Ένα εύλογο ερώτημα διατυπώνει το CNN, επισημαίνοντας ότι έχει συμβεί και στο παρελθόν να μην αναπτυχθεί εμβόλιο για συγκεκριμένη ασθένεια.
Καθώς τα κράτη είναι παγωμένα στην καραντίνα και δισεκατομμύρια άνθρωποι βλέπουν την καθημερινότητά τους να ανατρέπεται, κορυφαίοι αξιωματούχοι ανά την υφήλιο μιλούν για επιστημονική πρόοδο που θα σημάνει το τέλος του κορονοϊού και αυτή δεν είναι άλλη από το εμβόλιο.
Όπως υπάρχει και ένα άλλο «μαύρο» σενάριο, αυτό του να μην αναπτυχθεί ποτέ εμβόλιο και σε αυτή την περίπτωση οι ελπίδες του κοινού θα διαψευσθούν πλήρως.
Αντί να εξαφανίσουν τον Covid-19 οι κοινωνίες ίσως αναγκαστούν να μάθουν να ζουν με αυτόν. Πόλεις θα αρχίσουν να ανοίγουν σιγά σιγά και κάποιες από τις ελευθερίες θα επιστραφούν, εφόσον ακολουθούνται πιστά οι οδηγίες των ειδικών.
Τα τεστ και ο φυσικός εντοπισμός θα γίνουν μέρος της ζωής μας, αλλά σε πολλές χώρες, θα μπορούσε να επανέλθει ανά πάσα στιγμή μία νέα απόφαση για καραντίνα. Οι θεραπείες μπορεί να συνεχιστούν, όμως η ασθένεια θα είναι παρούσα κάθε χρόνο και θα κοστίζει κι άλλες ανθρώπινες ζωές.
Είναι ένα ενδεχόμενο που δεν συζητείται από τους πολιτικούς, οι οποίοι εκφράζουν αισιοδοξία για τις κλινικές δοκιμές, όμως η πιθανότητα αυτή εξετάζεται αρκετά σοβαρά από τους επιστήμονες, καθώς έχει συμβεί κι άλλες φορές στο παρελθόν.
«Έχουν υπάρξει ιοί για τους οποίους ακόμη δεν έχουμε βρει εμβόλιο. Δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι θα αναπτυχθεί εμβόλιο ή ότι, εάν ανακαλυφθεί, θα περάσει όλα τα τεστ» δηλώνει ο Ντέιβιντ Ναμπάρο, καθηγητής παγκόσμιας υγείας στο Imperial College του Λονδίνου.
«Είναι απαραίτητο όλες οι κοινωνίες να βρεθούν σε μία θέση όπου θα μπορούν να αμυνθούν απέναντι στον κορονοϊό ως μία μόνιμη απειλή και να μπορέσουν να συνεχίζουν την κοινωνική ζωή και την οικονομική δραστηριότητα» προσθέτει.
Οι περισσότεροι ειδικοί παραμένουν αισιόδοξοι για την ανάπτυξη του εμβολίου, κυρίως γιατί ,σε αντίθεση με ασθένειες όπως ο HIV και η ελονοσία, ο κορονοϊός δεν μεταλλάσσεται γρήγορα. Οι εκτιμήσεις για τη χρονική διάρκεια ποικίλουν από έναν χρόνο έως 18 μήνες.
Το παράδειγμα του HIV
Το 1984 η υπουργός Υγείας των ΗΠΑ, Μάργκαρετ Χέκλερ, ανακοίνωνε σε συνέντευξη Τύπου ότι έχει ταυτοποιηθεί ο ιός που αργότερα ονομάστηκε HIV και προέβλεψε ότι ένα εμβόλιο θα είναι έτοιμο για κλινικές δοκιμές σε δύο χρόνια.
Περίπου τέσσερις δεκαετίες και 32 εκατομμύρια θανάτους μετά, ο πλανήτης ακόμη περιμένει το εμβόλιο για τον HIV.
Εάν συμβεί κάτι ανάλογο με τον Covid-19, ο ιός μπορεί να είναι μαζί μας για πολλά χρόνια, όμως η επιστημονική απάντηση στον HIV/AIDS μας δίνει ακόμη το πλαίσιο για να ζήσουμε με μία ασθένεια που δεν μπορούμε να εξαλείψουμε.
Δημιουργήθηκαν θεραπείες με αντιικά φάρμακα που έχουν μετατρέψει τον HIV σε χρόνια πάθηση και δεν θεωρείται, πλέον, «θανατική καταδίκη» όπως στη δεκαετία του 1980.
Η ανάπτυξη ενός καθημερινού προληπτικού χαπιού, προφύλαξη πριν από την έκθεση, έχει από τότε δώσει τη δυνατότητα σε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους να προστατευθούν από τον ιό.
Οι υπό εξέταση θεραπείες
Μία σειρά από θεραπείες πιθανότατα θα εξεταστούν και για τον Covid-19, καθώς οι επιστήμονες αναζητούν το Σχέδιο Β όσο διαρκούν οι δοκιμές εμβολίων, οι οποίες βρίσκονται σε πολύ πρώιμο στάδιο.
Την ίδια στιγμή εξετάζεται η ρεμδεσιβίρη, πειραματικό φάρμακο κατά του Εμπόλα, ενώ θεραπείες με πλάσμα βρίσκονται επίσης στο επίκεντρο. Η υδροχλωρωκίνη, την οποία διαφήμισε ο Ντόναλντ Τραμπ, έχει αποδειχθεί ότι δεν προσφέρει πολλά στις πιο σοβαρές περιπτώσεις.
Τα αποτελέσματα μίας επιτυχημένης θεραπείας θα μπορούσαν να ωφελήσουν σε παγκόσμια κλίμακα. Εάν ένα φάρμακο μπορεί να επιβραδύνει τον χρόνο που περνά ένας ασθενής σε ΜΕΘ, θα απελευθέρωνε τα κρεβάτια στα νοσοκομεία και θα έδινε πάτημα στις κυβερνήσεις να προχωρήσουν σε περαιτέρω χαλάρωση.
Αλλά η αποτελεσματικότητα θα είναι εκείνη που θα καθορίσει ποιο φάρμακο θα επιλεγεί. Η ρεμδεσιβίρη δεν βρίσκεται σε αφθονία παγκοσμίως, συνεπώς μία αύξηση παραγωγής θα δημιουργήσει προβλήματα.
Επίσης, η οποιαδήποτε θεραπεία δεν θα αποτρέψει μολύνσεις στην κοινωνία, κάτι που σημαίνει ότι ο κορονοϊός θα είναι πιο εύκολο να ελεγχθεί, αλλά η ασθένεια θα συνεχίσει να είναι μαζί μας για αρκετά χρόνια.
Πώς θα είναι η ζωή χωρίς εμβόλιο;
Εάν δεν παραχθεί εμβόλιο, η καθημερινότητα ίσως αργήσει πολύ να επιστρέψει σε κανονικά επίπεδα.
Το lockdown δεν είναι βιώσιμο από οικονομικής πλευράς, αλλά και πολιτικής, οπότε θα πρέπει να αναζητηθεί διαφορετική μεθοδολογία.
Καθώς οι χώρες αρχίσουν να βγαίνουν από την καραντίνα, οι ειδικοί θα πιέζουν τις κυβερνήσεις να εφαρμόσουν κάποιον περίεργο νέο τρόπο ζωής για να κερδίσει ο πλανήτης χρόνο ή και δεκαετίες μέχρι να βρεθεί το εμβόλιο.
Σε αυτό είναι αναγκαίο ένα νέο «κοινωνικό συμβόλαιο» με τους πολίτες, για τα αυστηρά μέτρα που θα εφαρμόζονται, αλλά και άλλα που μπορεί να επανέλθουν στην πορεία.
Οι απαγορεύσεις είναι πιο πιθανό να επιστρέφουν τους χειμώνες, ενώ κάποιας μορφής lockdown δεν μπορεί να αποκλειστεί.
