Του Αθανάσιου Κατσίμπελη
Συνηθίζουμε να αποδίδουμε τη φράση του Ευριπίδη «Όλβιος όστις ιστορίης έσχε μάθησιν» ως «ευτυχισμένος είναι αυτός που γνωρίζει την ιστορία» αντί ίσως της ορθότερης απόδοσης «Πραγματικά ευτυχής είναι εκείνος που διδάχθηκε πως να ερευνά συστηματικά».
Κι αυτό λείπει δυστυχώς στον τρόπο που διδάσκουμε τα παιδιά μας τη σχολική ιστορία. Δεν τους μαθαίνουμε πως να ερευνούν μόνοι τους και να ανακαλύπτουν την ιστορική αλήθεια. Τους “βομβαρδίζουμε” με ονόματα, τοπωνύμια, χρονολογίες που είναι μεν σημαντικά αν και μόνο αν δεν χάνεται εξαιτίας τους η ουσία και η ομορφιά του μαθήματος. Ξεχνάμε συχνά πως τα παιδιά μαθαίνουν σημαντικά στοιχεία της ιστορίας από τις διηγήσεις των παππούδων τους και της ευρύτερης οικογένειάς τους.
Πολλοί υποστηρίζουν πως τα βιβλία της σχολικής Ιστορίας ήταν και είναι γραμμένα από ανθρώπους άσχετους, οι οποίοι υπακούουν κάθε φορά σε πολιτικές επιδιώξεις. Είναι επίσης διαδεδομένη η άποψη πως η ιστορία γράφεται από τους νικητές. Τι γίνεται όμως όταν η ιστορία γράφεται από τους χαμένους;
Η Γερμανία για παράδειγμα διέπραξε τεράστια εγκλήματα και ηττήθηκε στο Β΄Παγκόσμιο πόλεμο αλλά τα παιδιά μας, ούτε γνωρίζουν, ούτε διδάσκονται συστηματικά ώστε να μάθουν αυτά τα εγκλήματα.
Πιθανόν να ήταν τόσο μεγάλη η πίκρα και η δυστυχία που προκάλεσε η τριπλή κατοχή της Ελλάδας που να θέλησαν όλοι όσοι την έζησαν να την ξεχάσουν, η ιστορία όμως όταν αποσιωπείται…εκδικείται.
Στα σχολικά βιβλία η μελέτη της ιστορίας του 20ου αιώνα προβλέπεται από το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών του Υπουργείου Παιδείας σε τρεις τάξεις: στην Στ΄ Δημοτικού, την Γ΄ Γυμνασίου και την Γ΄ Λυκείου.
Το πρόβλημα είναι πως η ύλη σε όλες τις παραπάνω τάξεις είναι τόσο μεγάλη και συνήθως οι ναζιστικές θηριωδίες δεν αναφέρονται στην πραγματική τους έκταση.
Αυτό το πρόβλημα θα μπορούσε να λυθεί αν το Υπουργείο Παιδείας αντί να προτείνει ένα και μοναδικό βιβλίο στους μαθητές, τους έδινε τη δυνατότητα να έχουν πολλά σχολικά εγχειρίδια όλων των ιστορικών περιόδων από τα οποία θα μπορούσαν να μάθουν και να συνθέτουν και να αντλούν πληροφορίες. Μέσα από μεθοδολογικά σωστά επιλεγμένο ιστορικό υλικό τα παιδιά θα μάθαιναν ερευνώντας και δεν θα παπαγάλιζαν την σχολική ιστορία. Σήμερα που η ψηφιακή εποχή το επιτρέπει όλοι οι μαθητές θα μπορούσαν να έχουν σε ηλεκτρονική μορφή πλούσιο και εγκεκριμένο υλικό.
Σημαντικό δε, θα ήταν για κάθε μαθητή να μαθαίνει και τη δική του τοπική ιστορία την οποία πολλές φορές αγνοεί κι έτσι δυσκολεύεται να τη συνθέσει με την ιστορία και τα κειμήλια που τους μεταφέρουν οι πρόγονοί του από γενιά σε γενιά. Οι μνήμες παραμένουν ευτυχώς ζωντανές σε κάθε ελληνική οικογένεια. Οι μνήμες όμως χάνονται αν δεν ενισχύονται και δεν μελετώνται.
Για την αξιοποίηση στην εκπαίδευση του διδάγματος των 400.000 εγγράφων που αφορούν ημερολόγια της Βέρμαχτ και των στρατευμάτων κατοχής την περίοδο 41-44 στην Ελλάδα έκανε λόγο σε τοποθέτησή του στην Ολομέλεια της Βουλής ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας Κώστας Ήσυχος.
Τα 400.000 έγγραφα που αποκτήθηκαν πρόσφατα από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας με μια πρώτη εκτίμηση καταγράφονται παράνομες αρχαιολογικές ανασκαφές την περίοδο ’41-’44. Καταγράφονται εξορύξεις, αξιοποίηση και εκμετάλλευση πολύτιμων μετάλλων στην επικράτεια, καταστροφές ιστορικών μνημείων, βεβήλωση ιστορικών μνημείων, αλλά και καταστροφή αεροδρομίων, λιμανιών, δρόμων, γεφύρια, σπίτια, τα οποία δεν είναι μόνο μέρος των ιστορικών αρχείων του Ελληνικού Στρατού, αλλά και των στρατευμάτων κατοχής.
Ο αναπληρωτής υπουργός δήλωσε ότι «το δίδαγμα από αυτά τα αρχεία είναι να αποτελέσει ύλη διδακτική στην παιδεία μας, η οποία υπολείπεται τρομακτικά και εγκληματικά για τα διδάγματα της ναζιστικής κατοχής, προκειμένου ο αντιφασιστικός χαρακτήρας που πρέπει να έχει η παιδεία μας, γιατί είναι εξίσου πατριωτικός και διεθνιστικός, να έχει στόχευση. Για να μη ρωτάνε τα παιδιά τι σημαίνει ναζισμός, για να μην ρωτάνε οι νέοι σήμερα στην πατρίδα μας και να υπολείπονται, όχι μόνο το ιστορικό κεκτημένο των αγώνων του λαού μας, αλλά για να γνωρίζουν σήμερα και αύριο γιατί υπάρχει ανάγκη ενεργοποίησης κάθε αντιφασιστικού αγώνα του λαού και των λαών μας».
Ο βουλευτής Δημήτρης Καμμένος με τη σειρά του στα πλαίσια της συζήτησης για τη σύσταση διακομματικής επιτροπής για τις γερμανικές αποζημιώσεις ανέφερε ότι «τα συμπεράσματα της Εξεταστικής, είτε τη διαδικασία, είτε όλη την έρευνα που έχει γίνει και θα γίνει σε αυτή την ομάδα, να πιέσουμε και να επιβάλλουμε στον Υπουργό Παιδείας να τα περάσει σε μάθημα στο σχολείο».
«Απαγορεύεται τα παιδιά πρακτικά να μην έχουν στο μάθημα της ιστορίας το μάθημα της καταστροφής της Ελλάδος με τα τεκμηριωμένα νούμερα πλέον, τα οποία θα βγουν από την Επιτροπή, διότι δεν πρέπει να ντρεπόμαστε για την αλήθεια και για το αίμα που χύθηκε. Διότι εάν δεν το κάνουμε, θα έχουμε μια παιδεία, η οποία θα είναι λειψή, δεν θα μαθευτεί ποτέ η αλήθεια και δεν θα μάθει κανένας την αλήθεια στην Ευρώπη. Διότι μόνο μέσω της παιδείας θα μαθευτεί η αλήθεια στην Ευρώπη» υπογράμμισε ο Δημήτρης Καμμένος.
Πότε λοιπόν θα μάθουν τα παιδιά μας για τα παρακάτω απαράγραπτα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που βίωσαν οι παππούδες και οι γιαγιάδες τους;
1. Για τους πάνω από εκατό χιλιάδες νεκρούς μας από τις εκτελέσεις;
2. Για τους πάνω από τριακόσιες χιλιάδες νεκρούς από πείνα;
3. Για τους χιλιάδες αιχμαλώτους πολέμου που μεταφέρθηκαν στη Βουλγαρία και τους χιλιάδες ομήρους που μεταφέρθηκαν στα στρατόπεδα της Γερμανίας;
5. Για τα σπίτια μας που κάηκαν και πυρπολήθηκαν για αντίποινα από τους στρατιώτες της Βέρμαχτ;
6. Για τα χιλιάδες παιδιά που πέθαναν από πείνα και στερήσεις;
7. Για τα χιλιάδες χωριά, τα εφτακόσια σχολεία και τις οχτακόσιες εκκλησίες που έκαψαν;
8. Για τη λεηλασία και την καταστροφη των αρχαιολογικών μας θησαυρών;
9.Για το γεγονός πως κατέστρεψαν το 95% των Ελληνικών επιβατικών πλοίων και το 75% του Ελληνικού εμπορικού στόλου;
10. Που λεηλάτησαν τα τρόφιμα και κατέστρεψαν το ζωικό κεφάλαιο που είχε ο αυτάρκης τότε λαός μας;
11. Που αφαίρεσαν το χρυσό και τον πλούτο της πατρίδας μας;
Πότε θα αισθανθούν τα παιδιά μας το ιστορικό τους καθήκον απέναντι στα απαράγραπτα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που τελέστηκαν κατά του λαού μας και θα εμπνευστούν από το στίχο του Κωστή Παλαμά;
“Γνώμες, καρδιές, όσοι Έλληνες,
ό,τι είστε, μην ξεχνάτε,
δεν είστε από τα χέρια σας
μονάχα, όχι. Χρωστάτε
και σε όσους ήρθαν, πέρασαν,
θα “ρθούνε, θα περάσουν.
Κριτές, θα μας δικάσουν
οι αγέννητοι, οι νεκροί»
*Δάσκαλος-M.Ed, Νομικός