Γράφει ο Σπύρος Ριζόπουλος
Από μέρα σε μέρα αναμένεται το σχέδιο της κυβέρνησης για τον τουρισμό. Αλλά απ’ όσο τουλάχιστον μπορεί να κρίνει κανείς από τη συζήτηση που γίνεται, δημοσίως αλλά και παρασκηνιακά, το σχέδιο θα κινηθεί στη λάθος κατεύθυνση. Φοβικά και αμυντικά γιατί έτσι το θέλει η ελίτ των μεγαλοξενοδόχων που εκφράζονται κυρίως από τον ΣΕΤΕ και τον Πρόεδρό του Γιάννη Ρέτσο.
Την ώρα που η ελληνική βιομηχανία δίνει των υπέρ πάντων αγώνα να κρατήσει ανοιχτά τα ελληνικά εργοστάσια, οι μεγαλοξενοδόχοι αρνούμενοι να πάρουν το παραμικρό ρίσκο, προωθούν το σενάριο της αναβολής της τουριστικής χρονιάς επί της ουσίας. Οι μεγαλοξενοδόχοι θέλουν τα ξενοδοχεία κλειστά φέτος και μερίδιο στο κρατικό χρήμα. Αυτή είναι η καθαρή αλήθεια που εμφανίζει τους ιδιοκτήτες “airbnb” να στέκονται με περισσότερο σεβασμό και αξιοπρέπεια μέσα σε αυτή την κρίση κι ας μην είναι συνομιλητές των Υπουργών.
Όταν ο Σερ Ρίτσαρντ Μπράνσον υποθηκεύει το ιδιωτικό νησί του για να συνεχίσει να πετάει η Virgin, η ηγεσία του ελληνικού τουρισμού σκέφτεται με την παλιά καλή κρατικοδίαιτη λογική. Να παίξουμε άμυνα, να κρατήσουμε το 0. Αν και ξεχείλισαν την τελευταία πενταετία από ζεστό φρέσκο χρήμα στα ταμεία τους, τώρα προτιμούν να “κάτσουν στ’ αυγά τους” και να ξαναβγούν για κοσμικές φωτογραφίες, όταν όλα θα έχουν τελειώσει.
Είναι αδιανόητο το Costa Navarino, για παράδειγμα, το οποίο ωφελήθηκε τα μέγιστα από την επενδυτική πολιτική του κράτους στον τουρισμό, να παραμείνει φέτος κλειστό. Αλήθεια αυτό θα έκανε σε αυτές τις συνθήκες ο καπετάν Βασίλης; Όχι δεν θα έκανε αυτό, γιατί ήταν ηγέτης. Ο ηγέτης μπαίνει μπροστά δεν κρύβεται στην ουρά για το επίδομα.
Το κράτος και η ιατρική επιστημονική κοινότητα έκαναν μέχρι σήμερα το καθήκον τους. Αλλά για να ξεπεράσουμε την απειλή κάτω από την οποία βρισκόμαστε, το καθήκον τους πρέπει να το κάνουν όλοι. Αυτή τη στιγμή η Ελλάδα είναι ένα παγκόσμιο success story δημόσιας υγείας. Κερδίσαμε αυτό που εξαιρετικά εύστοχα χαρακτήρισε στο διάγγελμά του ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ως “υγειονομική ασφάλεια”. Αυτό είναι το πλεονέκτημα που κάνει αυτή την ώρα μοναδική την Ελλάδα. Ακόμη και στο πικ της θετικής δημοσιότητας των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 υπήρχαν γύρω μας ισχυροί ανταγωνιστές. Σήμερα είναι όλοι “χτυπημένοι” και δεν υπάρχει κανένας που να μπορεί να ενσωματώσει την υγειονομική ασφάλεια ως αξιόπιστη διάσταση του τουριστικού προϊόντος του. Μόνον η Ελλάδα μπορεί να το κάνει. Και αν δεν το “πουλήσουμε” αυτό τώρα, πότε περιμένουμε να το κάνουμε; Η Ελλάδα πρέπει να κεφαλαιοποιήσει την υγειονομική ασφάλειά της και να βγει μπροστά ως παγκόσμιος ηγέτης στον τουρισμό. Να ανοίξει τον τουρισμό της με την έναρξη του καλοκαιριού, μεταδίδοντας το μήνυμα που ολόκληρος ο κόσμος έχει ανάγκη: Η ζωή συνεχίζεται!
Προφανώς δεν μιλάμε για μαζικό αλλά για επιλεγμένο τουρισμό. Η ζήτηση θα είναι τεράστια. Μεταξύ της υγιούς ελληνικής σαλάτας και της φορτωμένης με ιούς κατεψυγμένης τηγανιτής κατσαρίδας που υπάρχει, δικαίως ή αδίκως, για όλη την Ασία στο μυαλό κάθε πολίτη της Δύσης, πόσο δύσκολο είναι να πετύχεις στην προβολή αυτής της σύγκρισης;
Είναι αυτονόητο βέβαια πως δεν θα πετά κανένας χωρίς υγειονομικό διαβατήριο και σίγουρα δεν θα πετάει με 100 ευρώ ή “όρθιος” με τη Ryan Air, αφού το μισό αεροπλάνο θα πρέπει να είναι άδειο. Θα πετούν όμως όσοι είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν το επιπλέον κόστος για την ασφάλειά τους. Όπως εξίσου αυτονόητο είναι πως και οι τιμές των ξενοδοχείων δεν μπορεί να έχουν καμία σχέση με αυτές της προηγούμενης περιόδου, όταν στο τουριστικό πακέτο θα υπάρχει η διάσταση της ασφάλειας που θα υποχρεώνει σε συγκεκριμένα τετραγωνικά ανά πελάτη. Ίδιες ρυθμίσεις και με αντίστοιχη αναπροσαρμογή του κόστους θα πρέπει να ισχύει και για τους αρχαιολογικούς χώρους. Τι να κάνουμε τώρα; Είναι ανεκτίμητης αξίας εμπειρία να είσαι στον Παρθενώνα κάτω από έναν καθαρό ουρανό, εν μέσω παγκόσμιας πανδημίας. Δεν μπορούν να την πληρώσουν όλοι αλλά σίγουρα είναι πολλοί αυτοί που μπορούν.
Ο ελληνικός τουρισμός πρέπει να δείξει εμπιστοσύνη στον εαυτό του. Να μη φοβηθεί να βγάλει ένα ακριβό τουριστικό πακέτο που θα λειτουργεί ως “φίλτρο επιλογής” επισκεπτών. Άλλωστε αυτό δεν έλεγαν τόσο καιρό οι φορείς του; Δεν έλεγαν πως δεν αντέχουν οι υποδομές τον υπερτουρισμό των 35 εκατομμυρίων επισκεπτών και χρειάζεται στροφή στην ποιότητα; Ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν. Να μπουν στη μάχη και να βγάλουν τον ελληνικό τουρισμό ασπροπρόσωπο την ώρα που ολόκληρος ο κόσμος βλέπει την Ελλάδα σαν τον επί γης παράδεισο.
Βεβαίως θα χρειαστεί και στοχευμένη προβολή αυτής της ανοιχτής Ελλάδας. Αλλά ο ΕΟΤ έχει υποκατασταθεί από μια ιδιωτική εταιρεία. Με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου το σύνολο της τουριστικής προβολής της χώρας πάει απευθείας σε μια συγκεκριμένη εταιρεία, όπως το κατήγγειλε η Νοτοπούλου αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ έχει τόσο “καμένα” στελέχη που δεν τα ακούει κανένας. Η Marketing Greece, που είναι θυγατρική του ΣΕΤΕ και παίρνει πλέον με το νόμο όλη τη σχετική δουλειά, διαχρονικά έχει υπάρξει ένα “μαγαζί” για τη διαπλοκή των μεγαλοεπιχειρηματιών του χώρου της φιλοξενίας με πολύ συγκεκριμένες εταιρείες δημοσίων σχέσεων. Επί της ουσίας δεν αλλάζει κάτι με ό,τι γινόταν, απλά τώρα έχει και τη βούλα του νόμου.
Το ζήτημα είναι πως τώρα άλλαξαν τα δεδομένα. Ελληνικός τουρισμός αυτό το καλοκαίρι δεν είναι ο εβδομηνταφεύγα Αυστριακός που φέρνει σωρηδόν η TUI και δεν θα μπορεί να φέρει φέτος, ούτε το Super Paradise της Μυκόνου, γιατί κάθε πετσέτα θα πρέπει να έχει τρία μέτρα απόσταση. Ελληνικός τουρισμός φέτος μπορεί να είναι το Χόλιγουντ, το Μανχάταν και τα Εμιράτα. Γι αυτό και ξεκούραστες διαφημιστικές καμπάνιες “στα τυφλά” από την Αθήνα, λεφτά “καίνε” μόνο. Κανονικά θα έπρεπε ο ΕΟΤ να διενεργεί διεθνείς διαγωνισμούς και να συνεργάζεται με τους καλύτερους παγκοσμίως ανά χώρα και κοινό ενδιαφέροντος. Η Ελλάδα μπορεί να γίνει ο παγκόσμιος ηγέτης του τουρισμού στο βαθμό που υπερβεί με τόλμη τον φοβισμένο “επαρχιώτη” που κρύβει ακόμη μέσα της.
ΥΓ: Η δήλωση της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με την οποία συνιστά στους Ευρωπαίους να μην κλείσουν ακόμα τις θερινές διακοπές τους δείχνει το μέγεθος του προβλήματος. Μίλησε σαν Γερμανίδα και όχι σαν Ευρωπαία, στοχοποιώντας τον οικονομικό “αναπνευστήρα” του Ευρωπαϊκού Νότου, τον τουρισμό. Ας πούμε την αλήθεια και μην κρυβόμαστε. Η Γερμανία ακολουθεί τον “κινέζικο” δρόμο. Σε δυο χρόνια που θα έχουν χρεοκοπήσει τα μεσογειακά ξενοδοχεία αν δεν έχει ανοίξει ο τουρισμός, θα βγει η TUI με άφθονο κρατικό χρήμα και θα “σκουπίσει” ό,τι βρει. Θα έχει τζάμπα όλα τα “φιλέτα”. Μαζί με τους πρόθυμους συνεργάτες της, πάντα.