Ο Βλαντιμίρ Πούτιν, ο κατεξοχήν κυνικός, μπορεί κάλλιστα να άφησε να γίνει η επίθεση στον συναυλιακό χώρο του Crocus City Hall, ώστε να τη χρησιμοποιήσει για να ωθήσει τη μαζική κινητοποίηση, να ενισχύσει την εσωτερική υποστήριξη για τον πόλεμο στην Ουκρανία και να καταστήσει ακόμη πιο δύσκολη την αντιπολίτευση στην εξουσία του. Όπως και το ISIS, η επιθετικότητα του Πούτιν φαίνεται να διαρκεί και να επεκτείνεται.
Του Omar Ashour
Η τρομοκρατική επίθεση στον συναυλιακό χώρο Crocus City Hall σε προάστιο της Μόσχας δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Το Κρεμλίνο απέρριψε τις προειδοποιήσεις των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών για επικείμενη επίθεση από “εξτρεμιστές”, πιθανώς για να μεταθέσει την ευθύνη σε έναν βολικό αποδιοπομπαίο τράγο, όταν η επίθεση ήρθε.
Η δολοφονία 137 θεατών στη συναυλία δεν είναι παρά η πιο πρόσφατη φρικαλεότητα σε έναν δεκαετή αγώνα μεταξύ του Ισλαμικού Κράτους (ISIS) και της Ρωσίας. Ο κύβος ερρίφθη στις 30 Σεπτεμβρίου 2015, όταν η Ρωσία επενέβη στη Συρία για να υποστηρίξει το καταρρέον καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ. Οι πράκτορες του ISIS απάντησαν ένα μήνα αργότερα, διεισδύοντας στο αεροδρόμιο Σαρμ Ελ Σέιχ της Αιγύπτου και τοποθετώντας μια βόμβα σε ένα ρωσικό Airbus, σκοτώνοντας και τους 224 επιβάτες και το πλήρωμα.
Σε αντίποινα, τον Σεπτέμβριο του 2017, η Ρωσία φέρεται να σκότωσε τον πρώην “υπουργό πολέμου” του ISIS, τον Gulmurod Khalimov, ο οποίος ήταν κάποτε διοικητής των ειδικών δυνάμεων της αστυνομίας του Υπουργείου Εσωτερικών του Τατζικιστάν και ο οποίος είχε πολεμήσει στο πλευρό των ρωσικών δυνάμεων κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου του Τατζικιστάν. Όλοι οι φερόμενοι ως δράστες της επίθεσης στο Crocus City Hall είναι από το Τατζικιστάν.
Οι “επαρχίες” του ISIS που εδρεύουν στη Συρία -όπως η καταργημένη Χομς και η Ράκα- πολέμησαν ρωσικούς τακτικούς και άτακτους, συμπεριλαμβανομένης της μισθοφορικής ομάδας Wagner Group, σε δεκάδες μάχες, κυρίως στην Παλμύρα το 2015, το 2016 και το 2017. Οι μάχες του Δεκεμβρίου του 2016 ήταν ιδιαίτερα ενοχλητικές για τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, επειδή οι δυνάμεις του ISIS ανακατέλαβαν την πόλη από τις δυνάμεις του και τους συμμάχους του.
Μεταξύ του 2015 και του 2024, η Ρωσία υποστήριξε πολλούς από τους δηλωμένους εχθρούς του ISIS. Αυτό συνεπάγεται στρατιωτικό συντονισμό και συντονισμό πληροφοριών με τη Χεζμπολάχ, πολιτική υποστήριξη προς τη Χαμάς και πολιτική, πληροφοριακή και ενδεχομένως στρατιωτική υποστήριξη προς τους Ταλιμπάν. Και οι τρεις οργανισμοί έδωσαν σκληρές μάχες εναντίον “επαρχιών” και πυρήνων του ISIS στον Λίβανο, τη Συρία, τη Γάζα και το Αφγανιστάν.
Η Ομάδα Βάγκνερ και τα διάδοχα υπολείμματά της στο λεγόμενο Σώμα της Αφρικής πολέμησαν επίσης το ISIS στη Λιβύη, τη Μοζαμβίκη και το Μάλι. Το ISIS-Khorasan (ISIS-K), το παρακλάδι του οποίου οι πράκτορες πιθανολογείται ότι διέπραξαν την επίθεση στο Crocus City Hall, δραστηριοποιείται κυρίως στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν. Η “επαρχία” Khorasan προέκυψε επίσημα τον Ιανουάριο του 2015, όταν αποστάτες από τους Ταλιμπάν και άλλες ομάδες δήλωσαν πίστη στο ISIS.
Όπως και άλλες σχετικά μεγάλες “επαρχίες” του ISIS, το ISIS-K είναι μια στρατιωτική οργάνωση μεγέθους ταξιαρχίας που έχει πολεμήσει εναντίον σχεδόν κάθε κρατικής και μη κρατικής δύναμης που βρίσκεται ή συνορεύει με τις περιοχές δράσης του. Πραγματοποίησε επίθεση αυτοκτονίας τον Αύγουστο του 2021 κατά την οποία σκοτώθηκαν 13 Αμερικανοί στρατιωτικοί και τουλάχιστον 169 Αφγανοί στην Καμπούλ, κατά τη διάρκεια της αποχώρησης των Ηνωμένων Πολιτειών από το Αφγανιστάν. Επίθεση στη ρωσική πρεσβεία στην Καμπούλ κατά την οποία σκοτώθηκαν δύο μέλη του προσωπικού της τον Σεπτέμβριο του 2022. Και, τον Ιανουάριο του 2022, φέρεται να πραγματοποίησε διπλή βομβιστική επίθεση αυτοκτονίας σε τελετή στη μνήμη του υποστράτηγου Qassem Suleimani.
Ο τρόπος με τον οποίο το ISIS διεξάγει τον πόλεμο συνδυάζει επιδέξια συμβατικές, αντάρτικες και τρομοκρατικές τακτικές. Έτσι, παρά το γεγονός ότι είναι ευρέως μισητό, μαζικά υπεράριθμο και συντριπτικά οπλισμένο, το ISIS κατάφερε σε μια στιγμή να καταλάβει πάνω από 120 πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά από τις νότιες Φιλιππίνες μέχρι τη δυτική Αφρική και έχει επιβιώσει από πόλεμο που έχουν εξαπολύσει σχεδόν 80 κράτη. Από πολλές απόψεις, οι υβριδικές πολεμικές επιχειρήσεις της Ρωσίας στην Κριμαία και το Ντονμπάς το 2014 μιμήθηκαν τις τακτικές που χρησιμοποίησε το ISIS για να καταλάβει τη Ράκα και άλλες πόλεις το 2013.
Αλλά οι ηγέτες του ISIS είναι κακοί στη στρατηγική, χωρίς βιώσιμη στρατιωτική προσέγγιση, καθώς οι στόχοι τους κυμαίνονται από την Αλ Κάιντα και τους Ταλιμπάν μέχρι τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους. Το Ιράν και η Ρωσία περιλαμβάνονται επίσης.
Αλλά η Ρωσία υπό τον Πούτιν έχει ιστορικό στημένων επιχειρήσεων, με την επίθεση στο Ριαζάν τον Σεπτέμβριο του 1999 να είναι ίσως η πιο γνωστή. Το περιστατικό αυτό, που εκτυλίχθηκε στο πλαίσιο μιας σειράς θανατηφόρων βομβιστικών επιθέσεων στη Μόσχα και σε άλλες ρωσικές πόλεις, δημιούργησε βαθιά ερωτήματα σχετικά με την εμπλοκή του Πούτιν σε πράξεις κρατικής τρομοκρατίας, δήθεν για να δικαιολογήσει την κλιμάκωση των στρατιωτικών ενεργειών στην Τσετσενία και επομένως την εδραίωση της εξουσίας.
Προχωράμε γρήγορα στον Μάρτιο του 2024. Παρόλο που μια βάση της ρωσικής εθνοφρουράς (Rosgvardiya) απέχει μόλις δύο μίλια από τον χώρο διεξαγωγής του Crocus City Hall, χρειάστηκαν πάνω από 90 λεπτά για να κινητοποιηθούν οι δυνάμεις ασφαλείας, παρά τις προειδοποιήσεις για πιθανές επιθέσεις που είχε λάβει το Κρεμλίνο. Είτε πρόκειται για ανικανότητα είτε για συνωμοσία, ο Πούτιν φαίνεται να έχει ήδη αποφασίσει πού βρίσκεται η ευθύνη: στην Ουκρανία.
Νεκρά σώματα και ένα καμένο συγκρότημα ψυχαγωγίας στη ρωσική πρωτεύουσα λίγες μόλις ημέρες μετά την “επανεκλογή” του Πούτιν δεν είναι απλώς τρομερή οπτική. Είναι το αποτέλεσμα παραβιάσεων στην ασφάλεια, αποτυχιών των μυστικών υπηρεσιών, πολιτικού εφησυχασμού και ενδεχομένως χειρότερων. Αλλά το Κρεμλίνο φαίνεται αποφασισμένο να χρησιμοποιήσει τον τεράστιο μηχανισμό προπαγάνδας του για να εκτρέψει την οργή του κοινού προς την Ουκρανία.
Παρά την ανάκτηση της επιχειρησιακής πρωτοβουλίας κατά τη διάρκεια του χειμώνα, η Ρωσία παραμένει μακριά από την επίτευξη των στρατηγικών της στόχων στην Ουκρανία. Πράγματι, μετά από 18 μήνες, εκατοντάδες χιλιάδες απώλειες Ρώσων και εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια που δαπανήθηκαν, η Ρωσία εξακολουθεί να μην ελέγχει το σύνολο των εδαφών των “προσαρτημένων” περιφερειών.
Για επιθετικούς ελιγμούς μεγάλης κλίμακας, η Ρωσία χρειάζεται περισσότερο ανθρώπινο δυναμικό, περισσότερους εγχώριους πόρους και λιγότερη τοπική αντίσταση – πολιτική ή ένοπλη. Ο Πούτιν, ένας υποδειγματικός κυνικός, μπορεί κάλλιστα να επέτρεψε να πραγματοποιηθεί η επίθεση στον χώρο του Crocus City Hall, ώστε να μπορέσει να τη χρησιμοποιήσει για να ωθήσει τη μαζική κινητοποίηση, να ενισχύσει την εγχώρια υποστήριξη για τον πόλεμο και να καταστήσει ακόμη πιο δύσκολη την εναντίωση στην εξουσία του. Όπως και το ISIS, ο πόλεμος του Πούτιν στην Ουκρανία φαίνεται να διαρκεί και να επεκτείνεται.
Πηγή : Project Syndicate