Γράφει ο Κωνσταντίνος Παντελής
Πρόσφυγες και μετανάστες που εμπίπτουν στην κατηγορία των ατόμων με ειδικές ανάγκες δεν έχουν ταυτοποιηθεί σωστά στην Ελλάδα, ενώ έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες, όπως τουαλέτες, μπάνιο, τροφή και ιατρική περίθαλψη, σύμφωνα με έκθεση της Human Rights Watch (HRW) που δημοσιεύθηκε σήμερα Τετάρτη.
Περίπου 60.000 πρόσφυγες και μετανάστες ζουν σε επίσημους και αυτοσχέδιους καταυλισμούς στην Ελλάδα και η Human Rights Watch χαρακτήρισε τις εκεί συνθήκες ως «αξιοθρήνητες και ασταθείς».
«Οι άνθρωποι με αναπηρίες παραμελούνται και στερούνται βασικών υπηρεσιών, ακόμα κι αν βρίσκονται μεταξύ των προσφύγων και των μεταναστών που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο», δήλωσε η Shantha Rau Barriga, διευθύντρια του τμήματος δικαιωμάτων των αναπήρων στην έδρα του οργανισμού στη Νέα Υόρκη.
Η HRW προέτρεψε τις αρχές να μετακινήσουν τα άτομα με ειδικές ανάγκες που ζουν σε σκηνές, σε προκατασκευασμένα σπίτια με θέρμανση για όσο διαρκεί ο χειμώνας, ενώ σημείωσε ότι η δεινή κατάστασή τους ήταν «μια κλήση αφύπνισης για τον ΟΗΕ και την ΕΕ, προκειμένου να αρχίσουν να παίρνουν το θέμα πιο σοβαρά».
Κάλεσε επίσης την ΕΕ να εντείνει τις προσπάθειές της και να παράσχει επιπλέον πόρους για τη χτυπημένη από τη λιτότητα Ελλάδα.
Επιπλέον, υπεισερχόμενη σε λεπτομέρειες, η HRW ανέφερε ότι οι εξωτερικές βρύσες και τα ντους δεν ήταν προσβάσιμα από αναπηρικά καροτσάκια στα στρατόπεδα που επισκέφθηκε. Μια 85χρονη Σύρια σε μια αναπηρική καρέκλα είπε στην ομάδα που δεν είχε πλυθεί για ένα μήνα, επειδή δεν μπορούσε να έχει πρόσβαση στις εγκαταστάσεις.
Σε αρκετά στρατόπεδα παρατηρήθηκε επίσης έλλειψη από ράμπες στις τουαλέτες και σε άλλα σημεία, το ανισόπεδο βραχώδες έδαφος εμπόδισε κάποιους ανθρώπους ακόμα και από το να φτάσουν σε τουαλέτες με ράμπες, προσθέτει η έκθεση.
Τα άτομα με ειδικές ανάγκες μεταξύ των προσφύγων αντιμετωπίζουν ποικίλα εμπόδια, διαπιστώνει η έκθεση. Σε μία περίπτωση, ένας 24χρονος Σύρος κωφός, του οποίου η ακοή υπέστη ανεπανόρθωτη ζημιά όταν διέσχισε το Αιγαίο Πέλαγος με φουσκωτή βάρκα, τον Φεβρουάριο, έλαβε περίθαλψη μόλις τον Οκτώβριο.
Κληθείς να σχολιάσει τα όσα αναγράφονται στην έκθεση πριν από τη δημοσίευσή της, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιώργος Κυρίτσης, δήλωσε ότι η Ελλάδα «καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια» και αναγνώρισε ότι «είναι πολύ πιθανό να μην έχουμε ακόμα καταφέρει να εξυπηρετήσουμε τις ανάγκες των ατόμων με ειδικές ανάγκες».
Ο Roland Schoenbauer, εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ (UNHCR) στην Ελλάδα, δήλωσε: «Η Ύπατη Αρμοστεία συμφωνεί ότι τα περισσότερα από τα υπό την κυβερνητική εποπτεία σημεία δεν πληρούν τα πρότυπα για την υποδοχή ατόμων με ειδικές ανάγκες … Γι ‘αυτό δώσαμε προτεραιότητα στα άτομα με αναπηρίες στο πρόγραμμα φιλοξενίας μας».
Η έκθεση, που βασίζεται σε συνεντεύξεις με 40 πρόσφυγες, αιτούντες άσυλο και μετανάστες σε όλη την Ελλάδα, καταλήγει ότι οι βεβιασμένες διαδικασίες καταγραφής τους σημαίνει ότι πολλά άτομα με ειδικές ανάγκες δεν έχουν καταλλήλως ταυτοποιηθεί.
«Αν δεν το πουν οι ίδιοι, κανείς δεν θα τους ρωτήσει», υπογράμμισε γιατρός που εργάζεται στους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα. «Αν πρόκειται για μια αναπηρία που δεν είναι προφανής ή ορατή, ακόμη και αν ο πρόσφυγας την αναφέρει, δεν θα καταχωρηθεί».
Για το συγκεκριμένο ζήτημα η HRW ανέφερε παράδειγμα ζευγαριού Ιρακινών, οι οποίοι δεν είχαν τη δυνατότητα να καταγράψουν την αναπηρία τους, επειδή δεν διέθεταν ιατρικό πιστοποιητικό για να το αποδείξουν, έστω και αν εμφανώς δυσκολεύονταν να σταθούν ή να περπατήσουν.
«Οι Ελληνικές αρχές, η ΕΕ, ο ΟΗΕ και οι ανθρωπιστικές οργανώσεις θα πρέπει να βεβαιωθούν ότι τα άτομα με αναπηρίες δεν αποτελούν πλέον δευτερεύουσα προτεραιότητα», κατέληξε η Barriga της Human Rights Watch.
Πηγή: Reuters