Ανατροπές στην επιδημιολογική πορεία της χώρας μας φέρνει η παραλλαγή «Ομικρον» οδηγώντας σε ένα πέμπτο πανδημικό κύμα ενάμιση μήνα νωρίτερα σε σχέση με ό,τι αναμενόταν.
Τα Χριστούγεννα θα εορταστούν υπό τη νέα απειλή, που ήδη δείχνει τη… σούπερ μεταδοτικότητά της και το διάστημα μετά τις γιορτές προβλέπεται άνοδος των πανδημικών δεικτών. Η τρίτη δόση του εμβολίου, όπως φαίνεται, θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην προστασία από σοβαρές λοιμώξεις, ενώ η πίεση στο ΕΣΥ θα διαμορφωθεί σε μεγάλο βαθμό από την εμβολιαστική κάλυψη των πολιτών άνω των 60 ετών. Οι επιστήμονες τάσσονται υπέρ στοχευμένων μέτρων μέσω των οποίων η Ελλάδα θα μπορέσει να διαχειριστεί την επέλαση της «Ομικρον».
«Σαφή δεδομένα»
Ειδικότερα, ο καθηγητής Φαρμακολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Αχιλλέας Γραβάνης, υποστηρίζει τρεις συγκεκριμένες παρεμβάσεις που, εφόσον εφαρμοστούν πρώιμα, μπορούν να έχουν αποτέλεσμα και να συγκρατήσουν το επερχόμενο κύμα. Το πρώτο μέτρο αφορά στη χρήση μάσκας υψηλής προστασίας. «Υπάρχουν σαφή δεδομένα, δημοσιευμένα στις έγκριτες επιθεωρήσεις PNAS και Science Advances, ότι οι μάσκες ΚΝ95 προστατεύουν από τη μετάδοση ακόμη και εάν πρόκειται για καταστάσεις συγχρωτισμού. Ποιες είναι αυτές; Τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς για παράδειγμα. Στη Νότια Κορέα, που έκαναν έρευνα, η πιθανότητα μόλυνσης, εάν όλοι φορούν τη μάσκα ΚΝ95, είναι 0,4%. Πρέπει η μάσκα να επανέλθει ως υποχρεωτική παντού και η οδηγία να αφορά ανεμβολίαστους και εμβολιασμένους και στο συγκεκριμένο είδος», αναφέρει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής.
Το δεύτερο μέτρο που θεωρεί ο ίδιος ότι θα επιδράσει θετικά τις επόμενες εβδομάδες και μήνες είναι η επιθετική στρατηγική στους εμβολιασμούς και πιο συγκεκριμένα να γίνει υποχρεωτική η τρίτη δόση σε όλους τους ενήλικες πολίτες. «Πρέπει έως τις 15-20 Ιανουαρίου, που υπολογίζουμε να δούμε το πέμπτο κύμα, να έχουμε τελειώσει με τις τρίτες δόσεις. Μελέτες σε εργαστήρια έδειξαν ότι ορός από εμβολιασμένους με την τρίτη δόση εμπόδιζε κατά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό την “Ομικρον” να μολύνει κύτταρα σε καλλιέργεια», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Σημαντική παρέμβαση, κατά τον κ. Γραβάνη, η οποία έχει ήδη ανακοινωθεί από την κυβέρνηση, είναι ο αυτοδιαγνωστικός έλεγχος όλων των πολιτών, είτε είναι ανεμβολίαστοι είτε είναι εμβολιασμένοι. «Να κάνουμε όλοι το self test μία-δύο ημέρες πριν συναντήσουμε τους ανθρώπους που θα δούμε, που καλό είναι να ανήκουν στην κοινωνική μας φούσκα. Και αυτό γιατί μας βοηθά να γνωρίζουμε με ποιους συγχρωτιστήκαμε, καθώς και να μπορέσουμε να διαπιστώσουμε γρήγορα ποιος μολύνθηκε εάν υπάρξει αυτή η περίπτωση», λέει.
Το σίγουρο είναι ότι το μεταλλαγμένο στέλεχος «Ομικρον» είναι πιο λοιμογόνο σε σχέση με το «Δέλτα» και σε διάστημα 1,5 με 2 μηνών θα επικρατήσει τουλάχιστον στην Ευρώπη. «Πρώιμα δεδομένα δείχνουν ότι ένας μπορεί να μολύνει ακόμη και 24», τονίζει ο κ. Γραβάνης, προσθέτοντας ότι, εάν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις αυτές, θα αυξηθούν πολύ και οι νοσηλείες, ανεξάρτητα από το εάν η λοίμωξη που προκύπτει από την «Ομικρον» είναι πιο ήπια.
«Φαίνεται πως θα επικρατήσει»
Την ανησυχία του από τα πολλά ύποπτα κρούσματα της «Ομικρον» που υπάρχουν στην κοινότητα, πολλά από τα οποία είναι «ορφανά», δηλαδή δεν προκύπτει σχέση με ταξίδι ή επαφή με ταξιδιώτη, εκφράζει ο καθηγητής Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκος Τζανάκης.
«Φαίνεται πως θα επικρατήσει. Εάν όχι, τότε η Ελλάδα θα πάει καλά», αναφέρει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής. Καθώς το πρώτο, απαισιόδοξο, σενάριο, που θέλει τη νέα παραλλαγή να επικρατεί, είναι αυτό που φαίνεται πως… κερδίζει έδαφος, ο κ. Τζανάκης εκτιμά ότι εξαιτίας της το πέμπτο κύμα, που αναμενόταν πιθανόν τον Φεβρουάριο, θα έρθει έως και ενάμιση μήνα νωρίτερα. Μάλιστα, τα πρώτα σημάδια δεν αποκλείεται να φανούν μετά τα Χριστούγεννα. «Εάν έχουμε εμβολιαστεί με την τρίτη δόση, έχουμε περισσότερες πιθανότητες να μετριάσουμε το νέο κύμα εξαιτίας της “Ομικρον”. Δεν γλιτώνουμε τις λοιμώξεις, δηλαδή εάν ήμασταν προφυλαγμένοι έναντι λοίμωξης 70% στη μετάλλαξη “Δέλτα”, στην “Ομικρον” μπορεί να είμαστε 40%. Ο εμβολιασμός, όμως, και στην περίπτωση της “Ομικρον” αποτρέπει διασωληνώσεις και θανάτους», λέει ο κ. Τζανάκης.
Ολα τα δεδομένα συνηγορούν ότι προς το παρόν τα κρούσματα θα κινηθούν στον σημερινό ρυθμό έως και τις γιορτές, τον νέο χρόνο όμως δεν αποκλείονται… εκπλήξεις. Εάν φανεί ότι η «Ομικρον» τείνει να επικαλύψει την παραλλαγή «Δέλτα», «μια παράταση των σχολικών διακοπών δεν θα ήταν κακή ιδέα», σύμφωνα με τον κ. Τζανάκη. Οι θάνατοι, πάντως, έως και το τέλος του χρόνου θα συνεχίσουν σε μεγάλους αριθμούς. Το αισιόδοξο σενάριο, όπως λέει ο καθηγητής Πνευμονολογίας, είναι η χρονιά να κλείσει συνολικά με 20.500 θανάτους (έως την Πέμπτη το σύνολο των θανάτων ανερχόταν σε 19.651). Ο εμβολιασμός άνω των 60 ετών είναι ο κρισιμότερος παράγοντας για τη μείωση του αριθμού των θανάτων. Και αυτό γιατί, εάν οι ανεμβολίαστοι άνω των 60 ετών μείνουν 50.000, ο αριθμός των θανάτων θα υποδιπλασιαστεί ή υποτριπλασιαστεί.
ΚΟΚΚΙΝΟΣ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
Εως και την Πέμπτη τα επιβεβαιωμένα περιστατικά του μεταλλαγμένου στελέχους «Ομικρον» στην Ελλάδα ανέρχονταν σε 17. Τα τρία έχουν βρεθεί στην Αττική, τα δύο εντοπίστηκαν στο Ηράκλειο, τα τρία στη Λακωνία, τα οκτώ στο Λασίθι και ένα στα Χανιά. Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού… κόκκινου συναγερμού και των προειδοποιήσεων από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC), τα πρώτα μέτρα κατά της «Ομικρον» έχουν ήδη ληφθεί. Από σήμερα, Κυριακή, όποιος άνω των 5 ετών θέλει να εισέλθει στην Ελλάδα από οποιαδήποτε πύλη και με οποιοδήποτε μέσο χρειάζεται είτε αρνητικό PCR τεστ 72 ωρών είτε rapid test 24 ωρών, με τη δυνατότητα αυτή να δίνεται προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι ταξιδιώτες εν μέσω εορτών και ημέρες που τα εργαστήρια θα είναι κλειστά. Πρόκειται για έκτακτο μέτρο που προς το παρόν έχει ανακοινωθεί ότι είναι για την εορταστική περίοδο.
Η χώρα μας έχει ήδη θέσει σε εφαρμογή συγκεκριμένα μέτρα για την εορταστική περίοδο και αυτή μετά τις γιορτές. Υπενθυμίζεται ότι η πρόσβαση ανεμβολίαστων πολιτών δεν επιτρέπεται σε κλειστούς χώρους εστίασης, ψυχαγωγίας και διασκέδασης, συστήνεται η διενέργεια self test από όλους τους πολίτες (εμβολιασμένους και μη), η τρίτη δόση για τους άνω των 60 ετών είναι απαραίτητη, αλλιώς επτά μήνες μετά τη δεύτερη παύουν να έχουν ενεργό πιστοποιητικό εμβολιασμού, ενώ από τις 16 Ιανουαρίου ο εμβολιασμός των πολιτών άνω των 60 ετών είναι υποχρεωτικός. Παράλληλα, η τρίτη δόση έχει ανοίξει για όλους τους ενήλικες στους τρεις μήνες μετά τη δεύτερη, τα πιστοποιητικά νόσησης έχουν διάρκεια μόνο τρεις μήνες και μετά απαιτείται εμβολιασμός, ενώ πρόσφατα στην εμβολιαστική εκστρατεία εντάχθηκαν και τα μικρότερα παιδιά 5-11 ετών.