Γράφει ο Δημήτρης Κατσαρός
Τα γεγονότα των τελευταίων ημερών αναφορικά με την παρέμβαση του ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, Τζων Κέρι και του Αμερικανού πρεσβευτή στην Αθήνα, για το θέμα της ενδεχόμενης μετατροπής της ποινής του Σ. Ξηρού σε κατ’ οίκον περιορισμό, φαίνεται πως περνούν ως ειδήσεις χωρίς να αναδεικνύονται οι σοβαρές πτυχές τους.
Είναι αρχικά απαραίτητο να διαχωριστεί το ζήτημα της συνέπειας στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις με την πολιτική αξιολόγηση της νομοθετικής πρωτοβουλίας της κυβέρνησης. Διαφορετικά κινδυνεύουμε να ταυτίσουμε το «δέον» της κυβερνητικής πολιτικής με το «επιθυμητό» από τους αμερικανούς συμμάχους μας.
Πρώτα το τηλεφώνημα του αμερικανού ΥΠΕΞ, στον Αλέξη Τσίπρα, στο οποίο ο πρώτος εξέφρασε την έντονη δυσφορία του για την ψήφιση της τροπολογίας βάση της οποίας θα μπορεί να μετατραπεί η ποινή του κατά 98% ανάπηρου τρομοκράτη. Μετά από λίγο η διαρροή από κυβερνητικές πηγές ότι ο έλληνας πρωθυπουργός απάντησε με μια ελαφρά ειρωνία πιθανόν, στον κ. Κέρι, ότι η πραγματική απειλή δεν είναι ο ανάπηρος Σ. Ξηρός, αλλά η ασύμμετρη τρομοκρατία των τζιχαντιστών. Ως εδώ πρόκειται για συνήθεις διπλωματικές πρακτικές, ίσως σε υψηλότερο επίπεδο αξιωματούχων από ότι χρειάζεται για ένα θέμα σαν αυτό, και ίσως επίσης με μία έλλειψη κομψότητας από πλευράς του έλληνα πρωθυπουργού.
Αυτό όμως που επακολούθησε, δεν είναι συνηθισμένη διπλωματική πρακτική και αποτελεί έμμεση προειδοποίηση προς την Αθήνα να συμμορφώσει την πολιτική της σύμφωνα με τις επιθυμίες των ΗΠΑ. «Αυτή η νομοθεσία δεν είναι συνεπής με το πνεύμα της επί μακρόν δέσμευσης της Ελλάδας στη διεθνή αντιτρομοκρατική συνεργασία, και αν αυτή περάσει, θα σημάνει οπισθοδρόμηση στη διμερή μας συνεργασία» δήλωσε μετά το τηλεφώνημα των Τζων Κέρι και Αλέξη Τσίπρα, ο αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα, Ντέιβιντ Πιρς. Ο ίδιος σημείωσε ότι η μετατροπή της ποινής του Σ. Ξηρού σε κατ’ οίκον περιορισμό, την οποία επιμένουν να ονομάζουν «απελευθέρωση», θα ήταν μια μη φιλική κίνηση προς τις ΗΠΑ, δηλαδή εχθρική.
Αυτό στο οποίο τα εγχώρια μέσα παραλείπουν να εστιάσουν είναι το γεγονός ότι η διπλωματική παρέμβαση και μάλιστα με δημόσιες προειδοποιήσεις για το νομοθετικό έργο της ελληνικής κυβέρνησης δεν μπορεί να γίνεται αποδεκτή έτσι απλά. Ειδικά όταν δεν πλήττονται αντικειμενικά συμφέροντα των ΗΠΑ, στην Ελλάδα.
Αυτό δε που αναρωτιέται κανείς εύλογα είναι ποια θα ήταν η αντίδραση των ΗΠΑ, αν μετατρεπόταν η ποινή του Σ. Ξηρού, όχι με νομοθετική παρέμβαση αλλά με απλή δικαστική απόφαση, στο ισχύον νομικό πλαίσιο. Κάτι τέτοιο ο κ. Πανούσης σημείωσε πως θα μπορούσε να συμβεί, μιλώντας για την επικείμενη νομοθετική πρόταση που φέρνει η κυβέρνηση στη Βουλή. Τι θα συνέβαινε τότε; Θα δεχόμαστε μομφή και για το δικαστικό μας σύστημα;
Ίσως να μην ήταν ο καλύτερος συγχρονισμός για την κυβέρνηση να κινήσει το συγκεκριμένο θέμα, παραμονές της επίσκεψης του ΥΠΕΞ, Νίκου Κοτζιά στις ΗΠΑ. Ωστόσο, τα μεγέθη είναι δυσανάλογα. Δεν μπορούμε να κάνουμε κριτική στην κυβέρνηση για κακό συγχρονισμό όταν αποδεχόμαστε την διπλωματική παρέμβαση χωρίς να προβληματιστούμε καθόλου. Καλώς φυσικά η ελληνική πλευρά προσπαθεί να υποτιμήσει το ζήτημα και να καθησυχάσει τους συμμάχους. Από την άλλη, εμείς καλούμαστε να αναρωτηθούμε αν υπάρχει υστεροβουλία στις διαστάσεις που έχει πάρει το ζήτημα – αν αυτό έρχεται να αποτελέσει προοίμιο κάποιου μελλοντικού διπλωματικού επεισοδίου, άσχετου φυσικά με τον Ξηρό, του οποίου όμως τα παρόντα γεγονότα στρώνουν τρόπον τινά το χαλί.
