Κάθε χρόνο οι φαρμακευτικές εταιρείες επενδύουν δισεκατομμύρια ευρώ στην κλινική έρευνα για την ανακάλυψη νέων καινοτόμων φαρμάκων που θα συνεισφέρουν στην αντιμετώπιση και στον έλεγχο σοβαρών ασθενειών, όπως είναι οι νεοπλασίες, το εγκεφαλικό και τα καρδιαγγεικά νοσήματα. Φανταστείτε, όμως, να υπήρχε ένας τρόπος να προλάβουμε τη νόσο πριν ακόμη αυτή εκδηλωθεί και εξελιχτεί, μειώνοντας, έτσι, την ανάγκη για θεραπεία και, φυσικά, το κόστος της.
Σύμφωνα με το capital.gr, η Google το φαντάστηκε. Την προηγούμενη εβδομάδα ο αμερικανικός κολοσσός ανακοίνωσε πως έχει ξεκινήσει να αναπτύσσει ένα χάπι με μαγνητικά σωματίδια, περίπου 10.000 φορές μικρότερα από το πλάτος μιας ανθρώπινης τρίχας, τα οποία θα είναι σε θέση ανιχνεύουν μεταβολές στα βιοχημικά συσταστικά του αίματος – μεταβολές «ύποπτες» για ασθένειες όπως ο καρκίνος. Αυτά τα μικροσκοπικά σωματίτιδια θα επικοινωνούν με ένα ηλεκτρονικό βραχιόλι και θα προειδοποιούν, σύμφωνα με την Google, για πιθανά εγκεφαλικά ή καρδιακά επεισόδια και άλλες σοβαρές απειλές για την υγεία.
Τι λένε οι ειδικοί
Γιατί το χάπι αυτό μπορεί να φέρει πραγματική επαναστάση στον τομέα της προλήψης; Πέρα από το γεγονός πως μπορεί να σώσει εκατομμύρια ζωές σε όλο τον κόσμο, η εξοικονόμηση που θα προκύψει στις δαπάνες υγείας των κρατικών προϋπολογισμών είναι τεράστια. Μόνο στις ΗΠΑ το συνολικό ιατρικό κόστος του καρκίνου έφταναν το 2010 τα 126 δισ. δολάρια, ενώ η ετήσια παγκόσμια οικονομική επίπτωση των καρκίνων υπολογίζεται πως έχει ξεπεράσει κατά πολύ το 1 τρισ., καθιστώντας τον καρκίνο την πιο ακριβή νόσο παγκοσμίως.
«Η εφαρμογή της νανοτεχνολογίας και της 24ωρης καταγραφής βιοδεικτών φαίνεται να αποτελεί το επόμενο βήμα της ιατρικής έρευνας», σημειώνει στο «Κ» ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Λιπιδολογίας, Δημήτρης Ρίχτερ. «Εξαιρετικά ενδιαφέρον θα ήταν να μπορούμε να διαγνώσουμε νόσους με ακρίβεια, να γνωρίζουμε την πρόγνωσή τους, εάν δεν παρέμβουμε, αλλά και να έχουμε αποτελεσματικές δυνατότητες παρέμβασης που να βελτιώνουν την επιβίωση του ασθενούς. Για να φτάσουμε στο σημείο αυτό, θα χρειαστούμε, στην καλύτερη περίπτωση, αρκετά έτη, όμως η κατευθυνση της έρευνας είναι ολοένα και εντατικότερη προς αυτή την κατεύθυνση και το μέλλον, είτε θέλουμε είτε όχι, θα είναι ολοένα και βιοτεχνολογικότερο», συμπληρώνει.
Τεράστιο κόστος
Την ίδια στιγμή, τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου στις ανεπτυγμένες χώρες.
Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, κάθε χρόνο περίπου 17,3 εκατομμύρια άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από καρδιαγγειακές παθήσεις, αριθμός που αποτελεί πάνω από το 30% της παγκόσμιας θνησιμότητας, έως το 2025 οι θάνατοι εκτιμάται οτι θα φτάσουν τα 25 εκατομμύρια. Ειδικότερα στην Ελλάδα, το συνολικό κόστος από τα καρδιαγγειακά νοσήματα προσεγγίζει τα 2,4 δισ. ευρώ ετησίως. Και δεν μιλάμε μόνο για το άμεσο κόστος της θεραπείας και της νοσηλείας, αλλά για το έμμεσο κόστος από την απώλεια χιλιάδων ωρών εργασίας, το οποίο μπορεί να είναι ακόμη και υπερδιπλάσιο από το άμεσο. Σύμφωνα με τους ερευνητές της Google, αν το χάπι «προλάβει» ακόμα και ένα μικρό ποσοστό εκδήλωσης νεοπλασιών ή καρδιακών επεισοδίων, η εξοικονόμηση για τα δημόσια συστήματα υγείας θα είναι σωτήρια.
Ο επικεφαλής του βρετανικού Ιστιτούτου για την Έρευνα του Καρκίνου, καθηγητής Paul Workman, τόνισε, μάλιστα, στο BBC News ότι η ανάγκη για πρόληψη είναι άμεση. «Με έγκαιρη διάγνωση μπορούμε να επέμβουμε νωρίς, είτε με αλλαγές στον τρόπο ζωής είτε με θεραπεία. Πόσα από αυτή την πρόταση είναι πραγματικότητα ή όνειρο είναι αδύνατο να το πούμε τώρα. Είναι ένα γοητευτικό σχέδιο που πρέπει να γίνει πράξη», σημείωσε.
Τα εμπόδια
Μπορεί να το χάπι της Google να αποτελέσει το επόμενο τεχνολογικό θαύμα στον τομέα της υγείας, δεν λείπουν όμως και οι δυσκολίες. Οι βιοχημικές εξετάσεις δίνουν συχνά «ψευδώς θετικά» αποτελέσματα που θα ανησυχούσαν χωρίς λόγο τους χρήστες. Ένα άλλο θέμα είναι η προστασία των προσωπικών δεδομένων, καθώς οι μετρήσεις του ηλεκτρονικού βραχιολιού θα πρέπει να αποθηκεύονται στο Διαδίκτυο μέχρι να αξιολογηθούν από το γιατρό.
Πάντως, η έρευνα βρίσκεται ακόμη σε πολύ πρώιμο στάδιο. Η Google σήμερα δεν έχει ανακαλύψει πόσα νανοσωματίδια θα πρέπει να υπάρξουν για να καταστεί αποτελεσματικό το σύστημα της ανίχνευσης, ενώ, παράλληλα, οι ερευνητές θα πρέπει να αναπτύξουν επιστρώσεις για τα σωματίδια που θα τα βοηθούν να προσδεθούν στα ανθρώπινα κύτταρα και να εντοπίζουν τα προβλήματα.
Η Google θα χρειαστεί τουλάχιστον πέντε έως επτά χρόνια μέχρι το χάπι να εγκριθεί να χρησιμοποιείται από τους γιατρούς, δήλωσε ο Sam Gambhir, πρόεδρος του τομέα της ακτινολογίας της Ιατρικής Σχολή του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ.
Πώς θα λειτουργεί
«Ουσιαστικά η ιδέα είναι απλή: Απλώς καταπιείτε ένα χάπι με τα νανοσωματίδια, τα οποία φέρουν αντισώματα ή μόρια που ανιχνεύουν άλλα μόρια», εξηγεί ο Andrew Conrad, μοριακός βιολόγος και επικεφαλής της Google X, της ερευνητικής υπηρεσίας της Google.
Η παρουσία επικίνδυνων κυττάρων θα γίνεται αντιληπτή όταν το ηλεκτρονικό βραχιόλι ενεργοποιεί έναν μαγνήτη για να συγκεντρώσει όλα τα μεταλλικά νανοσωματίδια στα αγγεία του καρπού.Το σύστημα θα καταγράφει ακόμα και αμυδρές μεταβολές στα βιοχημικά συσταστικά του αίματος, οι οποίες προειδοποιούν για επικείμενα προβλήματα υγείας. Στη συνέχεια το βραχιολάκι θα μπορεί να καταγράφει μέσα στην ημέρα ενδείξεις από τα νανοσωματίδια.
Τα νανοσωματίδια που οραματίζεται η εταιρεία θα μπορούσαν θεωρητικά να προσφέρουν 24ωρη παρακολούθηση των βιοχημικών αλλαγών στο αίμα – μια σημαντική πρόοδος σε σχέση με τις σημερινές ιατρικές εξετάσεις, οι οποίες δείχνουν ποια είναι η κατάσταση του οργανισμού μια συγκεκριμένη στιγμή.
