Την πεποίθηση ότι η Ελλάδα θα γυρίσει στις αγορές πριν την ολοκλήρωση του προγράμματος, εξέφρασε μιλώντας στο συνέδριο του Economist ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ.
Ο ίδιος τόνισε ότι η διαδικασία της δημοσιονομικής προσαρμογής έχει πια ολοκληρωθεί με τα μέτρα που ψήφισε η Βουλή, αλλά αυτό που μένει είναι ο οικονομικός μετασχηματισμός (και όχι η πια η λιτότητα) με την ενίσχυση των μεταρρυθμίσεων στο κράτος, την επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων και τη λειτουργικότητα του υπερταμείου.
Αν εφαρμοστούν οι μεταρρυθμίσεις ο κ. Ρέγκλινγκ τόνισε ότι είναι εφικτή η έξοδος στις αγορές πριν το τέλος του προγράμματος, στο τέλος του 2017 ή στις αρχές του 2018, καθώς η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να γίνει ένα νέο success story.
Καρφί στον ΣΥΡΙΖΑ
Στο σημείο αυτό ο κ. Ρέκλινγκ έκανε μια αναδρομή λέγοντας ότι η Ελλάδα είχε βγει στις αγορές και το 2014 «πριν από την ατυχή αναστροφή των μεταρρυθμίσεων στην αρχή του 2015 η οποία καθυστέρησε την ανάκαμψη της χώρας για αρκετά χρόνια και κόστισε πολλά λεφτά».
Ο επικεφαλής του ESM είπε επίσης ότι παρότι και αυτή η δεύτερη αξιολόγηση ολοκληρώθηκε «πολύ μετά από το προγραμματισμένο» αξίζουν συγχαρητήρια στους Έλληνες πολίτες και στις ελληνικές αρχές
Όπως ανέφερε απαντώντας σε ερωτήσεις για το πόσα χρόνια θα παραμένει η Ελλάδα στα Μνημόνια, ο Κλάους Ρέγκλινγκ επεσήμανε πως «επτά χρόνια είναι πολλά. Στην Ελλάδα τα Μνημόνια κράτησαν περισσότερο, άλλες χώρες πέτυχαν να βγουν σε 1-3 χρόνια μόνον».
Ο επικεφαλής του ESM υποστήριξε όμως πως στην Ελλάδα υπήρχαν πολλοί λόγοι καθυστέρησης. Όπως είπε:
-Πρώτον, η Ελλάδα είχε μεγαλύτερο έλλειμμα ανταγωνιστικότητας, δεν ξεκίνησε από την ίδια αφετηρία με τις άλλες χώρες.
-Δεύτερον, αμφισβητήθηκε η «ιδιοκτησία» του προγράμματος από τις ελληνικές κυβερνήσεις.
-Τρίτον, η ρήξη του 2015 έφερε πισωγύρισμα, παρότι ως τότε και το ΔΝΤ και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί έβλεπαν σημαντική πρόοδο.
«Τώρα πλέον όμως, πρέπει να ζήσουμε την επιτυχία για τη συμφωνία που επετεύχθη» επισήμανε.
«Τα πρωτογενή πλεονάσματα ήταν ο ακρογωνιαίος λίθος για τον σχεδιασμό του προγράμματος το 2015 και για να αποφευχθεί το Grexit. Το δέχτηκε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας. Πλέον είναι θέμα εμπιστοσύνης η εφαρμογή της συμφωνίας», συμπλήρωσε ο κ. Ρέγκλινγκ.
Έχουμε δρόμο ακόμα
«Πολλή δουλειά απομένει να γίνει στο διάστημα μέχρι την ολοκλήρωση του προγράμματος αλλά και μετά την έξοδο από αυτό. Η εστίαση όμως δεν θα είναι πλέον στις περικοπές στον προϋπολογισμό αλλά, αντίθετα, στην αύξηση της δυνητικής ανάπτυξης», υπογράμμισε.
Όπως είπε, περισσότερη δουλειά απαιτείται στη βελτίωση του χρηματοπιστωτικού τομέα, στη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης, στις ιδιωτικοποιήσεις (ειδικά στη λειτουργία του υπερταμείου) και στην περαιτέρω φιλελευθεροποίηση των αγορών και στο άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων.
«Όταν η Ελλάδα σταθεί στα πόδια της, ο ESM δεν θα φύγει. Ως μακράν ο μεγαλύτερος πιστωτής είναι και προς το συμφέρον μας η χώρα να πάει καλά», ξεκαθάρισε. Τα πιθανά μεσοπρόθεσμα και βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος στα οποία δεσμεύτηκε το Eurogroup δείχνουν ότι οι Ευρωπαίοι εταίροι της Ελλάδας ενδιαφέρονται για τις μακροπρόθεσμες προοπτικές», σημείωσε ο επικεφαλής του ESM.
Ο Κλάους Ρέγκλινγκ υπενθύμισε όμως ότι και το 2014 είχε ανοίξει παράθυρο εξόδου στις αγορές και δεν παρέλειψε να καυτηριάσει την πολιτική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ το πρώτο εξάμηνο του 2015. Το έχει κάνει άλλωστε και στο παρελθόν, ενίοτε με ακόμα πιο αιχμηρό τρόπο. Σήμερα είπε ότι η Ελλάδα είχε βγει στις αγορές και το 2014, «πριν από την ατυχή αναστροφή των μεταρρυθμίσεων στην αρχή του 2015, η οποία καθυστέρησε την ανάκαμψη της χώρας για αρκετά χρόνια και κόστισε πολλά δισεκατομμύρια».
Καρφιά υπήρξαν και για τη χρονική διάρκεια ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης. Παρότι «ολοκληρώθηκε πολύ μετά το προγραμματισμένο», ο κ. Ρέγκλινγκ έδωσε συγχαρητήρια τόσο στους Έλληνες πολίτες όσο και στις ελληνικές Αρχές.
Τα μηνύματα για τη συνέχεια δεν διαφέρουν σε σχέση με αυτά που εστάλησαν από τους επικεφαλής του κουαρτέτου σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις, την ιδιοκτησία του προγράμματος και την εφαρμογή των συμφωνηθέντων, αν και έχει ιδιαίτερη σημασία πως μετά την Κομισιόν και ο ESM σήμερα τάχθηκε κατά των πρόσθετων μέτρων λιτότητας.
Απαντώντας σε ερωτήσεις αναφορικά με το πόσα χρόνια θα παραμείνει η Ελλάδα στα Μνημόνια, ο επικεφαλής του ESM τόνισε ότι «εφτά χρόνια είναι πολλά» και εξήγησε τους λόγους για τους οποίους, κατά την άποψή του στη χώρα μας τα Μνημόνια διαρκούν ακόμα, όταν άλλες χώρες πέτυχαν έξοδο σε διάστημα ενός έως τριών ετών.
Οι λόγοι συνοψίζονται στο μεγαλύτερο έλλειμμα ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας -δεν ξεκίνησε από την ίδια αφετηρία σε σχέση με άλλες χώρες-, στην αμφισβήτηση της ιδιοκτησίας του προγράμματος από τις ελληνικές κυβερνήσεις και στη ρήξη των αρχών του 2015, η οποία έφερε, όπως είπε, «πισωγύρισμα».
«Τα πρωτογενή πλεονάσματα ήταν ο ακρογωνιαίος λίθος για τον σχεδιασμό του προγράμματος το 2015 και για να αποφευχθεί το Grexit. Το δέχτηκε ο πρωθυπουργός κύριος Αλέξης Τσίπρας. Πλέον είναι θέμα εμπιστοσύνης η εφαρμογή της συμφωνίας», συμπλήρωσε, για να καταλήξει λέγοντας πως «τώρα όμως πρέπει να ζήσουμε την επιτυχία για τη συμφωνία που επετεύχθη».
Η λιτότητα
Ο Ρέγκλινγκ σχολίασε στην ομιλία του ότι προτιμά την έκφραση «δημοσιονομική υπευθυνότητα», αντί για τον όρο «αντιλιτότητα». Όπως υποστήριξε, η δημοσιονομική υπευθυνότητα είναι σημαντική για την ομαλή λειτουργία της νομισματικής ένωσης και σκιαγραφείται από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ και το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα θα πρέπει να αποφεύγονται. Μαζί με τα υψηλά επίπεδα χρέους, αυτά τα ελλείμματα υπήρξαν σημαντικός παράγοντας που οδήγησε στην κρίση χρέους της ευρωζώνης, αλλά και στην απώλεια της πρόσβασης στην αγορά για χώρες όπως η Ελλάδα.
Επεσήμανε, ακόμη, πως το γεγονός ότι η ευρωζώνη μείωσε το δημοσιονομικό της έλλειμμα στο 1,5% του ΑΕΠ είναι ένδειξη δημοσιονομικής υπευθυνότητας και πρόσθεσε πως είναι λανθασμένη η άποψη ενός «κλίματος κατά της λιτότητας» στην Ευρώπη. Ο Ρέγκλινγκ διευκρίνισε πως δεν βρισκόμαστε ούτε σε «κλίμα λιτότητας», αλλά συμπλήρωσε ότι, σε κάθε περίπτωση, κατανοεί το αίσθημα κατά της λιτότητας