H Επιτροπή προτείνει νομικές, επιχειρησιακές και πολιτικές πρωτοβουλίες για μια βιώσιμη πολιτική νόμιμης μετανάστευσης που θα ωφελήσουν την οικονομία της ΕΕ, θα ενισχύσουν τη συνεργασία με χώρες εκτός ΕΕ και θα βελτιώσουν τη συνολική διαχείριση της μετανάστευσης σε βάθος χρόνου, όπως αναφέρει ανακοίνωση της Επιτροπής.
Το σύνολο των προτάσεων περιλαμβάνει επίσης συγκεκριμένες ενέργειες για τη διευκόλυνση όσων διαφεύγουν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και βρίσκονται στην αγορά εργασίας της ΕΕ.
Ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής Μαργαρίτης Σχοινάς επισημαίνει ότι «ενώ τα κράτη μέλη μας είναι απασχολημένα με τη διαχείριση της άφιξης άνω των 5 εκατομμυρίων ανθρώπων από την Ουκρανία, αυτό δεν αποκλείει την ανάγκη να τεθούν τα θεμέλια μιας βιώσιμης και κοινής προσέγγισης στη μετανάστευση εργατικού δυναμικού για την αντιμετώπιση των αναγκών της ΕΕ σε δεξιότητες μακροπρόθεσμα. Με τις σημερινές πρωτοβουλίες αναγνωρίζουμε ότι η νόμιμη μετανάστευση έχει θετικό αντίκτυπο παντού: δίνει σε όσους θέλουν να μεταναστεύσουν την ευκαιρία να βελτιώσουν την κατάστασή τους παρέχοντας παράλληλα περισσότερους ειδικευμένους εργαζομένους για τις χώρες υποδοχής, οι οποίοι με τη σειρά τους ενισχύουν την οικονομία για όλους». Επίσης, ο κ. Σχοινάς σημειώνει ότι οι πρωτοβουλίες της Επιτροπής βάζουν φρένο στην εκμετάλλευση των μεταναστών από τους εργοδότες, ενώ δίνουν ευκαιρίες σε καθέναν με βάση τις δεξιότητές του.
Η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Ίλβα Γιόχανσον αναφέρει ότι «κάθε χρόνο 2 έως 3 εκατομμύρια υπήκοοι από χώρες εκτός ΕΕ έρχονται νόμιμα στην ΕΕ, σε αντίθεση με 125.000 έως 200.000 παράτυπες αφίξεις. Η νόμιμη μετανάστευση είναι απαραίτητη για την οικονομική μας ανάκαμψη, την ψηφιακή και πράσινη μετάβαση και τη δημιουργία ασφαλών διαύλων προς την Ευρώπη, με ταυτόχρονη μείωση της παράτυπης μετανάστευσης».
Ενισχυμένο νομοθετικό πλαίσιο
Για να παράσχει ένα πιο αποτελεσματικό πλαίσιο για νομικές οδούς προς την ΕΕ, η Επιτροπή προτείνει την αναθεώρηση της οδηγίας για την ενιαία άδεια και της οδηγίας για τους μακροχρόνιους κατοίκους.
Μια απλουστευμένη διαδικασία για την ενιαία άδεια συνδυασμένης εργασίας και διαμονής θα καταστήσει τη διαδικασία ταχύτερη και ευκολότερη για τους αιτούντες και τους εργοδότες. Θα επιτρέψει στους αιτούντες να υποβάλουν αιτήσεις τόσο από χώρες εκτός ΕΕ όσο και από κράτη μέλη της ΕΕ και θα ενισχύσει επίσης τις εγγυήσεις για ίση μεταχείριση και προστασία από την εργασιακή εκμετάλλευση.
Η αναθεώρηση της οδηγίας για τους επί μακρόν διαμένοντες θα διευκολύνει την απόκτηση του καθεστώτος του επί μακρόν διαμένοντος στην ΕΕ απλουστεύοντας τις προϋποθέσεις εισδοχής, για παράδειγμα επιτρέποντας τη συγκέντρωση των περιόδων διαμονής σε διαφορετικά κράτη μέλη. Επιπλέον, η αναθεώρηση θα ενισχύσει τα δικαιώματα των επί μακρόν κατοίκων και των μελών των οικογενειών τους, συμπεριλαμβανομένων βελτιώσεων στην οικογενειακή επανένωση και διευκόλυνσης της κινητικότητας εντός της ΕΕ.
Καλύτερη αντιστοίχιση δεξιοτήτων και αναγκών της αγοράς εργασίας
Η Επιτροπή προτείνει την ενίσχυση της επιχειρησιακής συνεργασίας σε επίπεδο ΕΕ μεταξύ των κρατών μελών καθώς και με τις χώρες εταίρους. Οι εργασίες έχουν ήδη προχωρήσει με μια σειρά από βασικές πρωτοβουλίες για την κάλυψη των αναγκών της αγοράς εργασίας και των δεξιοτήτων των κρατών μελών και των χωρών εταίρων.
Η Επιτροπή προτείνει τη δημιουργία της πρώτης πλατφόρμας και εργαλείου αντιστοίχισης σε ολόκληρη την ΕΕ, ενός EU Talent Pool, για να καταστήσει την ΕΕ πιο ελκυστική για τους υπηκόους τρίτων χωρών που αναζητούν ευκαιρίες και να βοηθήσει τους εργοδότες να βρουν το ταλέντο που χρειάζονται. Για να αντιμετωπιστεί η επείγουσα ανάγκη διευκόλυνσης της πρόσβασης στην αγορά εργασίας για τις νέες αφίξεις από την Ουκρανία, η Επιτροπή προτείνει μια πιλοτική πρωτοβουλία που θα πρέπει να τεθεί σε λειτουργία έως το καλοκαίρι του 2022.
Μια μελλοντική πολιτική νόμιμης μετανάστευσης
Τέλος, η Επιτροπή διερευνά περαιτέρω πιθανές οδούς για νόμιμη μετανάστευση στην ΕΕ μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα. Η Επιτροπή βλέπει τη δυνατότητα εστίασης σε μελλοντικές πολιτικές γύρω από τρεις τομείς δράσης: φροντίδα, νεολαία και καινοτομία. Στόχοι θα είναι:
*Η προσέλκυση δεξιοτήτων και ταλέντων σε τομείς όπου υπάρχουν ελλείψεις και ανάγκες εργατικού δυναμικού, για παράδειγμα στον τομέα της μακροχρόνιας φροντίδας·
* Η δημιουργία ευκαιριών για τους νέους έτσι ώστε να εξερευνήσουν νέες χώρες, να επωφεληθούν από την εργασία και τα ταξίδια·
* Η προώθηση της επιχειρηματικότητας με καινοτομία εντός της ΕΕ και επένδυση στην ευρωπαϊκή τεχνολογική κυριαρχία.