Γράφει ο Δημήτρης Κατσαρός
Ενώ όλοι κρατούσαν την αναπνοή τους τις προηγούμενες ημέρες για το επικίνδυνο γεωπολιτικό παιχνίδι που παίζει η Τουρκία και για τις συνέπειες που μπορεί να έχει αυτό για τη χώρα του ισλαμιστή ηγέτη Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κάποιοι τρίβουν τώρα τα μάτια τους από τα τεράστια οφέλη που είχε η Τουρκία από τη χθεσινή σύνοδο κορυφής.
Πιο ενδιαφέρον ακόμη είναι το κόστος που πληρώνει πλέον η Ελλάδα για αυτά τα δώρα που δόθηκαν απλόχερα στην Τουρκία. Ενώ λοιπόν ήταν αδύνατο για την αξιωματική αντιπολίτευση να συμφωνήσει με την κυβέρνηση έστω σε κάποια βασικά σημεία για τη διαχείριση του προσφυγικού, η Ελλάδα, μία ημέρα αργότερα είτε ήταν παρούσα, είτε απούσα από τη σύνοδο, ένα και το αυτό.
Η μεγαλύτερη σφαλιάρα για την ελληνική εξωτερική πολιτική ήταν και το βασικό δώρο που πήρε ο Ερντογάν, δηλαδή η επανέναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν πρόκειται μόνο για πλήρη αγνόηση των πάγιων θέσεων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής αλλά και για ζωτικό θέμα της κυπριακής δημοκρατίας και της προστασίας της Κύπρου από τις επιθετικές πολιτικές της Τουρκίας.
Αν τώρα προσθέσουμε σε αυτά και τα 3 δις ως μία πρώτη εισφορά, για όσα θα παραλάβει η Τουρκία σε χρήμα για τους πρόσφυγες – στη συμφωνία δεν περιλαμβάνονται όροι αξιολόγησης για το πώς θα χρησιμοποιηθούν αυτά τα χρήματα – αλλά και η κατάργηση, υπό προϋποθέσεις της βίζας για τους Τούρκους που θα ταξιδεύουν στην Ευρώπη – και τέλος όλα αυτά για να ικανοποιήσει η Τουρκία τις διεθνείς υποχρεώσεις που ούτως ή άλλως έχει ως χώρα, τότε είναι εύκολο να καταλάβουμε τον εκνευρισμό του Αλέξη Τσίπρα.
Αυτός ο εκνευρισμός έγινε ολοφάνερος με τα tweets στους επίσημους λογαριασμούς του πρωθυπουργού, τον ελληνικό και τον αγγλικό. Παράλληλα ολοφάνερη ήταν η άνεση και γενναιοδωρία με την οποία απάντησε ο Νταβούτογλου.
Αλέξης Τσίπρας: Προς τον πρωθυπουργό Νταβούτογλου: Ευτυχώς οι πιλότοι μας δεν είναι τόσο νευρικοί, όσο οι δικοί σας απέναντι στους Ρώσους. Είναι ανόητο και αδιανόητο αυτό που συμβαίνει στο Αιγαίο. Ξοδεύουμε δις για εξοπλισμούς. Εσείς για να παραβιάζετε, εμείς για να σας αναχαιτίζουμε.
Σε αυτά τα επιθετικά μηνύματα ο Νταβούτογλου απάντησε απλώς με ένα: «Τα σχόλια για τους πιλότους του @atsipras δεν συνάδουν με το πνεύμα της ημέρας. Αλέξη, ας εστιάσουμε στη θετική μας ατζέντα».
Ήταν ξεκάθαρο ότι ο Νταβούτογλου δεν είχε ανάγκη να απαντήσει σε καμία πρόκληση, γιατί ένιωθε ήδη νικητής.
Και πώς να μην νιώθει άλλωστε, αφού εν τέλει η Τουρκία κατάφερε να διατηρήσει για άλλη μία φορά το διπλό παιχνίδι επέκτασης των συμφερόντων της σε Ανατολή (Συρία – συνεργασία με τον ISIS) και Δύση (προώθηση ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ-στρατηγικός εταίρος των ΗΠΑ). Εν μία νυκτί, ουσιαστικά η Τουρκία έβγαλε πολύ περισσότερα από όσα θα χάσει από τις κυρώσεις της Ρωσίας.
Η πανηγυρική νίκη της Τουρκίας επισφραγίστηκε και από τα επόμενα tweets του Έλληνα πρωθυπουργού, που ήταν στο ακριβώς αντίθετο κλίμα. «Σημαντική Σύνοδος σήμερα για την ΕΕ, την Τουρκία και την ευρύτερη περιοχή μας. Ευκαιρία για ειλικρινή απαραίτητο διάλογο για Προσφυγικό, ανάγκη επίλυσης Κυπριακού, Συριακό, Αιγαίο. Στηρίζουμε την προώθηση ενταξιακής διαδικασίας στο υφιστάμενο διαπραγματευτικό πλαίσιο. Είμαστε στην ίδια γειτονιά και πρέπει να μιλάμε με ειλικρίνεια για να μπορέσουμε να φτάσουμε σε λύσεις».
Σε αντάλλαγμα όλων αυτών η Τουρκία, θα φυλά καλύτερα τα σύνορά της, θα δέχεται πίσω μετανάστες που δεν είχαν τα απαραίτητα για την παροχή ασύλου και θα δημιουργήσει κέντρα ταυτοποίησης – hot spots για τους πρόσφυγες που είναι και το μόνο που δεν αποτελούσε ήδη υποχρέωσή της. Ελλάδα και Κύπρος από την άλλη χάνουν το τελευταίο βέτο πίεσης στο Κυπριακό και μπαίνουν σε μία νέα εποχή διαπραγματεύσεων με τις δηλώσεις Γιούνκερ να καταδεικνύουν ότι η επίλυσή του θα γίνει με συνοπτικές διαδικασίες. Όσα έγιναν στη χθεσινή Σύνοδο δεν μας αφήνουν καμία ελπίδα για τους όρους με τους οποίους θα γίνουν οι διαπραγματεύσεις στο Κυπριακό από εδώ και στο εξής.
Αν τώρα θυμηθούμε και την επιδίωξη της ελληνικής πλευράς για δημοσιονομική χαλάρωση με δικαιολογία το προσφυγικό, τότε ο τίτλος που ταιριάζει στη χθεσινή πανωλεθρία είναι, «Πήγαμε για μαλλί και βγήκαμε κουρεμένοι».