Σερβίρει ο Γιώργος Ευγενίδης
Πλέον μπαίνουμε και επισήμως σε αχαρτογράφητα νερά. Όποιος από εδώ περιμένει βεβαιότητα και σιγουριά, καλύτερα να σταματήσει να διαβάζει τώρα.
Αχαρτογράφητα νερά σημαίνει πως είμαστε εκτός προγράμματος, με κλειστές τράπεζες και με ένα καθαρό ΟΧΙ στην πλάτη μας και μάλιστα με 60%. Καθαρά από άποψη ανάλυσης, η κυβέρνηση έχει μια σε μια lose-lose διαδικασία. Το ένα σκέλος είναι η συμφωνία και το άλλο η πλήρης ρήξη και το παράλληλο νόμισμα ή το Grexit.
Το ένα έχει σχετικές απώλειες, όμως είναι πιο δύσκολο να επιτευχθεί, το άλλο έχει τεράστιες απώλειες και έχει αυτή την ώρα αυξημένες πιθανότητες. Το δύσκολο είναι η συμφωνία, το εύκολο είναι το Grexit.
Μια συμφωνία για να διαμορφωθεί χρειάζεται εμπιστοσύνη. Στην περίπτωση της Ελλάδας μιλάμε για ένα νέο πρόγραμμα ύψους άνω των 50 δις. Πρόκειται για ένα πολύ μεγάλο ποσό εκ νέου, το οποίο όμως πρέπει να συνοδεύεται και από μια λίστα σκληρών μεταρρυθμίσεων. Συνεπώς, υπάρχουν τρία ερωτήματα εδώ: 1) μπορούν οι Ευρωπαίοι να συζητησουν με τον Τσίπρα και να βρεθεί κοινός τόπος ή θα είναι διάλογος κωφών; 2) Μπορεί ο Τσίπρας να δεχτεί ένα πακέτο μέτρων που πιθανότερα θα είναι χειρότερο από την πρόταση που ήδη απέρριψε; 3) Το χρέος ποια θέση θα έχει στη συζήτηση; Διότι αυτό κρίνει πολλά.
Η παραπάνω πολιτική άσκηση είναι για πολύ δυνατούς λύτες.
Το Grexit τώρα μπορεί να συμβεί με πολλούς τρόπους. Πχ, αν η ΕΚΤ ζητήσει πίσω τα χρήματα που έχει δανείσει στις τράπεζες ή αν ο EFSF ενεργοποιήσει τις ρήτρες παράλληλης χρεοκοπίας και ζητήσει τα δάνειά του. Σε ένα τέτοιο σενάριο, δεν υπάρχουν χρήματα για να αποπληρωθούν αυτές οι υποχρεώσεις. Υπάρχει όμως και άλλη λύση. Ακόμα και αν τα παραπάνω δεν γίνουν, οι τράπεζες μάλλον θα παραμείνουν κλειστές όσο διαρκεί μια νέα διαπραγμάτευση, αν υφίσταται. Αν παραμείνουν κλειστές για πολύ καιρό, ίσως η κυβέρνηση χρειαστεί να σκεφτεί το ενδεχόμενο κυκλοφορίας ενός παράλληλου νομίσματος ή ακόμα και IOU. Τότε η πόρτα της οριστικής χρεοκοπίας θα έχει ανοίξει για τα καλά.
Με αυτό το σενάριο όμως υπάρχουν πολλά προβλήματα. Ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε πως δεν έχει εντολή για ρήξη, ενώ και ο ΠτΔ του ξεκαθάρισε πως η Ελλάδα θα παραμείνει στο ευρώ, φωτογραφίζοντας έτσι ενδεχόμενες κινήσεις του σε περίπτωση εναλλακτικών σκέψεων του Αλέξη Τσίπρα. Το ίδιο είπαν στον πρωθυπουργό και οι αρχηγοί της αντιπολίτευσης, τους οποίους ο πρωθυπουργός θα χρειαστεί και για την ανοικοδόμηση της αξιοπιστίας της χώρας και για να περάσει μια ενδεχόμενη συμφωνία από τη Βουλή. Συν τοις άλλοις, είναι και το γεωπολιτικό ζήτημα, το οποίο θα μετρήσει, μην έχετε καμία αμφιβολία επ’ αυτού.
Τι προσπαθώ να πω; Όχι κάτι συγκεκριμένο. Απλώς η επόμενη μέρα μας βρίσκει με περισσότερα ερωτηματικά απ’ ότι μας άφησε η Κυριακή του δημοψηφίσματος. Έχουμε πλέον μπει σε αχαρτογράφητα νερά, το πλήρωμα του καραβιού χειροκροτά εκστασιασμένο, η ορχήστρα παίζει ακόμα έναν εύθυμο σκοπό, κάποιοι χορεύουν και το παγόβουνο έρχεται. Η μόνη μας ελπίδα είναι ακόμα στον καπετάνιο, ο οποίος ίσως έχει μια τελευταία ευκαιρία να γυρίσει το τιμόνι-εκτός αν θέλει να το στουκάρει και να εισπράξει την ασφάλεια.
Πάντως, σε όλη την ιστορία υπάρχει και ένα θετικό: την ώρα που πλέουμε στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα, παράλληλα γράφεται ιστορία. Στις πλάτες μας. Και αυτό θα το καταλάβουν και αυτοί που από τη χαρά τους χόρευαν και πανηγύριζαν σε λίγο καιρό, δυστυχώς.
