Παρά την ενεργειακή κρίση και τις επείγουσες προσπάθειες απαγκίστρωσης από το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο, η Ευρώπη κατάφερε τα τελευταία χρόνια να αυξήσει σημαντικά το ποσοστό των ΑΠΕ στο ενεργειακό της μείγμα και να ενισχύσει τις πράσινες επενδύσεις.
Ωστόσο, η φιλόδοξη ρητορική για επίτευξη των περιβαλλοντικών και κλιματικών στόχων, «λογοκρίνεται» από μια δυσάρεστη πραγματικότητα: παράγοντες της αγοράς προειδοποιούν ότι η πράσινη μετάβαση κινδυνεύει από την έλλειψη ειδικευμένων εργαζομένων.
«Οι επενδύσεις από μόνες τους δεν κατασκευάζουν λεπίδες, δεν πλοηγούν πλοία ή λειτουργούν αιολικά πάρκα», έχει δηλώσει προσφάτως η Wind Europe. «Πάνω από όλα, οι εθνικές κυβερνήσεις πρέπει να δημιουργήσουν την απαραίτητη βάση δεξιοτήτων».
Τα σχόλια υπογραμμίζουν μια από τις μεγαλύτερες απειλές για την πράσινη μετάβαση. Από τη μία πλευρά, οι φόβοι για απώλεια θέσεων εργασίας κάνουν τις κυβερνήσεις απρόθυμες να απομακρύνουν εργαζομένους από παλιές βιομηχανίες.
Από την άλλη πλευρά, οι σοβαρές ελλείψεις δεξιοτήτων και εργατικού δυναμικού θα μπορούσαν να εμποδίσουν την ανάπτυξη νέων βιομηχανιών και να επιβραδύνουν τις επείγουσες προσπάθειες να γίνουν τα σπίτια και τα εμπορικά κτίρια πιο ενεργειακά αποδοτικά.
Καμπανάκι από την Κομισιόν
Το καίριο αυτό πρόβλημα απασχόλησε το διήμερο Κοινό Εργαστήριο Συντονισμένης Δράσης σχετικά με τις ελλείψεις εργατικού δυναμικού και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων για τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια , που διοργανώθηκε στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έτους Δεξιοτήτων. Στο εργαστήρι, που έγινε στη Μαδρίτη, συμμετείχαν περισσότεροι από 140 ειδικοί και υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής από όλους τους τομείς της ενέργειας, της απασχόλησης και της εκπαίδευση.
Στο πλαίσιο λοιπόν, των αυξανόμενων ελλείψεων ειδικευμένου εργατικού δυναμικού και πίεσης για μια μετάβαση στην καθαρή ενέργεια, οι συμμετέχοντες άκουσαν ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα για να γίνει ο κλάδος ελκυστική επιλογή σταδιοδρομίας για τους νέους.
Στο εργαστήριο ειπώθηκε ότι περίπου τρία έως τέσσερα εκατομμύρια εργαζόμενοι στον κατασκευαστικό τομέα στην Ευρώπη πρέπει να αναπτύξουν περαιτέρω δεξιότητες – μια τεράστια πρόκληση – για να έχουν την ικανότητα να επιτύχουν τους στόχους της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ. Ωστόσο, ενώ αυτή η μετάβαση είναι μια μεγάλη πρόκληση, παρουσιάζει επίσης πολλές ευκαιρίες για την απασχόληση των ανθρώπων.
Παρουσιάσεις από το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης(CEDEFOP), και το Fundacion Laboral de la Construcción τόνισαν τις συνεχιζόμενες πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση των αναγκών σε εργατικό δυναμικό και δεξιότητες, όπως το Ευρωπαϊκό Προσχέδιο Κατασκευών που εξετάζει συγκεκριμένες δεξιότητες και εκπαίδευση που απαιτούνται για τον κατασκευαστικό τομέα.
Χρηματοδοτικά εργαλεία
Επιπλέον, υπογραμμίστηκε η σημασία της ένωσης δυνάμεων μεταξύ των υπευθύνων χάραξης πολιτικής σε εθνικό επίπεδο και της ενσωμάτωσης διαφορετικών στόχων πολιτικής για την έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση του κενού δεξιοτήτων. Στο πλαίσιο αυτό, πολλά χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΕ παρέχουν άμεση υποστήριξη στα κράτη μέλη, για παράδειγμα το Erasmus+ και το LIFE Clean Energy Transition (CET) μέσω της πρωτοβουλίας BUILD UP Skills . Υποστηρίζει ιδίως εθνικές ομάδες έργων για να χαρτογραφήσουν τα κενά δεξιοτήτων και να αναπτύξουν εθνικούς οδικούς χάρτες για να ξεπεραστούν οι ελλείψεις δεξιοτήτων.
Η πρωτοβουλία BUILD UP Skills υποστηρίζει την ανάπτυξη και τη δοκιμή καινοτόμων προσεγγίσεων για την αύξηση των δεξιοτήτων για τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια των κτιρίων από το 2011 και διαθέτει μια σημαντική εργαλειοθήκη πόρων, περιπτωσιολογικών μελετών και εργαλείων. Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου παρουσιάστηκαν αρκετά παραδείγματα από εθνικές πρωτοβουλίες, προσεγγίσεις πολιτικής και προγράμματα υποστήριξης, μαζί με σχετικά έργα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των προγραμμάτων Horizon 2020 και LIFE CET.
Αργή προσαρμογή
«Οι άνθρωποι δεν αναπτύσσουν πράσινες δεξιότητες με αρκετά γρήγορο ρυθμό για να επιτύχουν τους κλιματικούς στόχους», υπογράμμισε προσφάτως η Sue Duke, επικεφαλής παγκόσμιας δημόσιας πολιτικής για το επαγγελματικό δίκτυο LinkedIn.
Τα στοιχεία της εταιρείας υποδηλώνουν ότι οι προσλήψεις για πράσινες θέσεις διατηρήθηκαν, τόσο στις ΗΠΑ όσο και παγκοσμίως, σε ένα πλαίσιο αποδυνάμωσης των αγορών εργασίας. Οι αναλυτές βιωσιμότητας, οι ειδικοί και οι διευθυντές συγκαταλέγονται στους 10 κορυφαίους τίτλους θέσεων εργασίας για τους οποίους οι αναρτήσεις αυξήθηκαν ταχύτερα τον περασμένο χρόνο. Αλλά το μερίδιο των επαγγελματιών που διαφημίζουν προφίλ που αναφέρουν πράσινες δεξιότητες ή εμπειρία δεν συμβαδίζει.
Οι εκτιμήσεις για την κλίμακα της πρόκλησης ποικίλλουν πάρα πολύ επειδή δεν υπάρχει συμφωνημένος ορισμός του τι συνιστά μια λεγόμενη «πράσινη δουλειά».
Ορισμένοι ερευνητές υπολογίζουν τον αριθμό των ατόμων που ασχολούνται σε τομείς που οδηγούν άμεσα την καθαρή μηδενική μετάβαση – όπως η ανανεώσιμη ενέργεια ή η παραγωγή ηλεκτρικών οχημάτων – και γενικά βρίσκουν ότι το μερίδιο των πράσινων θέσεων εργασίας είναι μικρότερο από το 5% της απασχόλησης στις ανεπτυγμένες οικονομίες.
Άλλοι ακολουθούν διαφορετική προσέγγιση, εξετάζοντας επαγγέλματα που έχουν μεγάλο μερίδιο εργασιών που σχετίζονται με το πράσινο. Αυτοί μπορεί να είναι ρόλοι αφιερωμένοι σε πράσινες δραστηριότητες, όπως εγκαταστάτες ηλιακών πάνελ. Αλλά μπορούν επίσης να περιλαμβάνουν κύρια επαγγέλματα όπου οι άνθρωποι αναλαμβάνουν ολοένα και περισσότερο πράσινα καθήκοντα – όπως ένας αρχιτέκτονας που αλλάζει σε πιο ενεργειακά αποδοτικό σχεδιασμό – ή ρόλους όπως χημικοί ή υδρολόγοι, που έχουν μεγαλύτερη ζήτηση ως αποτέλεσμα της πράσινης μετάβασης.
Το παράδειγμα των ΗΠΑ
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα μπορούσαν να μάθουν από την προσέγγιση που έχουν υιοθετήσει οι ΗΠΑ, προσφέροντας πρόσθετα φορολογικά κίνητρα σε εταιρείες που πληρώνουν ικανοποιητικούς μισθούς και προσλαμβάνουν μαθητευόμενους, προσθέτει. Αλλά θα πρέπει επίσης να σκεφτούν περισσότερο τη χαρτογράφηση των πορειών σταδιοδρομίας σε τομείς που είναι πιθανό να δουν «μια έντονη περίοδο εγκατάστασης», μετά την οποία οι εργασίες θα περιορίζονται στη συνεχή συντήρηση.
Ορισμένες από αυτές τις εργασίες βρίσκονται σε εξέλιξη στη Γερμανία, η οποία έχει εδώ και καιρό ένα πιο δομημένο σύστημα από τις περισσότερες χώρες για την επαγγελματική εκπαίδευση. Ο Markus Janser, ανώτερος ερευνητής στο Ινστιτούτο Έρευνας για την Απασχόληση της Γερμανίας, λέει ότι όλα τα μαθήματα περιλαμβάνουν πλέον περιεχόμενο για τη βιωσιμότητα.
Ωστόσο, επισημαίνει επίσης ότι η πράσινη μετάβαση δεν μπορεί να περιμένει την είσοδο των νέων στην αγορά εργασίας — και υποστηρίζει ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να δώσουν σαφή κίνητρα στις εταιρείες να επενδύσουν σε νέες τεχνολογίες.
Παγκόσμιο εμπόδιο
Η έλλειψη ειδικευμένου εργατικού δυναμικού αποτελεί τροχοπέδη και για την παγκόσμια ενεργειακή μετάβαση και θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τους κλιματικούς στόχους του ΟΗΕ, αναφέρει έκθεση του Boston Consulting Group (BCG).
Μέχρι το 2030, θα υπάρχει παγκόσμια έλλειψη επτά εκατομμυρίων ειδικευμένων εργαζομένων που θα χρειαστούν για τα απαραίτητα έργα για το κλίμα και την ενέργεια, όπως η εγκατάσταση ηλιακών συλλεκτών, αντλιών θερμότητας, σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων και αιολικών πάρκων.
Πηγή enengrypress.gr
