Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και την Κομισιόν παραπέμπει η Εξεταστική Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το σκάνδαλο των υποκλοπών με κακόβουλα λογισμικά (PEGA), ενώ παράλληλα συνεχίζει τις δικές της έρευνες.
Το κείμενο-σύσταση της εισηγήτριας της Επιτροπής Sophie Int’ Veld προς τα δύο άλλα κορυφαία ευρωπαϊκά όργανα, περιέχει ιδιαίτερα αρνητικές επισημάνσεις για την ελληνική κυβέρνηση καθώς διαπιστώνει προσπάθειες συγκάλυψης του σκανδάλου. Καλεί σε συμμόρφωση με σειρά νομοθετικών αλλαγών για την απρόσκοπτη διερεύνηση του σκανδάλου και την προάσπιση της διαφάνειας και της ανεξαρτησίας των θεσμών.
Σύμφωνα με τη σύσταση, «Έλληνες βουλευτές της συμπολίτευσης και της αντιπολίτευσης, στελέχη της ΝΔ και δημοσιογράφοι έχουν παγιδευτεί με το παράνομο λογισμικό Predator», επισημαίνει ότι «πολλοί από αυτούς ήταν ταυτόχρονα υπό επίσημη παρακολούθηση από την ΕΥΠ» και θεωρεί ως «αρκετά πιθανό να έχει γίνει από ανθρώπους ή για λογαριασμό ανθρώπων κοντά στο Πρωθυπουργικό Γραφείο». Ιδιαίτερα σημαντική είναι η διαπίστωση ότι η κυβέρνηση «απάντησε στην αποκάλυψη του σκανδάλου με νομοθετική παρέμβαση που συρρικνώνει περαιτέρω τη δυνατότητα ενημέρωσης των ατόμων που παρακολουθούνται».
Οι αναλυτικές συστάσεις για την Ελλάδα
Η Σύσταση της PEGA «συμπεραίνει ότι παραβιάσεις και φαινόμενα κακής εφαρμογής της ενωσιακής νομοθεσίας έχουν σημειωθεί στην Ελλάδα και καλεί τη χώρα:
α) Επειγόντως να αποκαταστήσει και να ενισχύσει τις θεσμικές και νομικές διασφαλίσεις, συμπεριλαμβανομένων αποτελεσματικού προληπτικού και κατασταλτικού ανεξάρτητου μηχανισμού ελέγχου και εποπτείας.
β) Να καταργήσει επειγόντως όλες τις άδειες εξαγωγής που δεν συνάδουν με τη νομοθεσία αγαθών διπλής χρήσης, να διερευνήσει τις καταγγελίες για παράνομες εξαγωγές , μεταξύ άλλων προς το Σουδάν.
γ) Να διασφαλίζει ότι οι αρχές μπορούν ελεύθερα και ανεμπόδιστα να διερευνήσουν όλους τους ισχυρισμούς της χρήσης spyware·
δ) Να αποσύρει επειγόντως την τροπολογία 826/145 του ν. 2472/1997 που καταργούσε τη δυνατότητα της ΑΔΑΕ να ειδοποιεί τους πολίτες για την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών.
ε) Να αποκαταστήσει την πλήρη ανεξαρτησία του δικαστικού σώματος και όλων των σχετικών εποπτικών οργάνων, όπως ο Συνήγορος του Πολίτη και οι αρχές για την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Τα εποπτικά όργανα να απολαμβάνουν πλήρη συνεργασία και πρόσβαση σε πληροφορίες και να παρέχουν πλήρη ενημέρωση σε όλα τα θύματα·
στ) Να ανατρέψει τη νομοθετική αλλαγή του 2019 που έθεσε την ΕΥΠ υπό τον άμεσο έλεγχος του Πρωθυπουργού·
ζ) Να εφαρμόσει επειγόντως την Οδηγία για την προστασία των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος.
η) Να διασφαλίσει την ανεξαρτησία της ηγεσίας της ΑΔΑΕ.
θ) Να ξεκινήσει επειγόντως αστυνομική έρευνα μετά την φερόμενη κατάχρηση του κακόβουλου κατασκοπευτικού λογισμικού και να κατασχέσει τα φυσικά στοιχεία πληρεξούσιων, εταιριών μεσαζόντων και όσων εμπορεύονται λογισμικά που συνδέονται με μολύνσεις από λογισμικό υποκλοπής spyware.
ι) Καλεί την Europol να συμμετάσχει αμέσως στις έρευνες»
Η σύσταση διαπιστώνει ότι η Ελληνική Κυβέρνηση έχει παραδεχθεί ότι χορήγησε άδειες εξαγωγής στην Intellexa για την πώληση του Predator σε απολυταρχικές κυβερνήσεις. «Η εταιρία Intellexa με έδρα την Ελλάδα φέρεται να εξήγαγε τα προϊόντα της στο Μπαγκλαντές, στο Σουδάν, στη Μαδαγασκάρη και τουλάχιστον σε μία αραβική χώρα, ενώ είναι άγνωστο αν έχουν χορηγηθεί άδειες εξαγωγής spyware για όλες αυτές τις χώρας» σημειώνει.
Η δήλωση Στέλιου Κούλογλου
Ο Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και μέλος της Εξεταστικής PEGA, Στέλιος Κούλογλου, σχολιάζοντας τις νέες εξελίξεις, σημειώνει σε δήλωση του:
«H παρέμβαση όχι μόνο διαπιστώνει τις κυβερνητικές μεθοδεύσεις για να συσκοτιστούν οι αποκαλύψεις, αλλά εντοπίζει την αφετηρία της θεσμικής παρακμής, με την υπαγωγή της ΕΥΠ στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Στιγματιζει την τροπολογία που απαγόρευσε την πληροφόρηση των θυμάτων παρακολούθησης και θεσμοθετεί την απόλυτη ασυδοσία και το σκοτάδι για τις υποκλοπές. Αναφέρεται σε όλες τις μεθοδεύσεις, από την απόπειρα εκφοβισμού και υπονόμευσης της ΑΑΔΕ μέχρι στο παρα-κρατικό δίκτυο που είχε οργανωθεί από την ΕΥΠ και ιδιώτες γύρω από το Μέγαρο Μαξίμου.
H εισηγήτρια της Pega ζητά και την παρέμβαση της europol. Με δεδομένη την αδράνεια των διωκτικών αρχών και της ελληνικής Δικαιοσύνης, η παρέμβαση της ευρωπαϊκής αστυνομίας ίσως αποτελεί μονόδρομο».
Η διαδικασία υποβολής Σύστασης προβλέπεται από τον Κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, για τις Εξεταστικές Επιτροπές, προκειμένου να αντιμετωπιστεί θεσμικά το πρόβλημα των υποκλοπών σε κράτη-μέλη της Ένωσης, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Στην Επιτροπή PEGA έχει ξεκινήσει, παράλληλα, η επεξεργασία της Έκθεσης για τα ευρήματα των ερευνών και των αποστολών και θα ακολουθήσει το Ψήφισμα της Εξεταστικής που θα επικεντρωθεί στα πολιτικά συμπεράσματα.
Τέλος, συνεχίζονται οι ακροάσεις της Επιτροπής για τις υποκλοπές σε διάφορες χώρες.
