Συμβουλές για γονείς βρεφών και νηπίων έως πέντε ετών, από ειδικούς επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Αθήνας και του παιδιατρικού νοσοκομείου «Αγία Σοφία» περιλαμβάνονται σε «Οδηγό», στην παρουσίαση του οποίου προχώρησε το Ιδρυμα Ωνάση, διαθέτοντάς τον, δωρεάν, σε ηλεκτρονική μορφή.
Με στόχο την υποστήριξη των νέων γονιών, στα πρώτα βήματα της κοινής τους πορείας με τα παιδιά τους, πραγματοποιήθηκε, σήμερα Σάββατο, στο «Χωρέμειο Αφιθέατρο» του νοσοκομείου «Αγία Σοφία», ειδική εκδήλωση, με θέμα το ρόλο του γονέα στη μεγιστοποίηση του δυναμικού του κάθε παιδιού.
Προηγήθηκαν και άλλες διαδικτυακές συναντήσεις, με τη συμμετοχή επιστημόνων και γονιών, οι οποίες προβάλλονται στο Onassis Channel στο YouTube. Το Ίδρυμα Ωνάση συμπληρώνει την πρωτοβουλία με δύο ψηφιακούς οδηγούς, που παρέχονται δωρεάν και με ελεύθερη πρόσβαση για όλους.
Ο οδηγός, ο οποίος έχει δημιουργηθεί στο πλαίσιο της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας, περιλαμβάνει τα βασικά «στιγμιότυπα» της ανάπτυξης ενός παιδιού 0 ως 5 ετών, με στόχο τη διευκόλυνση του γονέα, προκειμένου να γνωρίζει τι είναι αναμενόμενο σε κάθε ηλικία και να παρακολουθεί τις αναδυόμενες δεξιότητες του παιδιού του. Πιο συγκεκριμένα, παρέχει συμβουλές στους γονείς για θετική αλληλεπίδραση και ενίσχυση του παιδιού, με βάση το αναπτυξιακό του στάδιο:
- ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ για το βρέφος 2 μηνών: Προσπαθήστε να κοιτάζετε το μωρό σας στα μάτια και να του χαμογελάτε. Να ανταποκρίνεστε με χαμόγελο όταν σας χαμογελάει. Μιλάτε στο μωρό σας σε απαλό τόνο και με γλυκό τρόπο, λέγοντάς του απλές «μωρουδίστικες» κουβεντούλες και χρωματίζοντας τη φωνή σας. Να αγκαλιάζετε συχνά το μωρό σας, κρατώντας επαφή δέρμα με δέρμα
- ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ για το βρέφος 6 μηνών: Χαμογελάτε και γελάτε με το μωρό σας. Μιλάτε του σε απαλό τόνο χρωματίζοντας τη φωνή σας. Να μιμείστε τις φωνούλες και τις εκφράσεις του. Μετακινείτε μπροστά του χρωματιστά αντικείμενα, ώστε να τα βλέπει, να τα παρακολουθεί και να τα πιάνει. Παίξτε διαδραστικά με το μωρό σας: μιμηθείτε το γελώντας, γαργαλήστε το ή «περπατήστε» τα δάχτυλά σας πάνω του παίζοντας. Τραγουδάτε του. Καλείτε το με το όνομά του.
- ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ για το βρέφος 9 μηνών: Καλείτε το βρέφος σας με το όνομά του, όσο πιο συχνά μπορείτε. Χαμογελάτε και γελάτε με το μωρό σας. Μιλάτε του σε απαλό τόνο, χρωματίζοντας τη φωνή σας. Μιμηθείτε τις φωνούλες και τις εκφράσεις του (βάβισμα). Δίνετέ του να φτάνει, να αγγίζει, να παίζει με ασφαλή, καθαρά και χρωματιστά παιχνίδια, τα οποία μπορεί να τα περιεργάζεται για λίγο ή να τα κουνάει, να τα χτυπάει ή να τα πετάει. Δείχνετέ του και δίνετέ του απλά βιβλία με εικόνες, απλά παζλ ή δάχτυλο-μαριονέτες ώστε να διεγείρετε την περιέργειά του και να μαθαίνει καινούρια πράγματα. Κρύβετέ του αντικείμενα στο οπτικό του πεδίο (π.χ. κάτω από ένα ύφασμα) και ενθαρρύνετέ το να τα βρίσκει.
- ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ για το νήπιο 18 μηνών: Χρησιμοποιήστε κάθε ευκαιρία για να εμπλακείτε σε διάλογο, κάνοντας απλές ερωτήσεις και κοιτάζοντας το παιδί στα μάτια. Δίνετε προσοχή σε αυτά που δείχνει και ονομάζετέ τα. Ονομάζετε, επίσης, απλά αντικείμενα της καθημερινής ζωής καθώς τα χρησιμοποιείτε. Δίνετέ του να βάζει και να βγάζει αντικείμενα μέσα και έξω από ένα κουτί, περιγράφοντας ταυτόχρονα τη διαδικασία. Παίζετε μαζί του με κάθε ευκαιρία και μετατρέψτε σε παιχνίδι κάθε δραστηριότητα. Ενθαρρύνετε το παιχνίδι προσποίησης και μίμησης. Κρύβετέ του αντικείμενα, στο οπτικό του πεδίο, ενθαρρύνοντάς το να τα βρίσκει. Δείχνετέ του και ονομάζετε τα μέρη του σώματος. Βάλτε απλά όρια, χρησιμοποιώντας κυρίως τον έπαινο και τη θετική προσοχή.
- ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ για το νήπιο 2 ετών: Κάνετε απλές ερωτήσεις και δίνετε προσοχή στις απαντήσεις. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να μιλήσει ρωτώντας απλά πράγματα, όπως «τι είναι αυτό;», «ποια μπάλα είναι μεγαλύτερη;» κ.λπ. Διαβάστε ένα βιβλίο και κάντε απλές ερωτήσεις πάνω σε αυτό. Παίξτε με τουβλάκια, παζλ και απλά ενσφηνώματα και σχήματα. Δείχνετέ του να γράφει και να αντιγράφει γραμμές και κύκλους σε χαρτί. Παίζετε μαζί του με την μπάλα. Κρύβετε αντικείμενα στο δωμάτιο και βοηθάτε το να τα βρίσκει με υποδείξεις. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να εξερευνήσει το περιβάλλον του με ασφάλεια και συνεχή επίβλεψη. Χρησιμοποιήστε τις αρχές της θετικής πειθαρχίας.
- ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ για το νήπιο 3 ετών: Κάνετε απλό διάλογο με το παιδί σας, με ερωτήσεις και απαντήσεις. Ενθαρρύνετέ το να σας περιγράψει τη συνέχεια μιας ιστορίας. Διαβάστε ένα βιβλίο και κάνετε απλές ερωτήσεις πάνω σε αυτό. Παίξτε με τουβλάκια, παζλ και απλά ενσφηνώματα και σχήματα. Δείχνετέ του να γράφει και να αντιγράφει σχήματα σε χαρτί. Ζωγραφίζετε. Παίζετε μαζί του με την μπάλα. Προσπαθήστε να υποστηρίξετε το παιδί σας να κάνει πράγματα μόνο του (να ντυθεί, να γδυθεί, να φάει, να πλύνει τα χέρια του) χωρίς να τα κάνετε εσείς για αυτό. Δίνετέ του να κάνει μια μικρή δουλειά του σπιτιού (όπως να ποτίσει ένα φυτό). Χρησιμοποιήστε τον έπαινο και τις αρχές της θετικής πειθαρχίας. Δημιουργήστε προβλέψιμες ρουτίνες και προειδοποιήστε για τις αλλαγές.
- ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ για το νήπιο 4 ετών: Ενισχύστε τον διάλογο με το παιδί σας. Ενθαρρύνετέ το να σας αφηγηθεί ή να σας περιγράψει πώς πέρασε την ημέρα του στο σχολείο, μία αγαπημένη του ιστορία ή ταινία. Διαβάστε ένα βιβλίο και συζητήστε πάνω σε αυτό. Παίξτε με τουβλάκια, παζλ και απλά ενσφηνώματα και σχήματα. Ζωγραφίζετε. Δίνετέ του να κάνει απλές δουλειές του σπιτιού. Χρησιμοποιήστε τον έπαινο και τις αρχές της θετικής πειθαρχίας. Δώστε απλές και σαφείς εντολές όταν θέλετε να θέσετε όρια. Δώστε στο παιδί σας απλές επιλογές για να αποφασίσει. Λειτουργήστε ως πρότυπο για τις επιθυμητές συμπεριφορές.
- ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ για το νήπιο 5 ετών: Ενισχύστε τον διάλογο με το παιδί σας με πλήρεις προτάσεις. Ενθαρρύνετέ το να σας αφηγηθεί ή να σας περιγράψει πώς πέρασε την ημέρα του στο σχολείο, μία αγαπημένη του ιστορία ή ταινία. Διαβάστε ένα βιβλίο και συζητήστε πάνω σε αυτό. Ενθαρρύνετέ το να παίζει αμοιβαία με παιδιά της ηλικίας του και να κρατάει τη σειρά του. Δίνετέ του να κάνει απλές δουλειές του σπιτιού. Ενισχύστε τις προγραφικές και προμαθηματικές του δεξιότητες αντιγράφοντας σχήματα και γράμματα και μετρώντας. Χρησιμοποιήστε τον έπαινο και τις αρχές της θετικής πειθαρχίας. Δώστε απλές και σαφείς εντολές όταν θέλετε να θέσετε όρια. Δώστε στο παιδί σας απλές επιλογές για να αποφασίσει. Λειτουργήστε ως πρότυπο για τις επιθυμητές συμπεριφορές.
Στη δημιουργία του Οδηγού για τους γονείς και την εκδήλωση για την παρουσίασή του συμμετείχαν οι επιστήμονες:
H αν. καθηγήτρια (ΕΚΠΑ) κ. Νένη Περβανίδου, υπεύθυνη Μονάδας Αναπτυξιακής & Συμπεριφορικής της Παιδιατρικής Α΄ Πανεπιστημιακής Κλινικής στο «Αγία Σοφία», πρόεδρος «Ελληνικής Εταιρείας Αναπτυξιακών Παιδιάτρων».
Η καθηγήτρια (ΕΚΠΑ) Χριστίνα Κανακά-Gantenbein, Διευθύντρια της Α΄ Πανεπιστημιακής Κλινικής στο Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία».
Η κ. Έφη Τσιότσιου, Εκτελεστική Διευθύντρια και Διευθύντρια Παιδείας Ιδρύματος Ωνάση.
Η κ. Καλλιόπη Τριανταφύλλου, δρ Κλινικής Ψυχολογίας Πανεπιστημίου Manchester, επιστημονική συνεργάτις Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, ψυχολόγος Ιατροπαιδαγωγικής Υπηρεσίας Πειραιά Ε.ΚΕ.Ψ.Υ.Ε
Η κ. Χριστίνα Παναγιωτάκου, υπεύθυνη Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων Ιδρύματος Ωνάση.
