Κρανίο που ανακαλύφθηκε στο σπήλαιο Απήδημα, στην νότια Πελοπόννησο, είναι το αρχαιότερο δείγμα του είδους μας, του Homo sapiens, στην Ευρώπη και στην ευρύτερη Ευρασία, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature.
Οι επιστήμονες ανακατασκεύασαν ψηφιακά δύο κρανία που ανακαλύφθηκαν την δεκαετία του 1970 στο σπήλαιο και συμπέραναν πως ένα εξ αυτών ανήκει σε ανατομικά σύγχρονο άνθρωπο κι έχει ηλικία άνω των 210.000 ετών.
Το αρχαιότερο δείγμα Homo sapiens που έχει ανακαλυφθεί έως σήμερα στην Γηραιά Ήπειρο δεν υπερβαίνει σε ηλικία τα 45.000 χρόνια.
Το εύρημα μπορεί να οδηγήσει σε βαθιά αναθεώρηση των θεωριών που έχουμε για την εξάπλωση του είδους μας πέραν της Αφρικής, αλλά και στο όλο χρονοδιάγραμμα της εξέλιξής, που υποθέτουμε πως ολοκληρώθηκε πριν από 300.000 έως 350.000 χρόνια.
Παλαιοντολόγοι και ανθρωπολόγοι έχουν βρει λείψανα Homo sapiens ηλικίας έως 194.000 ετών στο Ισραήλ, καταδεικνύοντας πως η μετανάστευση του ανθρώπου προς την Ευρασία άρχισε πολύ νωρίτερα από ό,τι υπολογίζαμε προηγουμένως.
Ωστόσο, τα κύματα αρχαίων μεταναστών που έφτασαν στην περιοχή του Ισραήλ κατά πάσα πιθανότητα εξαφανίστηκαν δίχως να αφήσουν γενετικούς απογόνους.
Το δεύτερο κρανίο που βρέθηκε στο σπήλαιο Απήδημα και αναλύθηκε ανήκει στους «εξαδέλφους» μας, τους Νεάντερνταλ, και έχει ηλικία 170.000 ετών.
Η υπόθεση των μελετητών είναι πως η σπηλιά αρχικά κατοικήθηκε από πληθυσμό Homo sapiens και στην συνέχεια από μεταγενέστερη κοινότητα Homo neanderthalensis.
Με αυτά τα δεδομένα και με τα όσα ήδη γνωρίζουμε για τους σύγχρονους ανθρώπινους πληθυσμούς, η πρώτη μετανάστευση του είδους μας στην Ευρώπη ενδέχεται να απέτυχε, όπως συνέβη στο Ισραήλ. Άρα, ήταν μία μεταγενέστερη ροή που αποίκησε οριστικά την Γηραιά Ήπειρο.
