Ανταπόκριση από το Βερολίνο: Γιώργος Ευγενίδης
Λίγο έως πολύ, από τη στιγμή που η προσφυγική κρίση βρέθηκε στο κέντρο της ευρωπαϊκής πολιτικής και ξεπεράσαμε το ανθρωπιστικό σκέλος του ζητήματος, από το RP έχουμε καλύψει εκτενώς το ζήτημα, με ρεπορτάζ και αναλύσεις, τόσο για τον ρόλο και τις σκέψεις του Βερολίνου και των Βρυξελλών όσο και για την κατάσταση στην Αθήνα. Πλέον, τα πράγματα έχουν φτάσει σε οριακό σημείο. Κάτι όμως δείχνει να κινείται στο ευρωπαϊκό επίπεδο, μιας και πλέον λειτουργεί το ένστικτο της αυτοσυντήρησης.
Στο Βερολίνο, έκλεισε η συμφωνία για το δεύτερο προσφυγικό πακέτο, το Asylpaket II. Αυτό που είναι σημαντικό είναι πως, όπως γράφαμε προχθές, οι χώρες του Μαγκρέμπ, όπως το Μαρόκο ή η Τυνησία, θα αναγνωριστούν νομοθετικά ως ασφαλή κράτη, κάτι που θα δίνει τη δυνατότητα στις αρχές να απελαύνουν τους αλλοδαπούς που προέρχονται από αυτές, μιας και κατά γενική ομολογία δεν θα μπορεί στην περίπτωσή τους να στοιχειοθετείται το νομικό status του πρόσφυγα. Παράλληλα, για δύο χρόνια θα εφαρμοστεί ο περιορισμός στον ερχομό οικογενειών προσφύγων που έχουν ήδη ταυτοποιηθεί σε ευρωπαϊκό έδαφος για δύο χρόνια.
Επίσης, σύμφωνα με δημοσίευμα της Ολλανδικής εφημερίδας De Volkskrant, η οποία επικαλείται Ολλανδό αξιωματούχο, αυτή τη στιγμή βρίσκεται υπό επεξεργασία ένα νέο ευρωπαϊκό πλάνο, το οποίο συμπεριλαμβάνει και την Τουρκία, προκειμένου να υπάρξει ανάσχεση στις προσφυγικές ροές. Μια πτυχή αυτού του πλάνου θα περιλαμβάνει επί της ουσίας την…ανταλλαγή πληθυσμών. Όπως επιβεβαίωσε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος των Ολλανδών Σοσιαλδημοκρατών Ντίτερικ Σάμσον, υπό την προϋπόθεση πως η Ευρώπη θα λαμβάνει σταθερά 150-250.000 πρόσφυγες απευθείας ετησίως από την Τουρκία, θα μπορούσε η γειτονική μας χώρα να δεχθεί τις επαναπροωθήσεις παράνομων μεταναστών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η επαναπροώθηση θα μπορούσε να γίνεται απευθείας από τα ελληνικά HotSpots, φερ ειπείν, όταν λειτουργήσουν, κάτι που θυμίζει πολύ την ελληνική πρόταση που έχει επεξεργαστεί και ο Νίκος Κοτζιάς με τον Γιάννη Μουζάλα και ήθελε τη Frontex να αναλαμβάνει να επαναπροωθεί απευθείας στην Τουρκία και μάλιστα άμεσα, όσους δεν ταυτοποιούνται ως πρόσφυγες και άρα δεν δικαιούνται προστασίας. Υπό αυτές τις προϋποθέσεις, στο ευρωπαϊκό τραπέζι, σύμφωνα με την αυστριακή εφημερίδα Der Standard, έχει πέσει η πρόταση για ένα σταθερό πενταετές πλάνο απευθείας μεταφοράς προσφύγων από την Τουρκία σε αντάλλαγμα με τις επαναπροωθήσεις. Αυτοί οι 200.000 ετησίως στη συνέχεια θα κατανέμονται στα ευρωπαϊκά κράτη και προς αυτό υπάρχει ήδη διαβούλευση σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πλην όμως, ανασχετικός παράγοντας σε αυτό το σχέδιο είναι η χρηματοδότηση: η Τουρκία ζητά σταθερή χρηματοδότηση κάθε χρόνο. Δεν θέλει επί της ουσίας τα 3 δις που της πρόσφεραν οι Ευρωπαίοι one off, αλλά ζητά αυτό το ποσό σε σταθερή, ετήσια βάση. Πλην όμως, το εν λόγω ποσό δεν είναι…γραμμένο σε πέτρα και θα μπορούσε να υπάρχει ευελιξία.
Όπως και να έχει, τα πράγματα δεν είναι καλά για την Ελλάδα, τουλάχιστον όμως μπορεί να μην γίνουν δραματικά. Αν εφαρμοστεί το ανωτέρω σχέδιο σε συνεργασία με την Τουρκία θα ήταν μάλλον μια καλή ευκαιρία, για να διαψευσθούν τα καταστροφικά σενάρια για την Ελλάδα και την Ευρώπη.
Τα ζητήματα που μας αφορούν όμως δεν τελειώνουν εδώ. Κάποιοι εκτιμούν πως ο στόχος δεν είναι να μας διώξουν από τη Σένγκεν, αλλά να μπει από το παράθυρο το ζήτημα της κοινής ακτοφυλακής ή της δράσης της Frontex στο Αιγαίο με επαυξημένη εντολή, μιας και θα ήταν δύσκολο για οποιονδήποτε Έλληνα πρωθυπουργό να δεχτεί επί της ουσίας συνδιαχείριση του Αιγαίου με τους Τούρκους . Άλλωστε, προκαλεί απορία στους Γερμανούς αξιωματούχους πως Ελλάδα και Τουρκία δεν μπορούν να βρουν ένα κοινό Modus Operandi για να διαφυλάξουν τον χώρο του Αιγαίου, αν και στην Ελλάδα φοβούνται πως μια τέτοια ιδέα θα ανοίξει την όρεξη της Τουρκίας για de facto συνδιαχείριση του πελάγους. Μάλιστα, κυβερνητικοί αξιωματούχοι της Γερμανίας εκτιμούν πως μπορεί να εγείρονται θέματα κυριαρχίας, πλην όμως προβλήματα, όπως το προσφυγικό, λύνονται μόνο με συνεργασία. Και αυτό έχει σαφή επέκταση στην περίπτωση της Ελλάδας και της Τουρκίας.
