Γράφει η Πηνελόπη Μητρούλια
Σε σκληρό debate μεταξύ ελληνικής και αμερικανικής πλευράς, με αντικείμενο την πολιτική των αγωγών μεταφοράς φυσικού αερίου εξελίχθηκε το συνέδριο Athens Energy Forum 2015 που διοργανώνει η International Herald Tribune.
«Δεν είμαστε δορυφόρος καμίας μεγάλης δύναμης. Ακολουθούμε πολυδιάστατη και πολύπλευρη ενεργειακή πολιτική προς κάθε κατεύθυνση. Η Ελλάδα είναι πολύ μικρή για να ενταχθεί σε ένα καθεστώς ενεργειακής μπανανίας!». Η αναφορά αυτή του υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Παναγιώτη Λαφαζάνη πυροδότησε την άμεση αντίδραση του πρώην Πρέσβη των ΗΠΑ και νυν Διευθυντή του Διεθνούς Κέντρου Αμυντικών Σπουδών, Μάθιου Μπράιζα, ο οποίος κάλεσε την Ελλάδα να μην επιστρέψει σε μονοπωλιακό καθεστώς η εγχώρια αγορά φυσικού αερίου, αναφερόμενος σαφώς στη μονοπωλιακή σχέση της Ελλάδας με τη Ρωσία όσον αφορά την προμήθεια φυσικού αερίου.
«Άκουσα τον υπουργό Ενέργειας να επισημαίνει την ανάγκη για πολυκατευθυντικότητητα στην ενεργειακή πολιτική και οι μεγάλες δυνάμεις να μην εκμεταλλεύονται τις μικρές. Δεν έχουμε αντίρρηση» είπε ο κ. Μπράιζα και ξεκαθάρισε: «Αν αυτοί είναι οι στόχοι της Ελλάδας, το χειρότερο που έχετε να κάνετε, είναι ένα βήμα πίσω στον Νότιο Διάδρομο φυσικού αερίου και να επιστρέψετε στο μονοπώλιο που έφθασε στο σημείο, η Ελλάδα να πληρώνει το φυσικό αέριο ακριβότερα από οποιαδήποτε χώρα της Ευρώπης».
Με απλά λόγια ο κ. Μπράιζα κάλεσε την ελληνική κυβέρνηση να μην επιστρέψει στην πλήρη εξάρτηση από το ρωσικό μονοπώλιο. Ο κ. Λαφαζάνης είχε μιλήσει για «μεγάλες καπιταλιστικές χώρες που βλέπουν στον έλεγχο των ενεργειακών δρόμων το εργαλείο για να καταδυναστεύουν τις μικρότερες» και για «μικρές χώρες που κινδυνεύουν να γίνουν αθύρματα των μεγάλων πολυεθνικών γιγάντων», σημειώνοντας ότι η «ενέργεια δεν είναι πεδίο για αχαλίνωτη κερδοσκοπία αλλά κοινωνικό αγαθό.»
Πάντως ο Έλληνας υπουργός δεν διευκρίνισε εάν αναφέρεται στην Gazprom ή τους μεγάλους δυτικούς πολυεθνικούς ομίλους που εκμεταλλεύονται τα κοιτάσματα του Αζερμπαϊτζάν, αν και πρόσθεσε ότι «Η Ελλάδα δεν πρόκειται να γίνει εξαρτημένο πιόνι κανενός, στο όνομα της δήθεν απεξάρτησης των πηγών τροφοδοσίας της ΕΕ».
Η απάντηση σε αυτή την αναφορά του ήρθε σε ηπιότερους τόνους αλλά εξίσου ξεκάθαρα από την βοηθό γραμματέα του Στέητ Ντιπάρτμεντ για θέματα ενεργειακής διπλωματίας κυρία Ρούμπιν Ντάμπιγκαν, η οποία χρησιμοποίησε τα παραδείγματα της Ουκρανίας και των χωρών της Βαλτικής για να αναδείξει τη σημασία της διαφοροποίησης των πηγών ενεργειακού εφοδιασμού.
Η θέση της Ελλάδας στη γεωπολιτική ενεργειακή σκακιέρα βρίσκεται για μια ακόμη φορά υπό αναθεώρηση από τη νέα ελληνική κυβέρνηση. Πρόκειται για μια παρτίδα που μόλις ξεκίνησε. Ας ελπίσουμε να παίζεται βάσει συγκριμένης στρατηγικής.