Γράφει ο Ιπποκράτης Χατζηαγγελίδης
Δεν πρόλαβε καλά-καλά να αναρτηθεί το πρώτο μέρος του κειμένου μου και δέχθηκα σωρεία επιθέσεων -στo facebook- από όσους θεώρησαν ότι θίγονται τα ιερά και όσιά τους. Δεν έλειψαν, μάλιστα, οι απειλές. Βεβαίως, όλοι αυτοί είναι απλώς θρασύδειλοι, κοινώς «τζάμπα μάγκες» που κρύβονται πίσω από την ανωνυμία του διαδικτύου και δεν θα τολμούσαν ποτέ να πραγματοποιήσουν τις απειλές τους, ούτε καν να υποστηρίξουν δια ζώσης τις απόψεις τους.
Δυστυχώς, η κουτοπονηριά, τα μεγάλα λόγια, η έπαρση και η ψευτομαγκιά είναι από τα πλέον διαδεδομένα χαρακτηριστικά μας. Γι’ αυτό και έχουμε πολλούς ήρωες, επειδή αυτοί ξεχώρισαν με το ήθος τους ή/και με τα έργα τους. Ο ηρωισμός είναι για λίγους, οι πολλοί δεν τον μπορούμε, βουλιάζουμε στη μιζέρια της μισαλλοδοξίας και της μικρόνοιας…
Ακριβώς, η μισαλλοδοξία και η μικρόνοια ήταν που κυριάρχησαν τόσο στην Κατοχή όσο και αμέσως μετά. Υπήρχαν και πιο πριν, η ταραγμένη περίοδος του μεσοπολέμου από αυτά χαρακτηρίζεται. Η μεγάλη ανάταση, η εποποιία της Πίνδου και των Οχυρών ήταν απλώς μια έκλαμψη φωτός, μια ηλιαχτίδα πριν η μπόρα ξεσπάσει πάλι. Μια μπόρα που κράτησε τουλάχιστον 10 χρόνια, που γέννησε και άλλες καταιγίδες, που τις συνέπειές της κουβαλάμε ακόμη σήμερα μέσα μας, συνεχίζοντας κα σκεπτόμαστε το παρελθόν για να αποφασίσουμε για το μέλλον.
Φέτος κλείνουν 100 χρόνια Διαρκούς Εθνικού Διχασμού. Ενός Διχασμού χωρίς πραγματικό διακύβευμα, ενός Διχασμού όχι τόσο μεταξύ παρατάξεων, αλλά με τον ίδιο μας τον εαυτό! Ενός Διχασμού που είναι αποτέλεσμα της καθολικής μας αρνήσεως να αποδεχθούμε τα λόγια του εθνικού ποιητή: «Το έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικόν ότι είναι αληθινόν!»
Ακόμη πιο τραγικό από τον ίδιο το Διχασμό και τις προφανείς συνέπειές του (εμφύλιος, διώξεις, μίσος) είναι ότι μάθαμε να σκεπτόμαστε μόνο με αρνητικό τρόπο. Μόνο για όσα άσχημα γίνανε, αλλά ακόμη και για πολλά που δεν γίνανε. Ακόμη και τα θετικά μάθαμε να τα βλέπουμε ως αρνητικά επειδή έτσι συμφέρει την όποια κυρίαρχη ιδεολογία, δεξιά -και κούφια- εθνικοφροσύνη ή αριστερό -και ψεύτικο- προοδευτισμό. Αυτό το θανατηφόρο δίπολο κατόρθωσε να αποκρύψει την πραγματική ιστορία, να μας γεμίσει με το δηλητήριο της μισαλλοδοξίας και της αδελφοκτόνου συγκρούσεως και, ουσιαστικώς, να μας «απαγορεύσει» κάθε ουσιαστική εθνική αυτογνωσία! Αυτά πληρώνουμε σήμερα, σας αυτά οφείλετε η βαθύτατη πολιτισμική κρίση την οποία βιώνουμε.
Κλείνω εδώ την μακροσκελή εισαγωγή και επιστρέφω σε όσα είχα προαναγγείλει στο προηγούμενο άρθρο μου. Θα προσπαθήσω σήμερα να διατυπώσω μερικές κρυμμένες αλήθειες. Κρυμμένες, όμως, μόνο για όποιον απλώς καταναλώνει κυρίαρχους μύθους και κομματικές προπαγάνδες, όχι για όποιον σκέπτεται και αναλύει αναζητώντας την αλήθεια χωρίς ιδεολογικές παρωπίδες.
Κατ’ αρχήν, ας ξεμπερδέψουμε με έναν εκ των πλέον σύγχρονων μύθων: Το 1940 οι Έλληνες πολέμησαν για να προστατέψουν την εδαφική τους ακεραιότητα και την εθνική τους ανεξαρτησία και όχι εναντίον του φασισμού. Και δημοκράτης να ήταν ο Μουσολίνι τα ίδια θα πάθαινε. Το ότι ο Μεταξάς είχε εγκαθιδρύσει ένα φασιστικό καθεστώς ουδόλως τον εμπόδισε να πολεμήσει κατά τους ιταλικού φασισμού και να ταχθεί με τις δυτικές δημοκρατίες. Για να ξέρουμε τι συνέβη, άρα και τι αληθώς εορτάζουμε.
Πάμε, τώρα, με χρονολογική σειρά, σε όσα είχα, από το πρώτο μέρος του άρθρου αυτού, αναγγείλει ότι θα σχολιάσω.
ΤΣΟΛΑΚΟΓΛΟΥ: Προδότης η όχι; Η απάντησή μου είναι κατηγορηματικώς ΟΧΙ!
Η συνθηκολόγηση ήταν μια πράξη στρατιωτικού, αλλά και πολιτικού ρεαλισμού. Κυριολεκτικώς έσωσε τον Ελληνικό Στρατό από τον αφανισμό και εξασφάλισε τιμητικούς όρους, αφού ουδείς Έλλην αξιωματικός ή στρατιώτης αιχμαλωτίσθηκε. Πολύτιμο ανθρώπινο δυναμικό έμεινε ελεύθερο και διαθέσιμο. Αν η Αριστερά -αλλά και όποιος άλλος…- είχε πολιτικό θάρρος και μεγαλοψυχία θα έπρεπε αν μη τι άλλο να αναγνωρίσει στον Τσολάκογλου ότι φρόντισε να υπάρχει διαθέσιμο το έμπειρο και ικανό για αντίσταση ανθρώπινο δυναμικό!
Η ανάληψη της πρωθυπουργίας δεν είχε τίποτα το προδοτικό, ήταν μια πράξη ευθύνης την οποία επικρότησε όλο το πολιτικό φάσμα, πλην του ανερμάτιστου Κ.Κ.Ε. Η χώρα έπρεπε στοιχειωδώς να κυβερνηθεί από Έλληνες και όχι από τους κατακτητές. Άλλωστε, ούτε οι Γερμανοί είχαν συμφέρον από την μη ύπαρξη Ελληνικής Κυβερνήσεως, σε αντίθεση με τους Ιταλούς που είχαν έρθει για να μείνουν και ήθελαν την μετατροπή της Ελλάδος σε προτεκτοράτο τους, πολλώ δε μάλλον των Βουλγάρων που ήθελαν να αποσπάσουν την Μακεδονία. Η ύπαρξη ελληνικής πολιτικής οντότητος ήταν επίτευγμα, τις θετικές επιπτώσεις του οποίου δεν έχουμε με σοβαρότητα εκτιμήσει, ακριβώς λόγω της πολιτικής συσκότισης που επέβαλε η αριστερή προπαγάνδα και η ο καιροσκοπισμός του αστικού πολιτικού συστήματος. Ο ίδιος ο Γεώργιος Παπανδρέου -ο ορισμός της πολιτικής γελοιότητος και του καιροσκοπισμού- είχε επισκεφθεί τον Τσολάκογλου για να τον συγχαρεί και να του προσφέρει την στήριξή του! Το ίδιο έπραξαν και όλοι οι άλλοι πολιτικοί αρχηγοί πλην Τσαλδάρη.
Και κάτι που δεν έχει γίνει ευρέως γνωστό: ο Τσολάκογλου, με παρασκηνιακές ενέργειες «κάρφωσε» στους Ιταλούς τα σχέδια των Γερμανών για τη συγκρότηση ελληνικής λεγεώνας που θα πολεμούσε μαζί τους στο ανατολικό μέτωπο. Οι Ιταλοί ούτε καν να σκεφθούν δε ήθελαν μια τέτοια προοπτική, η οποία θα έδινε ακόμη μεγαλύτερη οντότητα στο κατοχικό κράτος και θα ματαίωνε οριστικώς τα δικά τους σχέδια. Έβαλαν veto στα γερμανικά σχέδια και τα ματαίωσαν. Ταυτοχρόνως, τέλειωσε και η περίοδος Τσολάκογλου, ο οποίος αποδείχθηκε πρόβλημα και όχι λύση για τους Γερμανούς! Τόσο προδότης…
ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ: ΚΟΣΤΟΣ Ή ΩΦΕΛΟΣ; Από ηθικής απόψεως θα ήταν παράλογο, ατιμωτικό και αληθώς προδοτικό να αρνηθούμε την ηθική αξία κάθε αντιστασιακής ενέργειας όποιος και αν την έκανε. Όμως, πέραν της ηθικής υπάρχει και η σκληρή πραγματικότητα. Ας την ψηλαφήσουμε…
Οι νίκες των ελληνικών όπλων είχαν ήδη προσφέρει τεράστιο ηθικό απόθεμα στην Ελλάδα και τον απανταχού ελληνισμό. Μέχρι και οι Έλληνες μετανάστες στις Η.Π.Α., εν μια νυκτί, μετετράπησαν σε αξιοσέβαστους και αξιότιμους πολίτες! Μέχρι τότε θεωρούντο «δεύτερης κατηγορίας» μαζί με κάθε μη αγγλοσάξωνα/προτεστάντη μετανάστη, λιγότερο ή περισσότερο μελαχρινό! Την στιγμή της συνθηκολογήσεως η Ελλάδα είχε ήδη κερδίσει μια θέση στο τραπέζι των νικητών. Η Μάχη της Κρήτης και -κυρίως- η συνέχιση του αγώνα από τον επίσημο Ε.Σ. και το Π.Ν. υπό την εξόριστη βασιλική κυβέρνηση εξασφάλισαν τα κερδισμένα!
Υπ’ αυτό το πρίσμα περαιτέρω αντίσταση δεν είχε να προσφέρει κάτι. Πολλώ δε μάλλον που η Ελλάδα δεν είχε σημαντική στρατηγική αξία στο πλαίσιο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όπως αποδείχθηκε και από την εξέλιξη των επιχειρήσεων. Η αντίσταση στο εσωτερικό της χώρας δεν προσέφερε κάτι σημαντικό στην συνολική συμμαχική προσπάθεια. Είναι χαρακτηριστικό ότι η σημαντικότερη αντιστασιακή ενέργεια, η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου, έγινε μετά την Μάχη του Ελ Αλαμέϊν και δεν είχε ουσιαστική επίδραση στις εξελίξεις. Άλλωστε, η ουσιαστική ανάπτυξη των συγκροτημένων αντιστασιακών τμημάτων έγινε μετά την κατάρρευση των Ιταλών και λόγω αυτής, το 1943, όταν ο πόλεμος είχε ήδη κριθεί.
Όμως, τότε, τι νόημα είχε η ύπαρξη του Ε.Α.Μ./ΕΛΑΣ, του Ε.Δ.Ε.Σ., του 5/42 κλπ.; Την απάντηση την δίνει ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας του Κ.Κ.Ε., ο Σιάντος, σε επιστολή του Σιάντου προς τον Ιωαννίδη, τον Ιανουάριο του 1942: «Το παρτιζάνικο είναι επίκαιρο, απαραίτητο και σίγουρο, όταν είναι έργο δικό μας. Αλλιώς περνά πάνω από το κεφάλι μας». Όπως και ο Ιωαννίδης, στις Αναμνήσεις του είναι σαφής: «Παρόλα όσα γράφτηκαν, σκοπός μας ήταν πάντοτε η προλεταριακή επανάσταση. Κατά την Κατοχή το ΚΚΕ, με φανατισμό, χρησιμοποίησε αδίστακτα κάθε μέσο, όσο σκληρό και αν ήταν, φτάνει να εξυπηρετούσε το σκοπό αυτό. Έτσι η στάση και η δράση του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ ήταν ασφυκτικά υποταγμένη στη στρατηγική πολιτική επιλογή του ΚΚΕ».
Θα ήταν προδοτική η μη διενέργεια αντιστάσεως; Αν ναι, πόσο προδότες ήταν όσοι ευρωπαϊκοί λαοί δεν προέταξαν αντίσταση; Πόσο προδότες ήταν εκατομμύρια Έλληνες που απέφυγαν αν συμμετάσχουν σε αντιστασιακές ενέργειες, είτε φοβούμενοι για τη ζωή τους είτε επειδή είχαν αντίληψη του μάταιου και άσκοπου της προσπάθειας; Τιμή και δόξα σε όσους και για όποιον λόγο αντιστάθηκαν και μάτωσαν τους κατακτητές. Όμως, αυτό δεν καθιστά τους υπολοίπους προδότες, ούτε η πράξη τους μπορεί να αποτελεί πολιτικό κριτήριο, να τους αποθεώνει και να τους απαλλάσσει από κάθε ευθύνη για μελλοντικές τους ενέργειες. Η αμετροέπεια -ανερμάτιστων όπως αποδείχθηκε- ανθρώπων σαν τον Μανώλη Γλέζο δεν θα είχε καμία επίπτωση αν δεν είχε ηρωποιηθεί για μια πράξη καθαρώς συμβολική και άνευ στρατηγικής ή τακτικής σημασίας.
ΔΩΣΙΛΟΓΟΙ: ΑΣΦΑΛΩΣ ΚΑΙ ΥΠΗΡΞΑΝ! Όμως, πόσοι ήτανε; Ήταν τόσοι πολλοί και τόσο σημαντικοί ώστε να στηριχθεί επάνω τους το μετακατοχικό καθεστώς; Όντως έτυχαν ασυλίας και προστασίας;
Και αυτός ο μύθος αμφισβητείται αν ανατρέξουμε στους αριθμούς. Πόσους δίκασαν τα Ειδικά Δικαστήρια Δωσιλόγων και πόσες καταδικαστικές αποφάσεις εκδόθηκαν; Αναζήτησα τους αριθμούς, αλλά δεν μπόρεσα να βρω κάτι, μόνον γενικές αναφορές σε μερικές χιλιάδες μηνύσεις και δίκες. Όμως, αν υπήρξε προστασία των δωσιλόγων τότε πόσοι ήταν συνολικώς ώστε όσοι δικάσθηκαν (και καταδικάσθηκαν ή αθωώθηκαν) να είναι λίγοι ενώ οι πολλοί γλύτωσαν; Ποιες είναι οι αντιστασιακές πράξεις και οι συνεπακόλουθες προδοσίες ώστε να υπάρχει αντίστοιχος αριθμός αρκετών χιλιάδων δωσιλόγων; Μήπως, ακόμη και σε αυτό το τόσο σημαντικό ζήτημα η έμφυτη τάση μας για υπερβολή σε συνδυασμό με την πολιτική σκοπιμότητα έκρυψαν την αλήθεια; Μήπως μας είναι πολύ εύκολο να αποκαλέσουμε δωσίλογο και προδότη οποιονδήποτε -χωρίς πραγματικά τεκμήρια- θεωρούμε ότι συνεργάσθηκε με το κατοχικό καθεστώς π.χ. μόνο και μόνο επειδή ήταν επιχειρηματίας την περίοδο της Κατοχής;
Στην πραγματικότητα η αντίσταση που μπορούσε να προδοθεί ήταν αυτή εντός των πόλεων, που ασκείτο με μυστικότητα. Τα μπλόκα είναι γνωστά, πόσα και ποια ήτανε. Μερικές δεκάδες. Πολλά τα θύματα, αλλά πόσοι άραγε δωσίλογοι να αντιστοιχούν σε κάθε μπλόκο;
Είμαι βέβαιος ότι θα βρεθούν πολλοί που θα χαρακτηρίσουν τους συλλογισμούς μου αφελείς και αβάσιμους. Το έκαναν ήδη στο πρώτο μέρος του άρθρου. Όμως, τους αρέσει ή όχι, η πραγματική ιστορία γράφεται με αποδεικτικά στοιχεία και όχι με γενικόλογους και αόριστους ισχυρισμούς. Αν η Αριστερά πιστεύει ότι υπήρχαν τόσοι πολλοί δωσίλογοι που έμεινα ατιμώρητοι επειδή ήταν τόσο σημαντικοί ώστε να στηρίξουν το καθεστώς, τότε θα πρέπει να το αποδείξει με συγκεκριμένα στοιχεία. Επίσης, αφού μιλάμε για δωσίλογους ας μας πει η Αριστερά για την προδοσία του Τσιγάντε στους Ιταλούς και την εκτέλεσή του από τους Καραμπινιέρους! Ποιον ενοχλούσε η παρουσία του στην Αθήνα; Πάντως, όχι τον Άγγελο Έβερτ ή όποιον άλλο αστό αξιωματούχο ή πολιτικό…
Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για τους μαυραγορίτες, αλλά και για όποιον άλλο χαρακτηρίσθηκε συνεργάτης των κατακτητών μόνο και μόνον επειδή συνέχισε να εργάζεται και να εμπορεύεται σε μια αγορά στην οποία, αναγκαστικώς πλέον, συμμετείχαν οι αρχές κατοχής και το οι ελληνικές κατοχικές κυβερνήσεις.
Ασφαλώς υπήρξαν και δωσίλογοι και μαυραγορίτες και οικονομικοί συνεργάτες των κατακτητών. Όμως, η λάσπη της κομματικής προπαγάνδας εστράφη κατά δικαίων και αδίκων, αδιακρίτως. Σε καθεστώς πνευματικής τρομοκρατίας, οι αοριστολογίες και οι αβάσιμοι ισχυρισμοί μετετράπησαν σε ιστορική αλήθεια και χρησιμοποιούνται σήμερα ως πολιτικό κριτήριο για το παρόν και το μέλλον! Με την προπαγάνδα και την ιδεολογική τρομοκρατία η Αριστερά επιχείρησε και πέτυχε όσα δεν πρόλαβε να κάνει τον Δεκέμβριο του 1944, όταν χιλιάδες μη αριστεροί πολίτες απήχθησαν ως όμηροι και πολλοί πέθαναν από τις στερήσεις και τις κακουχίες της πολυήμερης χειμερινής πορείας προς τα ορεινά καταφύγια των συμμοριτών της Ο.Π.Λ.Α. Εκατοντάδες ήταν τα πτώματα όσων εκτελέσθηκαν στον Περισσό, ανάμεσά τους και της εξαιρετικής τραγωδού Ελένης Παπαδάκη! Δεν πρόλαβε τότε η Αριστερά να εξοντώσει όλους όσους είχε προγράψει ως κοινωνικούς της εχθρούς, ως στηρίγματα του αστικού καθεστώτος, δηλαδή τα ανώτερα στρώματα της μεσοαστικής τάξεως, αυτούς που αποτελούν την σπονδυλική στήλη κάθε δημοκρατικού καθεστώτος. Ότι δεν πέτυχαν οι σφαίρες της Ο.Π.Λ.Α. το πέτυχε η στρατευμένη τέχνη και η κίβδηλή επιστήμη που επί δεκαετίες δηλητηριάζουν την ελληνική κοινωνία με ψεύδη και ενοχές.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΡΑΛΛΗΣ: Ο τρίτος κατοχικός πρωθυπουργός, που ανέλαβε εν γνώσει του ότι πλησιάζει η απελευθέρωση και ότι θα βρεθεί ενώπιον της Δικαιοσύνης. Είναι γνωστή και μη αμφισβητήσιμη η επικοινωνία και συνεργασία του με την εξόριστη κυβέρνηση, όμως κάποιος έπρεπε να χρεωθεί την δημιουργία των Ταγμάτων Ασφαλείας! Προφανώς δεν ήταν πρόσκοποι όσοι τα επάνδρωσαν. Προφανώς ήταν υποχρεωμένοι να συνεργασθούν με τους κατακτητές! Προφανώς και διέπραξαν ακρότητες και εγκλήματα σε αντίποινα αντίστοιχών πράξεων του ΕΛ.Α.Σ. και της Ο.Π.Λ.Α.! Οι πύλες της εμφυλιοπολεμικής κολάσεως είχαν ανοίξει με ευθύνη της Αριστεράς και ήταν αυτονόητο ότι δεν θα υπήρχε μέτρο σε μια σύγκρουση όπου ο ηττημένος τα έχανε όλα, και ελευθερία και πατρίδα! Όσο ένοχος ήταν ο Τσολάκογλου άλλο τόσο ήταν και ο Ράλλης.
Στο επόμενο, τρίτο -και τελευταίο- μέρος του οδυνηρού αυτού άρθρου, μερικές σκέψεις με αφορμή το ιστορικό παρελθόν, αλλά με στόχο και αιτία το δύσκολο παρόν και το σκοτεινό μας μέλλον…
