Γράφει ο Δημήτρης Α. Γιαννακόπουλος
Ξέρεις, αναγνώστη μου, τι σημαίνουν όλα αυτά που εμφανίζονται στον Τύπο ως προτάσεις του «κουαρτέτου» για αλλαγές στη δομή του κατώτερου μισθού; Αυτό που έχω αποκαλέσει και ερμηνεύσει ως «λιθουανοποίηση» του Κοινωνικού Μοντέλου της Ελλάδας.Και ξέρεις τι σημαίνει όταν ακούς να λένε οι «επίσημοι» επικυρίαρχοι – μετά από την πραξικοπηματική μεθόδευση παραχώρησης αυτού του δικαιώματος από ολόκληρο σχεδόν το πολιτικό σύστημα της χώρας μας σε αυτούς, που απολύτως χυδαία και παραπλανητικά αποκαλούν «δανειστές» – πως ο κατώτατος μισθός παραμένει υψηλότερος σε σύγκριση με ανταγωνίστριες χώρες της Ελλάδας ως ποσοστό του ΑΕΠ; Ασφαλώς, πως ολόκληρη η παραγωγική και κοινωνική δομή της Ελλάδας αντιμετωπίζεται ως μια ενιαία επιχείρηση. Η Ελλάδα, ως συνολική οικονομική δομή δηλαδή, αντιμετωπίζεται ως επιχείρηση, με το παραγωγικό και κοινωνικό μοντέλο να ρυθμίζονται εκ νέου σαν να πρόκειται για την αναδιάρθρωση του επιχειρηματικού μοντέλου (σχεδίου) μια χρεοκοπημένης επιχείρησης. Μία αναδιάρθρωση από έξω. Μία στην ουσία εξωοικονομική παρέμβαση για την αναδιάρθρωση του συνολικού οικονομικού μοντέλου της χώρας.
Και αυτό αρέσει στους αστοιχείωτους οικονομικο-ιστορικώς νεοφιλελευθέρους της δεξιάς και νεοφιλελευθεριάζοντες σοσιαλδημοκράτες, ενώ δεν αρέσει σε κανέναν απολύτως αριστερό, αν και όλοι το θεωρούν φυσιολογικό κατά κάποια έννοια. Είναι φυσιολογικό το κράτος να ρυθμίζεται με τα οικονομικά και το δίκαιο των επιχειρήσεων, σου λένε εκείνοι που, ωστόσο, δεν θέλουν το κράτος βιομήχανο, έμπορο, κατασκευαστή και γενικότερα παρεμβατικό παράγοντα στην αγορά! Είναι φυσιολογικό σου λένε και οι μαρξιστές, καθώς έτσι δουλεύει ο καπιταλισμός! Ποιος καπιταλισμός; Όχι πάντως αυτός που προσέγγισε διεισδυτικά ο Μαρξ.
Τι έδειξε ο Μαρξ; Κάτι το οποίο ίσχυε μέχρι την ολοκλήρωση της παράδοσης του ελέγχου της εθνικής μας οικονομίας στην τρόικα (σήμερα τυπικώς κουαρτέτο), που αποτελεί έναν παραθεσμό, μακριά από την ίδια τη νομιμότητα που ορίζουν οι συνθήκες για την ΕΕ, αλλά δεν ισχύει πλέον: Πως η ελευθερία των συμβάσεων μισθωτής εργασίας αποτελεί αναγκαία φαινομενικότητα, που απορρέει από τον κεφαλαιοκρατικό τρόπο εκμετάλλευσης, κατά τον οποίο το καπιταλιστικό κράτος για να αντλεί πολιτική νομιμοποίηση, έχει ανάγκη να εμφανίζεται ουδέτερο. Μάλιστα, ο Μαρξ σχολιάζοντας πολιτικώς την «πρωταρχική συσσώρευση» – στο «Κεφάλαιο» – δείχνει την ιστορική αναγκαιότητα του κεφαλαιοκρατικού κράτους ως αποτέλεσμα της καταστροφής των παλαιών προκαπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής και του μετασχηματισμού του κοινωνικού βίου, με την κατάκτηση, από την αστική τάξη, της πολιτικής εξουσίας.
Αυτό συμβαίνει σήμερα στην Ελλάδα; Αυτό είναι το ζήτημα μας; Όχι, αγαπητέ αναγνώστη. Η πολιτική εξουσία στην Ελλάδα θεσπίζεται πάνω σε ένα καπιταλιστικό αναχρονισμό, πάνω σε μια κορυφαία καπιταλιστική αντίφαση, σε ένα δραματικό παράδοξο της εξέλιξης του ίδιου του κεφαλαιοκρατικού κράτους στην Ευρώπη. Και με αυτή την έννοια η Ελλάδα είναι σήμερα κάτι απολύτως διαφορετικό από όλες τις άλλες χώρες της ΕΕ – και είναι κατάπτυστες οι δεξιές και οι αριστερές ηγεσίες στην πατρίδα μας που αμέσως ή εμμέσως επιχειρούν να σε βεβαιώσουν πως το Ελληνικό Ζήτημα είναι μια κοινή υπόθεση και ένα κοινό πρόβλημα πολλών χωρών της ΕΕ.
Σε εξαπατούν συνειδητά ή ασυνείδητα (δογματικά) και αυτό με θυμώνει. Η ελληνική περίπτωση είναι μοναδική και εντελώς διαφορετική, επειδή εδώ βιώνουμε μια καπιταλιστική φάρσα με την μορφή επιβολής από την τρόικα και αποδοχής ή ανοχής από το πολιτικό σύστημα της χώρας μας, μιας εξωοικονομικής βίας που αντιστοιχεί σε μορφές προκαπιταλιστικού τύπου άρθρωσης των παραγωγικών σχέσεων και γενικότερα του τρόπου παραγωγής /ανάπτυξης και διάρθρωσης του Κοινωνικού Μοντέλου. Η σχέση της τρόικας με τις ελληνικές κυβερνήσεις και τις λεγόμενες από την ίδια «Ελληνικές Αρχές» ειδικότερα, είναι μια μορφή προκαπιταλιστικού καταναγκασμού από έναν στην ουσία παράτυπο θεσμό (τρόικα) του διεθνούς συστήματος, ο οποίος έρχεται να ασκήσει – σαν προκαπιταλιστικός ηγεμονικός θεσμός παρόμοιος με την δουλοπαροικία – εξωοικονομική στην πραγματικότητα βία, για να αναριθμήσει τις καπιταλιστικές σχέσεις στην Ελλάδα, δηλαδή για να αναριθμήσει αυταρχικά και αυθεντικά τον μηχανισμό άσκησης οικονομικής βίας στο πλαίσιο ενός νέου ηγεμονικού προτύπου για την ευρωζώνη και σε δεύτερο στάδιο για ολόκληρη την ΕΕ.
Η εξωοικονομική ηγεμονία της τρόικας που έρχεται με οικονομίστικους ασφαλώς όρους και με μια παιδαγωγική του τύπου learning-by-numbers να ανασυστήσει το ελληνικό κράτος και την ελληνική αγορά ως μία μεταμοντέρνα Υποτελή Πολιτεία στο πλαίσιο της ΕΕ, δομείται στη βάση μίας βίας της ερμηνείας του πραγματικού από τα πολιτικά κόμματα και το πολιτικό προσωπικό που αναπαριστά μια σχεσιακή επένδυση του πολιτικού μας συστήματος με τους επιμέρους παράγοντες της τρόικας, ως προϋπόθεση της αυτοσυντήρησής του. Αυτό με ψυχαναλυτικούς όρους αποκαλείται νεύρωση. Απλά, είναι η διάσταση της εξωοικονομικής βίας της τρόικας πάνω στη δομή και λειτουργία της εθνικής οικονομίας της Ελλάδας που προκαλεί μία μορφή νεύρωσης, η οποία διατρέχει ολόκληρο το πολιτικό σύστημα της Ελλάδας, από την άκρα δεξιά ως την άκρα αριστερά.
Αυτό το τελευταίο σημαίνει πως η πολιτική στην Ελλάδα δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει παρά αποκλειστικά με όρους φαντασίωσης, δηλαδή σχεσιακής αναφοράς μεταξύ των επιθυμούντων κάποιον εξουσιαστικό ρόλο. Αν διαβάσεις σήμερα προσεκτικά τον ελληνικό τύπο, ίσως παρατηρήσεις διάφορες φαντασιώσεις που εκφράζουν τις νευρώσεις από την βία της ερμηνείας του πραγματικού στην Ελλάδα, να παρίστανται ως αιτιακή εξήγηση για μια ύπαρξη που δεν είμαστε Εμείς, αλλά κάποιος Άλλος που θα θέλαμε να είμαστε, ή που έχουμε μικροπολιτικό συμφέρον να εμφανίζουμε ότι είμαστε.
Είναι τελικά η εξωοικονομική βία που λαμβάνει την μορφή ακραίου οικονομικού καταναγκασμού μέσω της εφαρμογής των μνημονίων στην πράξη, που προκαλεί ένα καθεστώς νεύρωσης στο ελληνικό πολιτικό σύστημα. Και στον βαθμό που έρχεται η φαντασίωση να διασκεδάσει την αντικειμενική πολιτική σχέση μεταξύ τρόικας και ελληνικού πολιτικού συστήματος, η νεύρωση αυτή λαμβάνει εκρηκτικές για τον ίδιο τον πολιτικό οργανισμό της Ελλάδας, διαστάσεις. Η βία της ερμηνείας που προκύπτει φυσιολογικά από την επιβολή προκαπιταλιστικού καταναγκασμού πάνω στις καπιταλιστικές σχέσεις στην Ελλάδα, είναι το πλέον ανησυχητικό φαινόμενο για την εξέλιξη όχι απλώς του πολιτικού φαινομένου στην πατρίδα μας, αλλά και για την πολιτική ωρίμανση της ελληνικής κοινωνίας. Αντί για βήματα προς την ωριμότητα, γίνονται καθημερινά βήματα προς την ανωριμότητα, τα οποία πολύ φυσιολογικά θα καταλήξουν σε δραματική οπισθοδρόμηση τόσο της δημοκρατίας, όσο και του φιλελευθερισμού στον τόπο μας.