Ένα υποτίθεται «φιλολαϊκό» υστερόγραφο στη θητεία του στο υπουργείο Ανάπτυξης έβαλε ο Νίκος Δένδιας αποχωρών για το υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Κατέθεσε κάποιες προτάσεις για τη ρύθμιση των «κόκκινων δανείων», τόσο των νοικοκυριών όσο και των επιχειρήσεων.
Οι προτάσεις του από άλλους επαινέθηκαν σαν «φιλολαϊκές» και από άλλους κατηγορήθηκαν σαν τυπικό δείγμα της «λαϊκής δεξιάς» που υπονομεύει την πορεία εξυγίανσης των τραπεζών. Η αλήθεια είναι όμως ότι οι προτάσεις Δένδια ούτε φιλολαϊκές είναι ούτε είναι ενάντια στο συμφέρον των τραπεζών. Πρόσκαιρα, απειλούν τις τράπεζες όχι εξαιτίας του περιεχομένου τους, αλλά επειδή ενισχύουν την προσδοκία ότι σύντομα θα γίνει κάποια «μεγάλη ρύθμιση» και άρα ενισχύουν και την αποχή από την εξυπηρέτηση των δανείων. Από αυτή την άποψη, οι προτάσεις Δένδια -που τις κατέθεσε ως μη όφειλε- συνιστούν ένα διάβημα φιλοτέχνησης προσωπικού προφίλ.
Κατά τα άλλα, όμως, οι προτάσεις δεν αποσκοπούν στο να πλήξουν τις τράπεζες ωφελώντας τους δανειολήπτες, αλλά στο αντίθετο! Και ιδού γιατί:
Όσον αφορά τα νοικοκυριά, η πρόταση Δένδια προβλέπει το «πάγωμα» του 30% της αξίας του ακινήτου επί του οποίου συνήφθη το στεγαστικό δάνειο για μία δεκαπενταετία και τη μείωση των δόσεων ώστε να ανταποκρίνονται στο υπόλοιπο 70%. Η πρόταση αυτή ευνοεί καθαρά τις τράπεζες, για τους εξής λόγους:
Το ποσοστό 30% είναι μικρότερο από τις επίσημες παραδοχές των 4 συστημικών τραπεζών για το ποσοστό των «κόκκινων» δανείων τους (που στην πραγματικότητα είναι ακόμη μεγαλύτερο από τις επίσημες παραδοχές): 32,26% για την Πειραιώς, 32,2% για τη Eurobank, 35,68% για την Alpha Bank, 29,3% για την Εθνική. (Παρεμπιπτόντως, αυτός ο… συντονισμός των 4 τραπεζών σε ποσοστό «κόκκινων» δανείων γύρω στο «30% και κάτι» είναι από μόνος του ύποπτος…)
Τι κάνει λοιπόν η πρόταση Δένδια;
1. Πρώτα, διασώζει το «κόκκινο» ποσοστό των δανείων των τραπεζών, αφού η απαίτηση για το «παγωμένο» 30% του δανείου δεν διαγράφεται αλλά παραπέμπεται για το μέλλον, όταν οι τράπεζες εκτιμάται ότι θα έχουν εξέλθει της σημερινής τους κρίσης.
2. Το δάνειο παύει να είναι «κόκκινο» και άρα θεωρείται υγιές ενεργητικό. Έτσι, μειώνεται και τα απαιτούμενο ποσοστό προβλέψεων επί των δανείων (coverage ratio). Υπενθυμίζεται ότι το coverage ratio των 4 συστημικών τραπεζών (42,90% για την Πειραιώς – 46,28% για την Eurobank – 47,74% για την Alpha Bank – 39,78% για την Εθνική) θεωρείται ανεπαρκές και είναι πολύ μικρότερο από το αντίστοιχο μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζών με πολύ μικρότερο ποσοστό «κόκκινων» δανείων…
3. Ύστερα, τις βγάζει από την πίεση να δεχτούν προτάσεις δανειοληπτών για «κούρεμα» της αξίας των δανείων ώστε να καταστούν εξυπηρετήσιμα ή κάνουν οι ίδιες τέτοιες προτάσεις. Είναι γνωστό το παράδειγμα της Citi Bank, που κάνει προτάσεις για αποπληρωμή των καθυστερούμενων δανείων με «κούρεμα» 40-50% και αποπληρωμή του υπολοίπου μέχρι και σε 10 άτοκες δόσεις.
4. Τέλος, χωρίς να μειώνει την αξία των βαρών για τους δανειολήπτες, τους ανακουφίζει προσωρινά όσον αφορά την εξυπηρέτηση του δανείου, αλλά επιμηκύνει το βραχνά αυτής της εξυπηρέτησης μέχρι… τα γηρατειά τους.
Ο Νίκος Δένδιας μπορεί να επιθυμεί να φιλοτεχνήσει το προφίλ του «φιλολαϊκού», αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι παρά ένας φευτο-Δον Κιχώτης που ξιφουλκεί για τα συμφέροντα των τραπεζών. Όσο για τις ίδιες τις τράπεζες, αν δεν υπήρχε ο «δευτερογενής» κίνδυνος να αυξηθεί ο αριθμός των «Δεν πληρώνω» εν αναμονή της «μεγάλης ρύθμισης», θα έπρεπε να του ανάψουν λαμπάδα ίσα με το μπόι του…
Όσον αφορά τα επιχειρηματικά δάνεια, η πρόταση Δένδια προβλέπει 50% «κούρεμα» του συνόλου των δανείων οριζόντια, δηλαδή για όλες τις επιχειρήσεις αυτής της κατηγορίας! Η πρόταση αφορά περίπου 180.000 επιχειρήσεις, από τις οποίες οι 165.000 είναι μικρές και από αυτές οι 100.000 έχουν οφειλές έως 45.000 ευρώ, οι 10.000 είναι μεγάλες και οι 1.000 πολύ μεγάλες.
Τι κάνει λοιπόν η πρόταση Δένδια:
1. Πρώτο και κυριότερο, «αμνηστεύει στο σωρό» και τις επιχειρήσεις που έχουν αλλά δεν πληρώνουν, βέβαιες ότι κάποια στιγμή είτε θα επωφεληθούν από κάποια ευνοϊκή ρύθμιση (καλή ώρα σαν αυτή που προτείνει ο Ν. Δένδιας) είτε θα τα αναχρηματοδοτούν με ευνοϊκούς όρους καθιστώντας τα ουσιαστικά μη εξυπηρετήσιμα «θαλασσοδάνεια», χάρη στις καλές τους σχέσεις με τραπεζίτες και πολιτικούς των κομμάτων εξουσίας.
2. «Τσουβαλιάζει» όλες τις κατηγορίες, άρα αγνοεί το βαθμό δυσκολίας που έχουν οι διαφορετικοί επιχειρηματίες στην εξυπηρέτηση του δανείου. Στην ίδια κατηγορία και το μικρομάγαζο που κινδυνεύει να κλείσει για χρέος 10.000 ευρώ και η επιχείρηση που θα εξυπηρετούσε το δάνειό της με μια απλώς μικρότερη δόση.
3. Έτσι, «δεν του περνάει από το μυαλό» (σχήμα λόγου: το πρόβλημα δεν είναι ότι δεν το σκέφτηκε…) να προχωρήσει σε μια γενναία πράξη διαγραφής στο σύνολό τους των δανείων μέχρι και 45.000 ευρώ των 100.000 μικρών επιχειρήσεων. Και στη συνέχεια να διαμορφώσει κλίμακες και κατηγορίες όπου τα ποσοστά «κουρέματος» και η επιείκεια των όρων αποπληρωμής του υπολοίπου να αυστηροποιούνται όσο ανεβαίνουμε προς μεγαλύτερα ποσά και μεγαλύτερες επιχειρήσεις. Και να γίνουν απόλυτα αυστηρά προς τις μεγάλες επιχειρήσεις που έχουν συνηθίσει στα «θαλασσοδάνεια» και, ενώ έχουν, δεν πληρώνουν.
Τέλος, δεν πρέπει να μείνει ασχολίαστο ότι για τις επιχειρήσεις (δηλαδή για τους μεγάλους μπαταξήδες, κι όχι για τις μικρές επιχειρήσεις και τα μικρομάγαζα) ο Νίκος Δένδιας προτείνει γενναίο «κούρεμα» 50% (κι όχι «πάγωμα» του 30%) που προτείνει για τους δυστυχείς των στεγαστικών δανείων…
Εν τέλει, ο Δένδιας δύσκολα μπορεί να πείσει ως ο πολιτικός που κοιμάται και ξυπνάει με την έγνοια των χρεοκοπημένων νοικοκυριών και μικρομαγαζατόρων.
