Πράσινο φως για σχεδόν ολοκληρωτική απαγόρευση της άμβλωσης έδωσε το Συνταγματικό Δικαστήριο της Πολωνίας, που ενέκρινε την αυστηροποίηση της σχετικής νομοθεσίας, που ήδη είναι περιοριστική. Το δικαστήριο ακύρωσε ρύθμιση που επιτρέπει την άμβλωση σε περίπτωση σοβαρής δυσπλασίας του εμβρύου.
Σύμφωνα με την πρόεδρο του δικαστηρίου Γιούλια Πρτζιλέμπσκα, η ρύθμιση αυτή είναι «ασυμβίβαστη» με το Σύνταγμα της χώρας. Θέση με την οποία συμφωνεί και το κυβερνών εθνικιστικό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), που κέρδισε την πλειοψηφία με συντηρητική ατζέντα αυστηρών καθολικών αξιών και επιθυμεί να περιοριστεί το δικαίωμα στην άμβλωση μόνο στις περιπτώσεις κινδύνου θανάτου για την έγκυο και κύησης που προέκυψε από βιασμό ή αιμομιξία.
Η απόφαση προκάλεσε την αντίδραση της Επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης Ντούνια Μιγιάτοβιτς, η οποία τόνισε ότι «η εξάλειψη των λόγων για σχεδόν όλες τις νόμιμες αμβλώσεις στην Πολωνία ισοδυναμεί πρακτικά με την απαγόρευση και την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Και εξήγησε ότι η απόφαση «συνεπάγεται παράνομες εκτρώσεις ή (που πραγματοποιούνται) στο εξωτερικό για αυτούς που έχουν τα μέσα και υποφέρουν περισσότερο μεταξύ των άλλων».
Σφοδρή ήταν η αντίδραση και του επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, που τόνισε μέσω Twitter ότι «το γεγονός ότι εγείρεται το θέμα της άμβλωσης και η απόφαση αυτού του ψευδο-δικαστηρίου μεσούσης της πανδημικής καταιγίδας είναι περισσότερο από κυνικό. Είναι πολιτική ατιμία».
Στην Πολωνία, μια χώρα 38 εκατομμυρίων κατοίκων, το 2019 καταγράφηκαν επισήμως λιγότερες από 1.000 περιπτώσεις άμβλωσης, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων είχε επιτραπεί λόγω της μη αναστρέψιμης δυσπλασίας των εμβρύων. Ωστόσο, σύμφωνα με μη κυβερνητικές οργανώσεις, ο αριθμός των αμβλώσεων που πραγματοποιούνται παράνομα στην Πολωνία ή σε κλινικές του εξωτερικού μπορεί να φθάνει σχεδόν τις 200.000 ετησίως.
Πολλές γυναίκες και οργανώσεις προστασίας των δικαιωμάτων των γυναικών διαμαρτυρήθηκαν κατά των νομικών προσπαθειών αυστηροποίησης του νόμου, αλλά η πανδημία της Covid-19 περιέπλεξε την κινητοποίηση.
