Γράφει η Ευτυχία Αλικάκου
«Η Ελλάδα πρέπει να πρωταγωνιστεί για τον πολιτισμό. Η Ελλάδα, αυτό είναι η κληρονομιά της, αυτό είναι η περιουσία της και αν το χάσουμε αυτό δεν είμαστε ΚΑΝΕΙΣ», Μελίνα Μερκούρη.
Πρόσφατα παρακολούθησα τη παράσταση «Κρητικός» στο πολεμικό μουσείο Αθηνών. Πρόκειται για ένα φόρο τιμής στο Δ. Σολωμό, ένα θεατρικό αφήγημα που συνδυάζει θέατρο, ποίηση, φιλοσοφία, χορό, τραγούδι και εικαστικές παρεμβάσεις. Πριν την έναρξη της παράστασης, επίσημοι φορείς όπως ο Δήμαρχος Ζακύνθου, ο Πρόεδρος της ένωσης Ζακυνθινών Αθήνας και άλλοι απεύθυναν τους χαιρετισμούς τους στο κοινό. Κοινός παρονομαστής σε όλες τις ομιλίες (κράτησαν κάνα 40λεπτο) ήταν η αναφορά στην επιτακτική, όσο ποτέ, ανάγκη να κατασκευαστεί ή να ονομαστεί επιτέλους μία πλατεία στην Αθήνα (πράγματι δεν υπάρχει ούτε μία στο κέντρο), «πλατεία Διονυσίου Σολωμού» την όποια μάλιστα θα πρέπει να κοσμεί και ένας ανδριάντας του εθνικού ποιητή της χώρας. Και έχουν απόλυτο δίκιο, είναι πράγματι απαράδεκτο να μην υπάρχει στη πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους μία πλατεία που θα φέρει το όνομα όχι απλά ενός ποιητή αλλά και ενός ανθρώπου του οποίου «κάθε σπάραγμα ποίησης είναι και ένας δωρικός κίονας πάνω στην Ακρόπολη» (Λιαντίνης).
Χίλια δίκια έχουν οι απανταχού Ζακυνθινοί και γενικώς όλοι οι υπερασπιστές του εγχειρήματος. Κάθε ζήτημα όμως, ακόμα και κάποια που μοιάζουν αυτονόητα θέτει και άλλες προβληματικές και παραμέτρους. Ακούγοντας τους φλογερούς λόγους των ιθυνόντων στη παράσταση αναφορικά με τη κατασκευή, αναρωτήθηκα «Άραγε αυτό θα μας σώσει, αυτό θα φέρει κοντά τους Έλληνες και κυρίως τη νέα γενιά με τα μεγάλα πνεύματα αυτού του τόπου;».
Απάντησα στον εαυτό μου ευθέως, όχι. Ο πολιτισμός δεν ανασταίνεται με τέτοια μάγια. Το να προσπαθείς να πείσεις ότι οι ανδριάντες, οι προτομές και τα ονόματα σε κτίρια ή οδούς αποτελούν παρακαταθήκη για τη νεολαία και εξυψώνουν τη παιδεία και τη πνευματική καλλιέργεια είναι σαν να προσπαθείς να πείσεις έναν βαριά άρρωστο να καταφύγει στα μαντζούνια και στη θρησκεία παρά στην επιστήμη και στους γιατρούς. Η πνευματική ανάταση ενός λαού περνάει μέσα από τους δύο ακρογωνιαίους λίθους της κοινωνίας και εν γένει του ίδιου του κράτους: την οικογένεια και το σχολείο. Αν αποτύχει ο ένας ή χειρότερα αμφότεροι οι παίκτες, το ματς λήγει σχεδόν πάντα με πανωλεθρία και δεν υπάρχει γυρισμός.
Τι νόημα έχει να γνωρίζει ο Δημητράκης ότι η πλατεία που πάει και παίζει κάθε απόγευμα ποδόσφαιρο με τους φίλους του φέρει το όνομα του μεγάλου Διονυσίου Σολωμού, αν τον ρωτάς ποιος έγραψε τον Εθνικό ύμνο και το πρώτο όνομα που του έρχεται στο μυαλό είναι αυτό του Γιώργου Θεοφάνους;! Ξαναλέω, χίλιες πλατείες να γίνουν για το Σολωμό, εδώ δεν εξετάζω αυτό το ζήτημα αλλά κάτι τελείως διαφορετικό. Πιάστε το νήμα της διάσωσης του ένδοξου παρελθόντος αυτού του τόπου από τη σωστή μεριά, γιατί αλλιώς ο μίτος της Αριάδνης δεν θα οδηγήσει το λαό έξω από το λαβύρινθο, κι αν τον οδηγήσει, θα τον ξαναφέρει πάλι αντιμέτωπο με τον Μινώταυρο..
*Κατά τα άλλα δόξα και τιμή στον μεγάλο εθνικό μας ποιητή. Παρακολουθήστε την ομιλία του Δημήτρη Λιαντίνη στη Ζάκυνθο με τίτλο: «Ο Σολωμός ως σωτήρας του μύθου του ’21». Ίσως η καλύτερη ανάλυση της ποίησης του.