Παγκόσμια ανησυχία σχετικά με την λύση του Κυπριακού έχει ξεσπάσει από την στιγμή που ο Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης αποκάλυψε ότι έχει αποστείλει πρόταση επίλυσης του Κυπριακού. Φυσικά η πρόταση προκάλεσε πολλές αντιδράσεις στο εσωτερικό της ελληνοκυπριακής πλευράς, ενώ έντονα αντέδρασε και η Άγκυρα.
Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Συγκεκριμένα, ο πρόεδρος Αναστασιάδης πρότεινε την άμεση μετάβαση στη Γενεύη και προκειμένου να έχει απτά αποτελέσματα:
Πρώτον: να συνέλθει η διάσκεψη για την Κύπρο προς ολοκλήρωση και κατάληξη της συζήτησης στο Κεφάλαιο της Ασφάλειας και Εγγυήσεων.
Δεύτερον: εάν και εφόσον υπάρξει κατάληξη, να προχωρήσουμε αμέσως στη συζήτηση και επίλυση του εδαφικού.
Τρίτον: εν συνεχεία παραμονή στη Γενεύη για όσο χρειαστεί, προκειμένου να πετύχουμε όχι μόνο ουσιαστική πρόοδο, άλλα ακόμη και συνολική επίλυση του Κυπριακού.
Στη δήλωση του ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έκανε αναφορά στη μέχρι σήμερα πορεία των διαπραγματεύσεων, λέγοντας ότι παρά την πρόοδο στα κεφάλαια της Διακυβέρνησης, Οικονομίας, Περιουσιακού, Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένου του εδαφικού με την ανταλλαγή χαρτών – για πρώτη φορά – επί συμφωνημένου πλαισίου, «παραμένουν διαφωνίες ή και καταγράφονται υπαναχωρήσεις επί των όσων έχουν συμφωνηθεί».
Ένα σημαντικό κεφάλαιο που αποτελεί και την κύρια πηγή της επικρατούσας απαράδεκτης κατάστασης είναι, όπως τόνισε, η συνέχιση της παρουσίας των κατοχικών στρατευμάτων, όπως και η Συνθήκη Εγγυήσεων.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, ζητά να κλείσει το κεφάλαιο Ασφάλειας και Εγγυήσεων και μετά να συζητηθεί το Εδαφικό και να κλειδώσει και αυτό με τη σειρά του, κάτι που σε καμιά περίπτωση δεν βρίσκει σύμφωνο τον Μουσταφά Ακιντζί και την τουρκική πλευρά.
Επίσης, πρότεινε στον Τουρκοκύπριο ηγέτη να δώσουν κοινή συνέντευξη Τύπου και με απόλυτο σεβασμό στην αρχή ότι «τίποτα δεν θεωρείται συμφωνημένο, αν δεν συμφωνηθούν όλα», να ενημερώσουν σχετικά τον κυπριακό λαό για την πρόοδο που είχε μέχρι τότε επιτευχθεί. Η αντίδραση της Τουρκοκυπριακής πλευράς, πρόσθεσε, ήταν αρνητική και στα δύο αιτήματα.
Η αντίδραση της Άγκυρας
Από την άλλη πλευρά, ακόμα και μετά την πρόταση Αναστασιάδη σε δηλώσεις του σε τουρκικά μέσα ο Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας τόνισε ότι η Άγκυρα δεν κάνει βήμα πίσω από τη θέση της για διατήρηση των εγγυήσεων και των τουρκικών στρατευμάτων μετά την επίτευξη συμφωνίας στο Κυπριακό.
Αναφερόμενος στις έρευνες στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο Τούρκος ΥΠΕΞ προβάλλει τον ισχυρισμό ότι η ελληνοκυπριακή διοίκηση, κατά την έκφρασή του, ενήργησε ενάντια στις αρχές του διεθνούς δικαίου, καθορίζοντας «μονομερώς περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας, κατά παράβαση της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας της Τουρκίας».
Ο κ. Τσαβούσογλου διερωτάται εάν οι Ελληνοκύπριοι ανέμεναν ότι η Τουρκία θα παρέμενε αδρανής να παρακολουθεί, «ενώ αμφισβητούνται τα ζωτικά της συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο».
Ο Τούρκος υπουργός αναφέρει ότι «μονομερείς πρωτοβουλίες, που μεταφράζονται ωσάν να μην έχουν δικαιώματα οι Τουρκοκύπριοι στους φυσικούς πόρους, δεν θα οδηγήσουν τους Ελληνοκυπρίους πουθενά». Επιμένει τέλος και στην τουρκική αξίωση για εφαρμογή για Τούρκους πολίτες στην Κύπρο των τεσσάρων ελευθεριών που ισχύουν στην Ε.Ε.
Οι τουρκοκυπριακές υπαναχωρήσεις
Ομολογουμένως ξαφνική ήταν η αποκάλυψη ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης απέστειλε νέα πρόταση στον κ. Ακιντζί. Αν αναλύσουμε βέβαια την πρόταση στον σκελετό της μπορούμε να βρούμε ότι της πρότασης Αναστασιάδη προηγήθηκαν οι παρακάτω υπαναχωρήσεις:
Α) Τι θα γίνει με τις «μη διατεθειμένες» περιουσίες
Β) Τον ορισμό του «συναισθηματικού δεσμού»
Γ) Οι Τουρκοκύπριοι ζητούσαν πρωτογενές δίκαιο με μόνιμες παρεκκλίσεις στο περιουσιακό/προσφυγικό
Δ) Επιμονή στην «αποτελεσματική συμμετοχή» των Τουρκοκυπρίων και στο βέτο/θετική ψήφο σε κάθε απόφαση
Ε) Επιμονή σε ρυθμίσεις για το δικαίωμα ιδιοκτησίας και για πλαφόν στον αριθμό των Ελληνοκυπρίων, που θα δικαιούνται να επιστρέψουν/αποκτήσουν περιουσία στην τουρκοκυπριακή ομόσπονδη πολιτεία
ΣΤ) Επιμονή στην παραχώρηση των «4 ελευθεριών» της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους Τούρκους υπηκόους που θα διαμένουν στην Κύπρο μετά τη λύση του Κυπριακού και δεν δέχονται το 4:1, όπως είχε συμφωνηθεί μεταξύ Χριστόφια και Ταλάτ και επιμένουν στο 1:1 για τους Τούρκους και Έλληνες πολίτες.
Οι αντιδράσεις των κομμάτων στην πρόταση Αναστασιάδη
Σε έντονους τόνους κινήθηκαν οι αντιδράσεις των κομμάτων στην πρόταση που απηύθυνε ο Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης προς τον Ακιντζί για την επανέναρξη των συνομιλιών για την επίλυση του Κυπριακού.
“Απευχόμαστε να υπάρξει αδιέξοδο στο Κυπριακό, όμως σε μια τέτοια περίπτωση είναι «ουσιαστικό να μην υπάρχει κανένα ψεγάδι όσον αφορά τη στάση της ε/κ πλευράς” ανέφερε ο Αβέρωφ Νεοφύτου.
Έκκληση στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να συνεργαστεί με τον ΟΗΕ για να ξεπεραστούν τα όποια διαδικαστικά προβλήματα και να προχωρήσουμε σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις για τα σημαντικά θέματα που βρίσκονται σε εκκρεμότητα, απευθύνει το ΑΚΕΛ.
«Την ίδια στιγμή, φρονούμε ότι η Κυβέρνηση πρέπει να επεξεργαστεί τρόπους υπεράσπισης των συμφερόντων της χώρας και του λαού μας σ’ ένα πιθανό αδιέξοδο στις συνομιλίες, καθώς επίσης και για την αντιμετώπιση πιθανής τουρκικής προκλητικότητας, όταν θα προχωρήσουν οι γεωτρήσεις» σημείωσε ο Στέφανος Στεφάνου.
«Ο Προέδρος είναι υπεύθυνος για τον εγκλωβισμό της δικής μας πλευράς.» ανέφερε ο Χρύσης Παντελίδης. Ομολόγησε την πλήρη αποτυχία της πολιτικής του ο ΠτΔ δηλώνει η Συμμαχία Πολιτών. «Ο ΠτΔ αποκάλυψε ότι ενόσω διαφήμιζε στο διεθνή παράγοντα τη διαλλακτικότητα του κ.Ακιντζί, στην τράπεζα των συνομιλιών εισέπραττε απανωτά Όχι από τον Τουρκοκύπριο ηγέτη σε κάθε του εισήγηση και Πρόταση» επεσήμανε ο Επικεφαλής του επιτελείου Λιλλήκα, Αντρέας Αποστόλου.
«Το μόνο που πιθανόν να πετύχουμε σε μια διάσκεψη είναι το blame-game» σημείωσε ο Πόλυς Παλλήκαρος… Πολύ αργά και πολύ λίγη για να διορθώσει τη ζημιά, η πρόταση Αναστασιάδη αναφέρουν οι Οικολόγοι, υποδεικνύοντας ότι πάλι δεν αναφέρεται σε διεθνή διάσκεψη.
Σε πλήρη σύμπλευση Ελλάδα-Κύπρος
Στο περιθώριο της συνάντησης του Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά με τον Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, στο πλαίσιο της 127ης Συνόδου της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης, ο Κύπριος Πρόεδρος ενημέρωσε τον ΥΠΕΞ σχετικά με τις νέες του προτάσεις για την επίλυση στο Κυπριακό.
Από την πλευρά του, ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών μετά την συνάντηση που είχε με τον Κύπριο Πρόεδρο ανέφερε ότι οι προτάσεις του είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσες και πως η Ελλάδα και η Κύπρος βρίσκονται σε πλήρη σύμπλευση.
