημειώνει το Politico, η επικεφαλής της Κομισιόν τα πιστοποιητικά θα σέβονται την ασφάλεια και το απόρρητο. Ωστόσο, η ρυθμιστική αρχή του Βελγίου έκανε λόγο για ασάφειες σχετικά με την αποθήκευση των δεδομένων των εμβολιασμένων αλλά και με τις λεπτομέρειες του τρόπου κοινοποίησης των δεδομένων.
Η γαλλική αρχή δεδομένων δήλωσε ότι είναι δυνατόν να εφαρμοστούν ψηφιακά πράσινα πιστοποιητικά και να εξακολουθούν να τηρούνται οι κανόνες προστασίας δεδομένων της ΕΕ, αλλά είναι πολύ πιθανό οι ακτιβιστές της ιδιωτικής ζωής να προσφύγουν σε οποιοδήποτε είδος συστήματος.
Υπάρχουν ζητήματα νομιμότητας με το πιστοποιητικό;
Η τρέχουσα περιορισμένη προμήθεια εμβολίων – όχι μόνο στην Ευρώπη – είναι ένας σημαντικός λόγος για τον οποίο ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προτρέπει να μην γίνει ο εμβολιασμός προϋπόθεση για τα ταξίδια προς το παρόν.
Το Συμβούλιο της Ευρώπης, ένας οργανισμός για τα ανθρώπινα δικαιώματα, υποστήριξε ότι τα πιστοποιητικά εμβολιασμού ότι είναι κατάλληλα μόνο για την παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας και των ανεπιθύμητων ενεργειών των εμβολίων.
Θα λειτουργήσει πραγματικά για να μειώσει τους ρυθμούς μετάδοσης;
Υπάρχουν ακόμα «κρίσιμα άγνωστα στοιχεία σχετικά με την αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού στη μείωση της μετάδοσης», δήλωσε ο οργανισμός υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου στην τελευταία του ανακοίνωση. Μπορεί οι δόσεις του εμβολίου να αποτρέπουν σαφώς τα συμπτώματα, ωστόσο, δεν είναι βέβαιο σχετικά με το εάν οι ασυμπτωματικοί μπορούν ακόμα να μεταδώσουν τον ιό.
