Στις 2 Οκτωβρίου, ο τηλεοπτικός σταθμός New Tang Dynasty που συνδέεται με το κινεζικό θρησκευτικό κίνημα Φάλουν Γκονγκ, δημοσίευσε στο Facebook ένα βίντεο με μια γυναίκα που σώζει ένα μωρό καρχαρία που έχει ξεμείνει σε μια ακτή. Δίπλα στο βίντεο υπήρχε ένας σύνδεσμος για εγγραφή στην εφημερίδα The Epoch Times, η οποία συνδέεται με κίνημα και διαδίδει αντικινεζικές και άλλες θεωρίες συνωμοσίας. Η ανάρτηση συγκέντρωσε 33.000 likes, σχόλια και κοινοποιήσεις.
Ο ιστότοπος του Δρ. Τζόζεφ Μέρκολα, ενός οστεοπαθητικού που θεωρείται κύριος διακινητής παραπληροφόρησης σχετικά με τον κορονοϊό στο διαδίκτυο, δημοσιεύει τακτικά αναρτήσεις με χαριτωμένα ζώα που δημιουργούν δεκάδες ή και εκατοντάδες χιλιάδες αλληλεπιδράσεις στο Facebook.
Η Western Journal, μια έκδοση που έχει δημοσιεύσει αναπόδεικτους ισχυρισμούς σχετικά με τα οφέλη της χρήσης υδροξυχλωροκίνης για τη θεραπεία της Covid-19 και έχει διαδώσει ψευδείς πληροφορίες σχετικά με τις προεδρικές εκλογές του 2020, είναι ιδιοκτήτρια της Liftable Animals, μιας δημοφιλούς σελίδας στο Facebook. Η Liftable Animals δημοσιεύει ιστορίες από την κύρια ιστοσελίδα της Western Journal μαζί με ιστορίες για σκυλιά και καμηλοπαρδάλεις.
Όπως αναφέρουν σε άρθρο τους οι New York Times, γίνεται όλο και πιο σαφές ότι τα βίντεο και τα GIFs με χαριτωμένα ζώα που γίνονται viral, χρησιμοποιούνται για τη διακίνηση ψευδών πληροφοριών στο διαδίκτυο.
Οι αναρτήσεις με ζώα δεν διαδίδουν άμεσα ψευδείς πληροφορίες. Μπορούν όμως να προσελκύσουν ένα τεράστιο κοινό και να το ανακατευθύνουν σε μια δημοσίευση ή έναν ιστότοπο που διαδίδει ψευδείς πληροφορίες για εκλογική απάτη, αναπόδεικτες θεραπείες για τον κορονοϊό και άλλες αβάσιμες θεωρίες συνωμοσίας που δεν σχετίζονται καθόλου με τα βίντεο. Μερικές φορές, ακολουθώντας μια ροή με χαριτωμένα ζώα στο Facebook, οι χρήστες εγγράφονται εν αγνοία τους ως συνδρομητές σε παραπλανητικές δημοσιεύσεις του ίδιου εκδότη.
Η Μελίσα Ράιαν, διευθύνουσα σύμβουλος της Card Strategies, μιας συμβουλευτικής εταιρείας που ερευνά την παραπληροφόρηση, δήλωσε ότι αυτό το «δόλωμα δέσμευσης» βοηθά τους φορείς παραπληροφόρησης να προσελκύσουν περισσότερα κλικ στις σελίδες τους. Αυτή η προβολή μπορεί να οδηγήσει ένα ευρύτερο κοινό σε περιεχόμενο με ανακριβείς ή παραπλανητικές πληροφορίες, είπε.
«Η στρατηγική λειτουργεί επειδή οι πλατφόρμες συνεχίζουν να ανταμείβουν τη δέσμευση των χρηστών ακόμη και όταν αυτή η δέσμευση προέρχεται από δημοσιεύσεις με ψευδές ή παραπλανητικό περιεχόμενο», πρόσθεσε η Ράιαν.
Ωστόσο, κανένας οργανισμός δεν εφαρμόζει την τακτική αυτή τόσο δυναμικά όσο η Epoch Media, μητρική εταιρεία της εφημερίδας The Epoch Times. Τον τελευταίο χρόνο, η Epoch Media ανάρτησε 12.062 βίντεο με χαριτωμένα ζώα στις 103 σελίδες της στο Facebook, σύμφωνα με τους New York Times. Αυτές οι αναρτήσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν συνδέσμους προς άλλες ιστοσελίδες της Epoch Media, συγκέντρωσαν σχεδόν τέσσερα δισεκατομμύρια προβολές. Η Trending World, μία από τις σελίδες της Epoch στο Facebook, ήταν η 15η πιο δημοφιλής σελίδα στην πλατφόρμα στις Ηνωμένες Πολιτείες μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου.
Ένα βίντεο, που δημοσιεύτηκε τον περασμένο μήνα στη σελίδα της Epoch Times στην Ταϊβάν, έδειχνε ένα κοντινό πλάνο ενός σκυλιού ράτσας γκόλντεν ριτρίβερ και μια γυναίκα που προσπαθούσε μάταια να του αποσπάσει ένα μήλο από το στόμα. Μέχρι σήμερα έχει συγκεντρώσει πάνω από 20.000 likes, κοινοποιήσεις και σχόλια στο Facebook. Μια άλλη ανάρτηση, στη σελίδα του Trending World στο Facebook, δείχνει μια φώκια να χαμογελά με μια οικογένεια που ποζάρει για μια φωτογραφία σε ένα θέρετρο του Sea World. Το βίντεο έχει 12 εκατομμύρια προβολές.
Η Epoch Media δεν απάντησε σε αίτημα των ΝΥΤ για σχολιασμό, ενώ η ομάδα δημοσίων σχέσεων του Μέρκολα απάντησε ότι απορρίπτει κάθε κατηγορία των New York Times για παραπλάνηση οποιουδήποτε επισκέπτη στον ιστότοπο, αλλά ότι δεν τους εκπλήσσει.
Τα viral βίντεο με ζώα συχνά προέρχονται από εταιρείες όπως η Jukin Media και η ViralHog. Οι εταιρείες αυτές εντοπίζουν εξαιρετικά δημοφιλή βίντεο και συνάπτουν συμφωνίες αδειοδότησης με τους ανθρώπους που τα δημιούργησαν. Αφού εξασφαλίσουν τα δικαιώματα των βίντεο, η Jukin Media και η ViralHog παραχωρούν άδεια χρήσης τους σε άλλες εταιρείες μέσων ενημέρωσης, δίνοντας ένα μερίδιο των κερδών στον αρχικό δημιουργό.
Ο Μάικ Σκόγκμο, ανώτερος αντιπρόεδρος μάρκετινγκ και επικοινωνίας της Jukin Media, επιβεβαίωσε στους ΝΥΤ ότι η εταιρεία του είχε συμφωνία αδειοδότησης με τον τηλεοπτικό σταθμό New Tang Dynasty Television.
«Από τη στιγμή που κάποιος αδειοδοτεί το ακατέργαστο περιεχόμενό μας, το τι θα κάνει με αυτό είναι στο χέρι του», δήλωσε ο Ράιαν Μπαρθόλομιου, ιδρυτής της ViralHog. «Η ViralHog δεν υποστηρίζει ή αντιτίθεται σε κάποιο σκοπό ή στόχο – αυτό θα ήταν εκτός του πεδίου των δραστηριοτήτων μας».
Η χρήση των βίντεο με ζώα αποτελεί αίνιγμα για τις τεχνολογικές πλατφόρμες όπως το Facebook, επειδή οι ίδιες οι αναρτήσεις με ζώα δεν περιέχουν παραπληροφόρηση. Το Facebook απαγόρευσε τις διαφημίσεις της Epoch Media όταν η εταιρεία παραβίασε την πολιτική της πλατφόρμας σχετικά με την πολιτική διαφήμιση, ενώ πέρυσι αφαίρεσε αρκετές εκατοντάδες λογαριασμούς που συνδέονταν με αυτήν όταν διαπίστωσε ότι είχαν παραβιάσει την πολιτική του για «συντονισμένη μη αυθεντική συμπεριφορά».
«Έχουμε λάβει ήδη αρκετές φορές μέτρα επιβολής κατά της Epoch Media και συναφών ομάδων», δήλωσε ο Ντριού Πουσατέρι, εκπρόσωπος του Facebook. «Εάν ανακαλύψουμε στο μέλλον ότι έχουν προβεί και πάλι σε παραπλανητικές ενέργειες, θα επιβάλλουμε μέτρα εναντίον τους».
Η Ρέιτσελ Μόραν, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον που μελετά την παραπληροφόρηση στο διαδίκτυο, δήλωσε ότι δεν είναι σαφές πόσο συχνά τα βίντεο με τα ζώα οδηγούν τους ανθρώπους σε ψευδές ή παραπλανητικό περιεχόμενο. Όμως η ανάρτησή τους εξακολουθεί να είναι μια δημοφιλής τακτική καθώς δεν φαίνεται να παραβιάζουν τους κανόνες της πλατφόρμας.