Η νέα νομοθεσία που υιοθετήθηκε θα καταστήσει την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ πιο σταθερή, οικονομικά προσιτή και βιώσιμη.
Η νομοθετική δέσμη (κανονισμός και οδηγία), η οποία είχε ήδη συμφωνηθεί επί της αρχής με το Συμβούλιο, θα προστατεύει τους καταναλωτές από την αστάθεια των τιμών. Τα κείμενα εγκρίθηκαν με 433 ψήφους υπέρ, 140 κατά και 15 αποχές (κανονισμός) και 473 ψήφους υπέρ, 80 ψήφους κατά και 27 αποχές (οδηγία).
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξασφάλισε ότι όλοι θα έχουν το δικαίωμα πρόσβασης σε συμβόλαια σταθερών ή δυναμικών τιμολογίων, αλλά και ότι θα λαμβάνουν επαρκείς πληροφορίες σχετικά με τους όρους που υπογράφουν. Οι προμηθευτές δεν θα επιτρέπεται να αλλάζουν μονομερώς τους όρους ενός συμβολαίου.
Οι ευρωβουλευτές εξασφάλισαν επίσης ότι οι χώρες της ΕΕ μπορούν να απαγορεύσουν στους προμηθευτές να διακόψουν την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας σε οικονομικά ευάλωτους πελάτες, μεταξύ άλλων και κατά τη διάρκεια επίλυσης διαφορών.
«Συμβάσεις επί διαφοράς»
Η νομοθεσία προβλέπει τις λεγόμενες «συμβάσεις επί διαφοράς» και ισοδύναμα καθεστώτα για την ενθάρρυνση των επενδύσεων στον τομέα της ενέργειας. Στις συμβάσεις αυτές, μια δημόσια αρχή αποζημιώνει τον παραγωγό ενέργειας σε περίπτωση πολύ απότομης πτώσης των τιμών από τη μία, αλλά από την άλλη εισπράττει έσοδα εάν οι τιμές είναι υπερβολικά υψηλές. Η χρήση των συμβάσεων αυτών θα επιτρέπεται σε όλες τις επενδύσεις για νέες μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, είτε από ανανεώσιμες πηγές είτε από πυρηνική ενέργεια.
Κρίση τιμών ηλεκτρικής ενέργειας
Το κείμενο προβλέπει μηχανισμό για την κήρυξη κατάστασης κρίσης τιμών ηλεκτρικής ενέργειας. Σε μια κατάσταση πολύ υψηλών τιμών και υπό ορισμένες προϋποθέσεις, η ΕΕ μπορεί να κηρύξει κατάσταση κρίσης σε περιφερειακό ή ενωσιακό επίπεδο, επιτρέποντας στα κράτη μέλη να λάβουν προσωρινά μέτρα για τον καθορισμό των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τους ενεργοβόρους βιομηχανικούς καταναλωτές.
Δηλώσεις
«Η μεταρρύθμιση αυτή θέτει τους πολίτες ως πρώτη προτεραιότητα στον σχεδιασμό της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Το κείμενο περιλαμβάνει μέτρα για την προστασία των πολιτών, ιδίως των πλέον ευάλωτων, αλλά και για την επιτάχυνση της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Το Κοινοβούλιο έχει κάνει ένα σημαντικό βήμα προόδου στον εκδημοκρατισμό της ενέργειας, δημιουργώντας έναν σχεδιασμό της αγοράς που έχει αντλήσει διδάγματα από τις αδυναμίες που έφερε στην επιφάνεια η ενεργειακή κρίση. Όλοι οι καταναλωτές, συμπεριλαμβανομένων των πολύ μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, θα έχουν μακροπρόθεσμη πρόσβαση σε προσιτές και σταθερές τιμές», δήλωσε ο εισηγητής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Nicolás González Casares (Σοσιαλιστές, Ισπανία).
Επόμενα βήματα
Μετά την έγκριση του Κοινοβουλίου, το Συμβούλιο πρέπει επίσης να εγκρίνει επίσημα τη νομοθεσία.
Σχετικές πληροφορίες
Οι τιμές της ενέργειας αυξάνονται από τα μέσα του 2021, αρχικά λόγω της οικονομικής ανάκαμψης μετά την πανδημία COVID-19. Ωστόσο, οι τιμές της ενέργειας αυξήθηκαν κατακόρυφα λόγω των προβλημάτων εφοδιασμού με φυσικό αέριο μετά την επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας από τον Φεβρουάριο του 2022. Οι υψηλές τιμές του φυσικού αερίου επηρέασαν άμεσα τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς συνδέονται μεταξύ τους στο πλαίσιο του συτήματος αξιολογικής κατάταξης, όπου η ακριβότερη πηγή ενέργειας (συνήθως αυτή που παράγεται από ορυκτά καύσιμα) καθορίζει τη συνολική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας.