Είμαι σίγουρος πως επιβιβαζόμενος στο αεροπλάνο της επιστροφής, ο Σαμαράς δεν θα έχει αντιληφθεί ακόμη τι του συνέβη. Η επίσκεψή του στον Λευκό Οίκο πήγε καλά. Όχι γιατί η ελληνική πλευρά αποκάλυψε ξαφνικά κάποιες εξαιρετικές στρατηγικές ικανότητες, αλλά διότι αυτό αποφάσισαν οι ΗΠΑ, προκειμένου να στείλουν ένα διπλό και σαφές μήνυμα με πολλούς αποδέκτες ανά τον κόσμο.
Τα φλας, οι κάμερες, τα μικρόφωνα και ο Σαμαράς ήταν το αναγκαίο σκηνικό προκειμένου ο Αμερικανός Πρόεδρος να εκφράσει με ασυνήθιστη σαφήνεια για δημόσιες δηλώσεις, την πλήρη διαφωνία των ΗΠΑ με τη μεθοδολογία που έχει επιλέξει το Βερολίνο για να επιλύσει την κρίση στην ευρωζώνη.
Ο Σαμαράς με σκυμμένο κεφάλι, είτε από προβληματισμό, είτε από «ψάρωμα», άκουγε το μήνυμα που έστελνε ο Αμερικανός Πρόεδρος καθιστώντας σαφές πως οι ΗΠΑ αρχίζουν να αντιλαμβάνονται πλέον την κρίση στην ευρωζώνη με όρους δικής τους εθνικής ασφάλειας, συνεπώς δεν πρόκειται να παραμείνουν αδρανείς. Η συνάντηση με τον Σαμαρά ήταν η αφορμή για την προαναγγελία ουσιαστικά της αμερικανικής παρέμβασης στην Ευρώπη.
Η φράση περί μη κολλήματος στη λιτότητα και επικέντρωση στην ανάπτυξη και την απασχόληση είναι δηλωτική του γεγονότος πως έχουν αρχίσει να εξαντλούνται οι πολιτικές ανοχές και οι οικονομικές αντοχές των ΗΠΑ έναντι της Γερμανίας και των συμμάχων της στο βορειοευρωπαικό άξονα.
Στην ουσία είναι η αβεβαιότητα στην έκβαση της κρίσης στην ευρωζώνη – και όχι ασφαλώς το πρόγραμμα παρακολουθήσεων της NSA – που καθυστερεί τον φιλόδοξο στόχο της δημιουργίας της μεγαλύτερης ζώνης ελεύθερου εμπορίου στον πλανήτη, μετά από χρόνια προετοιμασίας, μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ. Και μιλάμε για μια συμφωνία που θα καλύπτει ουσιαστικά το ήμισυ της παγκόσμιας οικονομικής παραγωγής, το 30% του διεθνούς εμπορίου και το 20% των άμεσων διεθνών επενδύσεων.
Την ίδια στιγμή, διαμορφώνεται ένα νέο τοπίο στον ευρύτερο χώρο της Βορείου Αφρικής, της Μ. Ανατολής και του Περσικού Κόλπου. Η παλιά τάξη πραγμάτων καταρρέει σε μια σειρά από χώρες, χωρίς όμως να έχει διαμορφωθεί ακόμη μια νέα. Το αποτέλεσμα είναι οι εικόνες χάους που μεταδίδουν τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία.
Οι ΗΠΑ δεν επιθυμούν αυτή τη στιγμή πρόσθετες εστίες αποσταθεροποίησης που θα μεταφέρουν το χάος και στις ευρωπαϊκές ακτές της Μεσογείου. Για αυτό και δεν ήταν καθόλου τυχαίος ο χαρακτηρισμός της Μεσογείου και των Βαλκανίων ως «απαιτητικής περιοχής» από τον Αμερικανό Πρόεδρο. Η σταθερότητα είναι έννοια – κλειδί για την αμερικανική σκέψη τόσο για την περιοχή που αντιλαμβάνονται ως «Νέα Ευρώπη», δηλαδή τις χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ όσο και για το τρίγωνο «Ελλάδα – Κύπρος – Ισραήλ» που λόγω των κοιτασμάτων αερίου έχει καθοριστικό ρόλο στην ενεργειακή ασφάλεια στην Ευρώπη. Με δεδομένη πλέον και την «ψυχρότητα» που αρχίζει να παρατηρείται όλο και πιο καθαρά στις σχέσεις με τη Ρωσία, το ζήτημα της σταθερότητας σε όλη αυτή την περιοχή προσλαμβάνει όλο και πιο σημαντικό χαρακτήρα.
Συνεπώς, η συνάντηση πήγε καλά, όσο καλά τουλάχιστον ήθελαν οι ΗΠΑ να πάει. Ο Σαμαράς πήρε μια απρόσμενα θερμή πολιτική στήριξη. Αλλά αυτό σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει πως πρέπει να επαναπαυθεί στο «πέσε πίτα να σε φάω». Ούτε οι κρουνοί των δολαρίων θα ανοίξουν ξαφνικά, ούτε μπορεί τον κ. Ράιχενμπαχ να τον διαδεχθεί κάποιος κύριος Τζόουνς.
Η ευθύνη του πρωθυπουργού πλέον είναι μεγάλη. Απαιτεί ενεργητικές πρωτοβουλίες για την προάσπιση των εθνικών συμφερόντων, αξιοποιώντας σωστά την αμερικανική στήριξη. Διότι το χειρότερο που θα μπορούσε να κάνει από δω και πέρα ο πρωθυπουργός είναι να καθίσει ως παθητικός θεατής στη γωνιά του και να παρακολουθήσει την «πάλη» Ουάσινγκτον και Βερολίνου στο ελληνικό «ταπί».
ΥΓ: Θα ήθελα πολύ να ξέρω τι θα «ραπορτάρει» ο Γιάννης Στουρνάρας στους Γερμανούς.
