Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Πρόσφατα η Κυβέρνηση εξέδωσε για μία ακόμη φορά πράξη νομοθετικού περιεχομένου που αναπροσαρμόζει τις ποινές για μη καταβολή του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας. Η πράξη νομοθετικού περιεχομένου περιέχει αλλαγές στα πρόστιμα για παραβάσεις ΦΠΑ και ορίζει ότι για την μη υποβολή ή ανακριβή υποβολή δήλωσης ΦΠΑ, ύστερα από έλεγχο, επιβάλλεται χρηματικό πρόστιμο ίσο με το 50% του φόρου που δεν καταβλήθηκε.
Αναλυτικότερα, στο νέο καθεστώς θεσπίζονται για πρώτη φορά διακριτά από τις λοιπές φορολογίες πρόστιμα για παραβάσεις σχετικές με τον ΦΠΑ που διαπιστώνονται κατά τον έλεγχο, τα οποία είναι τα ακόλουθα:
• Σε κάθε περίπτωση όπου διαπιστώνεται η υποβολή ανακριβών δηλώσεων ή η μη υποβολή δηλώσεων, με συνέπεια τη μη απόδοση ή τη μειωμένη απόδοση ή την επιπλέον έκπτωση ή επιστροφή ΦΠΑ, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με ποσοστό 50% επί του ποσού του φόρου που θα προέκυπτε από τη μη υποβληθείσα δήλωση ή επί της διαφοράς, αντίστοιχα.
• Το πρόστιμο ΦΠΑ για λειτουργία επιχείρησης χωρίς να έχει υποβληθεί δήλωση έναρξης οικονομικής δραστηριότητας, η οποία έχει ως αποτέλεσμα την απόκρυψη φορολογητέας ύλης ορίζεται σε ποσοστό 50% επί του ΦΠΑ που θα έπρεπε να είχε αποδοθεί για όλη τη διάρκεια λειτουργίας και για το σύνολο της μη δηλωθείσας οικονομικής δραστηριότητας, όπως αυτό θα προσδιοριστεί από τον έλεγχο.
Το συγκεκριμένο πρόστιμο επιβάλλεται μόνο στις περιπτώσεις όπου εντοπίζεται, κατόπιν ελέγχου, αποκρυφθείσα φορολογητέα ύλη, ως αποτέλεσμα λειτουργίας επιχείρησης χωρίς υποβολή δήλωσης έναρξης. Διευκρινίζεται ότι στον όρο «Μη δήλωση έναρξης οικονομικής δραστηριότητας» περιλαμβάνονται και οι περιπτώσεις υποκείμενων, αλλά απαλλασσόμενων από τον ΦΠΑ προσώπων, τα οποία ξεκινούν μια νέα δραστηριότητα η οποία υπάγεται σε φόρο, χωρίς να υποβάλλουν στο μητρώο την προβλεπόμενη δήλωση μεταβολής.
Σε κάθε περίπτωση, η μη υποβολή δήλωσης μεταβολής δεν επισύρει το συγκεκριμένο πρόστιμο εφόσον οι φορολογητέες πράξεις καταχωρίζονται κανονικά στις δηλώσεις που υποβάλλει ο υποκείμενος.
• Σε κάθε πρόσωπο μη υπόχρεο σε υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ που εκδίδει φορολογικά στοιχεία με ΦΠΑ, χωρίς να έχει τέτοια υποχρέωση, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με ποσοστό 50% επί του αναγραφόμενου φόρου που δεν αποδόθηκε.
Το πρόστιμο αυτό αφορά τα πρόσωπα εκείνα τα οποία παρανόμως επιβάλλουν ΦΠΑ σε συναλλαγές που πραγματοποιούν, είτε γιατί αυτές είναι εκτός πεδίου εφαρμογής του φόρου είτε γιατί είναι απαλλασσόμενες είτε γιατί τα πρόσωπα αυτά δεν έχουν την ιδιότητα του υποκείμενου στον φόρο.
Επισημαίνεται ότι τα παραπάνω πρόστιμα για τον ΦΠΑ είναι τα μοναδικά που επιβάλλονται στις περιπτώσεις όπου διαπιστώνεται κατόπιν ελέγχου (π.χ. επιτόπιος μερικός έλεγχος) η μη έκδοση φορολογικών στοιχείων ή η έκδοση ανακριβών φορολογικών στοιχείων.
Ωστόσο αυτό δεν ισχύει για τις παραβάσεις άλλων φορολογιών που διαπιστώνονται ταυτόχρονα, στο πλαίσιο του ίδιου ελέγχου, π.χ. παραβάσεις ανακρίβειας δήλωσης εισοδήματος.
Για παράδειγμα, φορολογούμενος το 2015 απέκρυψε κύκλο εργασιών ύψους 200.000 ευρώ. Ο φορολογικός έλεγχος διαπιστώνει την υποβολή ανακριβών φορολογικών δηλώσεων ΦΠΑ και εισοδήματος, με το ύψος της διαφοράς να ανέρχεται σε 46.000 ευρώ για τον ΦΠΑ και σε 52.000 ευρώ για τον φόρο εισοδήματος.
Με βάση τα παραπάνω, στον φορολογούμενο επιβάλλεται διπλό πρόστιμο, δηλαδή 23.000 ευρώ για τον ΦΠΑ (46.000Χ50%=23.000 ευρώ), καθώς και πρόστιμο 26.000 ευρώ για τον φόρο εισοδήματος (52.000 Χ 50%= 26.000 ευρώ).
Εν κατακλείδι, πέρα από το γεγονός ότι η Κυβέρνηση κόντρα στις προεκλογικές της εξαγγελίες συνεχίζει να εκδίδει πράξεις νομοθετικού περιεχομένου, βγάζει ένα νέο ποινολόγιο συνεχίζοντας την τακτική όλων των Κυβερνήσεων να αλλάζουν συνεχώς τους νόμους και τις διατάξεις, πράγμα που δημιουργεί πρόβλημα στους πολίτες γιατί συνεχώς πρέπει να προσαρμόζονται σε νέα δεδομένα.
