«Για εμάς, τους Έλληνες, η ελευθερία αποτελεί υπαρξιακή αρχή και άρα τρόπο ζωής. Αυτήν την αλήθεια οφείλουν να την γνωρίζουν εχθροί και φίλοι. Η Ελλάδα ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μάλιστα στον σκληρό πυρήνα της, την Ευρωζώνη. Συμπεριφέρεται στην διεθνή πολιτική ζωή με απόλυτο σεβασμό στο Ευρωπαϊκό και το Διεθνές Δίκαιο, στο σύνολό τους. Είναι δηλαδή δύναμη που εργάζεται για την Ειρήνη και την Ανάπτυξη τόσο στην εγγύς περιοχή των Βαλκανίων και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, όσο και στο ευρύτερο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πλην, όμως, εάν χρειασθεί, εμείς, οι Έλληνες, είμαστε έτοιμοι να υπερασπισθούμε αποτελεσματικά τα σύνορα, το έδαφος και την κυριαρχία της Πατρίδας μας, που αποτελούν και σύνορα, έδαφος και κυριαρχία της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Αυτό τόνισε σήμερα από την Βιάννο Ηρακλείου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος στην αντιφώνιση του κατά την τελετή ανακήρυξης του ως επιτίμου Δημότη του Δήμου Βιάννου.
Ο κ. Παυλόπουλος τίμησε με την παρουσία του τις εκδηλώσεις για την 74η επέτειο του Ολοκαυτώματος της Βιάννου από τα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής. Την κυβέρνηση εκπροσώπησε ο υπουργός Εσωτερικών Πάνος Σκουρλέτης, ενώ το «παρών» έδωσαν βουλευτές και το σύνολο των τοπικών αρχών.
Στην ομιλία του ο κ. Παυλόπουλος έθεσε για μια ακόμα φορά το θέμα των Γερμανικών Αποζημιώσεων και του κατοχικού δανείου λέγοντας χαρακτηριστικά:
«Μέσα σε αυτό το πλαίσιο Ιερής Μνήμης -και μακριά από κάθε λογική αντεκδίκησης, που είναι παντελώς ξένη σ’ εμάς τους Έλληνες- εντάσσουμε και τις έναντι της Γερμανίας νόμιμες αξιώσεις μας για το κατοχικό δάνειο και τις εν γένει αποζημιώσεις της γερμανικής ναζιστικής κατοχής: Όπως έχω επανειλημμένως τονίσει, οι ως άνω αξιώσεις μας είναι πάντα νομικώς ενεργές -πράγμα που σημαίνει ότι δεν τίθεται κανένα θέμα παραγραφής- και δικαστικώς επιδιώξιμες. Και ο κοινός μας Ευρωπαϊκός Νομικός Πολιτισμός επιβάλλει τη σχετική απόφαση να την λάβει αρμόδιο Δικαστικό Forum, με βάση το σύνολο του εφαρμοζόμενου εν προκειμένω Διεθνούς Δικαίου. Η θέση αυτή είναι, πλέον, κυριολεκτικώς Εθνική και, κατά συνέπεια, αδιαπραγμάτευτη».
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρθηκε και στους κινδύνους που εγκυμονεί για την Ευρώπη η επανεμφάνιση διαφόρων λαϊκιστικών και νεοναζιστικών μορφωμάτων.
«Το Ολοκαύτωμα της Βιάννου εκπέμπει, όμως, SOS και για τους κινδύνους που εγκυμονεί για τη σημερινή Ευρώπη, αλλά και τον υπόλοιπο κόσμο, η επανεμφάνιση διαφόρων λαϊκιστικών ή και νεοναζιστικών πολιτικών μορφωμάτων. Αυτά πρέπει ν΄ αντιμετωπισθούν με αποφασιστικότητα και αποτελεσματικότητα από την Δημοκρατική Ευρωπαϊκή Ένωση και τους Ευρωπαϊκούς Λαούς που την συγκροτούν. Κυρίως, πρέπει να εξαλειφθούν οι αιτίες που προκαλούν την εμφάνιση και ανάπτυξη τέτοιων φαινομένων, με κυριότερη τις έντονες κοινωνικές ανισότητες και όσες συνέπειες αυτές έχουν για την συνοχή των ευρωπαϊκών κοινωνιών. Είναι καίριας, επομένως, σημασίας η υπεράσπιση του Κοινωνικού Κράτους Δικαίου στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Προέβη ακόμα σε μια λεπτομερή αναφορά στα γεγονότα εκείνης της περιόδου καθώς και στην αντίσταση των Κρητικών κατά την περίοδο της Γερμανικής κατοχής λέγοντας ότι «το Ολοκαύτωμα της Βιάννου αποτελεί μία από ηρωικότερες ως προς το φρόνημα και την αγωνιστικότητα των Ελλήνων, αλλά και τις τραγικότερες ως προς την κατάληξή τους, ιστορίες της Ελληνικής Αντίστασης κατά των Ναζί κατακτητών. Συνιστά, ταυτοχρόνως, μαύρη σελίδα για τον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό του 20ου αιώνα, καθώς επιβεβαιώνει πλήρως τον χαρακτηρισμό της Ευρώπης σ’ αυτήν την περίοδο ως “Σκοτεινής Ηπείρου”, από τον ιστορικό Μαρκ Μαζάουερ».
Και κατέληξε λέγοντας:
«Αναχωρώντας από την Μαρτυρική Βιάννο, με τον άκρως τιμητικό τίτλο του Επίτιμου Δημότη της, θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι όσα εξέθεσα θα αποτελέσουν καθοριστικής σημασίας δείκτη πορείας κατά την άσκηση των καθηκόντων μου. Επιπλέον, παίρνω μαζί μου, στις νοερές αποσκευές μου, τις καλύτερες αναμνήσεις της έξοχης φιλοξενίας που μου επιφυλάξατε, για την οποία και πάλι βαθύτατα σας ευχαριστώ».
Ο κ. Παυλόπουλος κατά τη διάρκεια ειδικής εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στο Δημοτικό Μουσείο Βιάννου ανακηρύχθηκε και επίτιμος πρόεδρος της Ένωσης Θυμάτων του Ολοκαυτώματος Βιάννου.
Σύμφωνα με το σκεπτικό της ομόφωνης απόφασης της Ένωσης, «ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κύριος Προκόπιος Παυλόπουλος, τόσο κατά την άσκηση των καθηκόντων του ως Ανώτατος Πολιτειακός ‘Αρχων, όσο και κατά το προηγούμενο διάστημα ως διαπρεπής καθηγητής της Νομικής και βουλευτής, έχει επιδείξει συνεπή και θετική στάση στο ζήτημα της διεκδίκησης των γερμανικών αποζημιώσεων. Θεωρούμε ότι η υποστήριξη από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του παλλαϊκού αιτήματος της απόδοσης των γερμανικών οφειλών είναι κρίσιμης σημασίας, συνιστά ενθάρρυνση για πλέον έντονους αγώνες από μέρους του Λαού μας και όλων των δημοκρατικών πολιτικών κομμάτων»
Νωρίτερα ο κ. Παυλόπουλος παρέστη στην τελετή μνήμης στο μνημείο των θυμάτων του Ολοκαυτώματος στη θέση Σελί Αμιρών όπου και κατέθεσε στεφάνι.
Είχε προηγηθεί επιμνημόσυνη δέηση υπό τον μητροπολίτη Αρκαλοχωρίου Καστελίου και Βιάννου Ανδρέα, ενώ στο ιστορικό τού ολοκαυτώματος αναφέρθηκε σε ομιλία του ο δικηγόρος Πέτρος Μηλλιαράκης.
Κατά την τελετή τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των θυμάτων ανάκρουση του εθνικού ύμνου, απόδοση του ύμνου της Βιάννου από τη χορωδία του Δήμου Βιάννου, ενώ η τελετή ολοκληρώθηκε με τον πεντοζάλη του πένθους από τοπικό παραδοσιακό συγκρότημα.
Το ολοκαύτωμα της Βιάννου αναφέρεται στις μαζικές εκτελέσεις κατοίκων και καταστροφές πάνω από 20 χωριών στις περιοχές της Βιάννου και της Ιεράπετρας από τα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής στην Κρήτη κατά τη διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, ως αντίποινα για δράσεις της αντίστασης των Κρητικών. Οι εκτελέσεις πραγματοποιήθηκαν από μονάδες της Βέρμαχτ, από τις 14 έως τις 16 Σεπτεμβρίου του 1943, και είχαν ως αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους καταγεγραμμένα 461 άτομα, ενώ υπάρχουν αναφορές ότι ο συνολικός αριθμός των νεκρών ξεπερνά τους 500. Τα χωριά λεηλατήθηκαν και καταστράφηκαν οι σοδειές, επίσης πολλά κάηκαν. Το ολοκαύτωμα της Βιάννου θεωρείται το δεύτερο μεγαλύτερο της Ελλάδας μετά από αυτό των Καλαβρύτω .
Η Βιάννος, τα Ανώγεια και η Κάνδανος έχουν καταγραφεί ως μαρτυρικά χωριά της Κρήτης.
