Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Όπως προβλέπουν οι σχετικοί νόμοι ο Προϋπολογισμός κάθε έτους κατατίθεται από την εκάστοτε Κυβέρνηση την πρώτη Δευτέρα του Οκτωβρίου. Έτσι την Δευτέρα οι αρμόδιοι Υπουργοί κατέθεσαν το προσχέδιο του Προϋπολογισμού του 2016, το οποίο προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 0,5% του ΑΕΠ και τήρηση των δεσμεύσεων που πήρε η Κυβέρνηση υπογράφοντας το νέο μνημόνιο. Παρόλα αυτά το μνημόνιο είναι εμπροσθοβαρές, οπότε τα περισσότερα μέτρα θα εφαρμοστούν μέσα στους επόμενους μήνες και προβλέπεται μεγαλύτερη ύφεση και αύξηση της ανεργίας λόγω αυτών των μέτρων.
Αναλυτικότερα, στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, προβλέπεται ότι η μείωση του ΑΕΠ θα συνεχισθεί και το 2016 (1,3%) αν και με μικρότερο ποσοστό από αυτό του 2015 (2,3%), ενώ η ανεργία θα ανέλθει στο 25,8% από 25,4% φέτος.
Το σύνολο των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού θα ανέλθει σε 53,344 δισ. ευρώ έναντι 53,480 δισ. ευρώ φέτος. Οι δαπάνες θα διαμορφωθούν στα 55,685 δισ… ευρώ έναντι 55,690 δισ… ευρώ το 2015. Ειδικότερα οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, προβλέπονται στα 6,750 δισ… ευρώ έναντι 6,4 δισ. ευρώ φέτος.
Αυξημένα κατά 1,638 δισ. ευρώ προβλέπεται να είναι το 2016 τα έσοδα από άμεσους και έμμεσους φόρους. Όπως προκύπτει από το προσχέδιο του Προϋπολογισμού, τα έσοδα από τους άμεσους φόρους αναμένεται να ανέλθουν σε 19,926 δισ. ευρώ έναντι 19,103 δισ. ευρώ το 2015.
Τα έσοδα από τους έμμεσους φόρους προβλέπεται να ανέλθουν στα 24,874 δισ. ευρώ έναντι 24,059 δισ. ευρώ φέτος. Η αύξηση αυτή αναμένεται να προέλθει κατά κύριο λόγο, από την απόδοση των μέτρων που περιλαμβάνονται στη νέα Σύμβαση Οικονομικής Συμφωνίας.
Τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις προβλέπονται στα 2 δισ. ευρώ, τα οποία θα προέλθουν στο μεγαλύτερο μέρος τους από την παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης, λειτουργίας, διαχείρισης και εκμετάλλευσης των περιφερειακών αεροδρομίων της χώρας.
Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, περιλαμβάνεται συγκεκριμένος πίνακας με την απόδοση όλων των δημοσιονομικών παρεμβάσεων της Συμφωνίας Οικονομικής Συμφωνίας για τη διετία 2015 – 2016. Έτσι, σε ό,τι αφορά τις παρεμβάσεις, σκέλος των εσόδων προβλέπεται να αποδώσουν 2,494 δισ. ευρώ το 2016 και 1,490 δισ. ευρώ το 2015 (σύνολο 3,985 δισ. ευρώ).
Μεταξύ άλλων, πρόκειται για την αναμόρφωση του κώδικα ΦΠΑ στην οποία περιλαμβάνεται και η σταδιακή κατάργηση του μειωμένου ΦΠΑ στα νησιά (2,195 δισ. ευρώ τη διετία), η αναμόρφωση των συντελεστών της εισφοράς αλληλεγγύης (390 εκατ. ευρώ) η αύξηση των συντελεστών του φόρου πολυτελούς διαβίωσης, η αύξηση των συντελεστών του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων, η αύξηση της προκαταβολής φόρου για επαγγελματίες, αγρότες και επιχειρήσεις κτλ.
Σε ό,τι αφορά στο σκέλος των δαπανών, οι παρεμβάσεις αφορούν κατά κύριο λόγο την αναμόρφωση του ασφαλιστικού. Έτσι από τις συντάξεις, στις εισφορές και τις λοιπές παροχές προβλέπονται εξοικονομήσεις 1,7 δισ. ευρώ τη διετία 2015-2016. Προβλέπονται ακόμη περικοπές 500 εκατ. ευρώ από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας και 105 εκατ. ευρώ από τα κοινωνικά επιδόματα.
Το χρέος της γενικής κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα ανέλθει στο τέλος του 2015 στα 315,8 δισ. ευρώ ή 181,8% του ΑΕΠ και το 2016 στα 333,5 δισ. ευρώ, ή 192,4% του ΑΕΠ, σημειώνοντας αύξηση. Όπως σημειώνεται στο προσχέδιο, η αύξηση του χρέους σε απόλυτες τιμές το 2016, οφείλεται κυρίως στην πρόβλεψη για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Το ελληνικό κράτος προβλέπεται να δαπανήσει 5,930 δισ. ευρώ το 2016 για την εξόφληση τόκων εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους, ποσό που ανέρχεται στο 3,4% του ΑΕΠ.
Εν κατακλείδι, ο Προϋπολογισμός προβλέπει την δημιουργία μεγαλύτερης ύφεσης από αυτή που υπάρχει αυτήν την στιγμή στην οικονομία και αύξηση της ανεργίας. Για να αντιμετωπιστούν αυτά τα ζητήματα θα πρέπει να έχει η Κυβέρνηση την πρόθεση και την δυνατότητα να βρει γρήγορα και αποτελεσματικά κάποια ισοδύναμα προκειμένου να μην επωμιστούν οι πολίτες σε τόσο μεγάλο βαθμό τις αρνητικές συνέπειες του τρίτου μνημονίου.
