Προσήλωση στους δημοσιονομικούς στόχους και έκτακτα και μόνιμα μέτρα ύψους περίπου 1,56 δισ. ευρώ είναι οι βασικοί πυλώνες για τον προϋπολογισμό του 2024 ο οποίος βρίσκεται στα τελευταία στάδια της προετοιμασίας πριν από την κατάθεση στη Βουλή, τη Δευτέρα 2 Οκτωβρίου.
Από το υπ. Οικονομίας εκτιμούν ότι το 2024 θα είναι άλλη μια δύσκολη χρονιά λόγω διεθνούς συγκυρίας (υψηλά επιτόκια, οικονομική επιβράδυνση, πληθωρισμός) αλλά η Ελλάδα έχει τις προϋποθέσεις να συνεχίσει τη σύγκλισή της με τον μέσο όρο της Ε.Ε. σε όρους εισοδημάτων, απασχόλησης και επενδύσεων.
Καμία αλλαγή
Από την άλλη, η επίτευξη ρυθμού ανάπτυξης 3% για τον επόμενο χρόνο, όπως έχει τεθεί από το ΠΣΑ 2023-3026, αναμένεται να παραμείνει ως έχει στο προσχέδιο του προϋπολογισμού αφού θα διατηρηθούν οι προβλέψεις για αύξηση των επενδύσεων κατά 10%, της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 2% και των εξαγωγών κατά 6,2%. Η υλοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης αναμένεται να προσθέσει στο ΑΕΠ περίπου 2,5% μέσα στο 2024. «Ατμομηχανή» για την ανάπτυξη, τον επόμενο χρόνο, αναμένεται να αποτελέσει το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων το οποίο θα αγγίξει τα 12 δισ. ευρώ μαζί με την ανακατανομή πόρων για την αποκατάσταση των ζημιών από τις πλημμύρες.
Ωστόσο, θεωρείται ότι θα υπάρχει μια προσαρμογή στην πρόβλεψη για τον μέσο πληθωρισμό του επόμενου χρόνου, με την πρόβλεψη να αναθεωρείται στο 2,6% από 2,4% που ήταν η προηγούμενη πρόβλεψη λόγω των ανατιμήσεων στα τρόφιμα αλλά και της αβεβαιότητας στον τομέα της ενέργειας.
Βασικός πυλώνας του επόμενου προϋπολογισμού θα είναι και η προσήλωση στους δημοσιονομικούς στόχους. Για το 2023 θεωρείται ότι η επίτευξη του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ είναι διασφαλισμένος παρά τον συμπληρωματικό προϋπολογισμό των 600 εκατ. ευρώ που ψηφίστηκε πρόσφατα. Σε ό,τι αφορά το 2024 ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα θα παραμείνει στο 2,1% του ΑΕΠ. Σε ό,τι αφορά το χρέος ο στόχος είναι να μειωθεί στο 150% του ΑΕΠ το 2024 από 162,3% του ΑΕΠ που αναμένεται να φτάσει στο τέλος του 2023.
Στήριξη
Ο προϋπολογισμός του επόμενου χρόνου δεν μπορεί να χαρακτηριστεί… φτωχός καθώς περιλαμβάνει μέτρα με δημοσιονομικό κόστος ύψους περίπου 1,58 δισ. ευρώ. Σε αυτά περιλαμβάνονται:
- Το νέο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων, στους οποίους ύστερα από 14 χρόνια θα αυξηθούν οι αποδοχές με δημοσιονομικό κόστος 550 εκατ. ευρώ.
- Η αύξηση του αφορολόγητου για οικογένειες με παιδιά κατά 1.000 ευρώ με κόστος περίπου 100 εκατ. ευρώ.
- Η θέσπιση μόνιμου επιδόματος νεότητας (youth pass), ύψους 150 ευρώ για νέους 18 έως 19 ετών, με κόστος 30 εκατ. ευρώ.
- Η μείωση του ΕΝΦΙΑ για κατοικίες με ασφάλιση για σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρα, με κόστος 30 εκατ. ευρώ.
- Η μονιμοποίηση της πλήρους απαλλαγής πρώην δικαιούχων επιδόματος ΕΚΑΣ από τη συμμετοχή τους στη φαρμακευτική δαπάνη, με ετήσιο κόστος περίπου 38 εκατ. ευρώ.
- Η αύξηση των επιδομάτων αναπηρίας κατά 8% που προηγήθηκε τον Απρίλιο με κόστος 95 εκατ. ευρώ.
- Η αύξηση από 1/1/2024 στις συντάξεις με βάση τον μέσο όρο του ΑΕΠ και του πληθωρισμού. Η αύξηση υπολογίζεται περί το 3%, με κόστος περί τα 400 εκατ. ευρώ ετησίως.
- Η αύξηση στα έξοδα διανυκτέρευσης ενστόλων στα επίπεδα που ισχύουν με το νέο μισθολόγιο για τους υπόλοιπους δημοσίους υπαλλήλους από 1/1/2024. Κόστος 12 εκατ. ευρώ ετησίως.
- Η κατάργηση του πέναλτι του 30% όσων συνταξιούχων εργάζονται που αντικαθίσταται με εισφορά της τάξεως του 10% επί των επιπρόσθετων αμοιβών από την εργασία. Το κόστος είναι 600.000 ευρώ.
- Η αύξηση, από 1/1/2024, του επιδόματος μητρότητας στους ελεύθερους επαγγελματίες και στους αγρότες στους 9 μήνες, στο ύψος του κατώτατου μισθού. Το κόστος υπολογίζεται σε 40 εκατ. ευρώ ετησίως.
- Το «ξεπάγωμα» από 1/1/2024 των τριετιών καθώς και του κάθε επιδόματος προϋπηρεσίας, που βρίσκονταν σε αναστολή από το 2012.
- Η μείωση από 1/1/2024 του φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίων από 0,5% στο 0,2% με κόστος 22 εκατ. ευρώ και κατά 50% του φόρου χρηματιστηριακών συναλλαγών με κόστος 21 εκατ. ευρώ ετησίως.
- Η αύξηση στο ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα κατά 8% με κόστος 43 εκατ. ευρώ.
- Η καταβολή του επιδόματος θέρμανσης, ύψους 237 εκατ. ευρώ, από το οποίο τα 50 εκατ. ευρώ θα δοθούν το 2024.
- Η παράταση των χαμηλών συντελεστών ΦΠΑ σε μεταφορές, τουρισμό, εστίαση, θέατρα, κινηματογράφους, γυμναστήρια, σχολές χορού. Το δημοσιονομικό κόστος είναι 250 εκατ. ευρώ.
ΤΟ 2024
Αναμένονται έως και 400 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Αλληλεγγύης
Με βάση τους υπολογισμούς του υπ. Οικονομίας, τα φορολογικά έσοδα αναμένεται να αυξηθούν κατά 1,5 δισ. ευρώ, κυρίως λόγω της υψηλής ανάπτυξης και της μείωσης της ανεργίας. Ο προϋπολογισμός αναμένεται να ενισχυθεί τον επόμενο χρόνο κατά περίπου 340 εκατ. ευρώ που θα εξασφαλιστούν από την αύξηση του τέλους διανυκτέρευσης το οποίο θα αυξήσει τον «κουμπαρά» για τις φυσικές καταστροφές από τα 300 εκατ. ευρώ φέτος στα 600 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, μέσα στους πρώτους μήνες του επόμενου χρόνου θα πρέπει να αναμένουμε και τα κονδύλια από το Ταμείο Αλληλεγγύης που μπορεί να φτάσουν έως τα 400 εκατ. ευρώ, ανάλογα με τον τελικό υπολογισμό του κόστους αποκατάστασης των ζημιών από τις πλημμύρες ο οποίος αναμένεται να κλείσει στα μέσα Οκτωβρίου.