Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Την τροποποίηση της γερμανικής πολιτικής στα αεροδρόμια συνόδευσε και μία εκ βάθρων αλλαγή της Συνθήκης Σένγκεν κάνοντας ακόμα πιο αυστηρούς τους ελέγχους σε ότι αφορά τους υπηκόους τρίτων χωρών που διέρχονται από σύνορα εκτός Σένγκεν.
Ως προς τις τροποποιήσεις της Συνθήκης Σένγκεν, τη Δευτέρα το Συμβούλιο των κρατών μελών της ΕΕ ενέκρινε την τροποποίηση του κώδικα συνόρων Σένγκεν όσον αφορά το σύστημα εισόδου-εξόδου. Σύμφωνα με το νέο κανονισμό στο σύστημα θα καταχωρούνται πληροφορίες για την είσοδο, έξοδο και άρνηση εισόδου όσον αφορά υπηκόους τρίτων χωρών που διέρχονται τα εξωτερικά σύνορα του χώρου Σένγκεν.
Πιο συγκεκριμένα, κατόπιν της αναδιάρθρωσης της Συνθήκης, το σύστημα εισόδου-εξόδου θα συμβάλει στη μείωση των καθυστερήσεων κατά τους συνοριακούς ελέγχους και στη βελτίωση της ποιότητας των συνοριακών ελέγχων, μέσω του αυτόματου υπολογισμού της επιτρεπόμενης διαμονής κάθε ταξιδιώτη, αλλά και στην εξασφάλιση συστηματικού και αξιόπιστου εντοπισμού των προσώπων που υπερβαίνουν την επιτρεπόμενη διάρκεια διαμονής.
Επιπλέον η τροποποίηση θα συμβάλει στην ενίσχυση της εσωτερικής ασφάλειας και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, επιτρέποντας την πρόσβαση των αρχών επιβολής του νόμου στο ταξιδιωτικό ιστορικό. Μετά την έγκριση το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει τώρα να υπογράψουν τον εκδοθέντα κανονισμό. Το υπογεγραμμένο κείμενο θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και θα τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες αργότερα. Το νέο σύστημα θα πρέπει να τεθεί σε λειτουργία έως το 2020.
Τα μέτρα των κρατών ελέω προσφυγικής κρίσης
Η προσφυγική κρίση έχει αναγκάσει πολλά κράτη να καταφύγουν στη λήψη μέτρων που αποκλείουν την είσοδο περισσότερων προσφύγων από ότι μπορούν να αντέξουν οι υφιστάμενες δομές τους. Οι παρακάτω χώρες αποφάσισαν να εισάγουν ελέγχους στα σύνορα τους, ενώ κάποια από αυτά τα μέτρα έχουν καταργηθεί σήμερα. Αναλυτικά:
1) Η Ιταλία (2 Σεπτεμβρίου 2015) στα σύνορά της με την Αυστρία ως συνέχεια γερμανικού αιτήματος όταν σημειώθηκε ρεκόρ αφίξεων.
2) Η Γερμανία (13 Σεπτεμβρίου 2015) η οποία αφού άνοιξε τις πόρτες σε εκατοντάδες χιλιάδες αιτούντων άσυλο επανέφερε τους ελέγχους στα σύνορά της με την Αυστρία και την Τσεχία.
3) Η Τσεχία (13 Σεπτεμβρίου 2015) στα αυστριακά σύνορα ώστε να μειώσει τις ροές των μεταναστών μερικές ώρες μετά την ενίσχυση των ελέγχων στην Γερμανία.
4) Η Σλοβακία (14 Σεπτεμβρίου 2015) στα σύνορα της με την Αυστρία και την Ουγγαρία έπειτα από τις ενισχύσεις των ελέγχων της Γερμανίας.
5) Η Γερμανία στις 16 Σεπτεμβρίου του 2015 ανακοινώνει ότι ενισχύει την ένταση των ελέγχων στο μεγαλύτερο μέρος των συνόρων της με την Γαλλία κυρίως στα Αλσατικά της σύνορα για να ελέγξει τις μεταναστευτικές ροές.
6) Το Βέλγιο (23 Φεβρουαρίου 2016) για να αντιμετωπίσει ενδεχομένως ενισχυμένες μεταναστευτικές ροές μετά τη διάλυση της λεγόμενης «ζούγκλας» στην πόλη Καλέ της Γαλλίας επαναφέρει τους ελέγχους στα σύνορα κοντά στη Λιλ.
7) Η Πολωνία (4 Ιουλίου 2016) εξαιτίας πολλών γεγονότων, όπως η επίσκεψη του Πάπα, η Σύνοδος του ΝΑΤΟ ενισχύει τους ελέγχους σε όλα τα σύνορα της.
8) Η Μάλτα από 29 Ιανουαρίου για την Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε όπου ασκεί την Προεδρία ενισχύει τους ελέγχους.
9) Η Γερμανία επανέφερε τους συνοριακούς ελέγχους ως προς την Ελλάδα από την 12η Νοεμβρίου 2017 μέχρι τις 12 Μαίου 2018.
10) Η Γαλλία έχει ενεργοποιήσει τους συνοριακούς ελέγχους λόγω των συνεχιζόμενων τρομοκρατικών υποθέσεων που δέχεται. (1η Νοεμβρίου 2017- 30 Απριλίου 2018)
11) Η Αυστρία έχει ενεργοποιήσει τα μέτρα λόγω της κατάστασης στην Ευρώπη και των απειλών που υπάρχουν και συγκεκριμένα σε ότι αφορά τα σύνορα με Ουγγαρία και Σλοβενία. (12η Νοεμβρίου 2017- 12η Μαιου 2018)
12) Η Δανία επανέφερε τα μέτρα για τον λόγο της ασφάλειας της Ευρώπης σε ότι αφορά τα εσωτερικά σύνορα με Γερμανία. (12η Νοεμβρίου 2017 – 12η Μαιου 2018)
13) Η Σουηδία έχει επαναφέρει τα μέτρα σε συγκεκριμένα μέρη που θεωρεί πως είναι επικίνδυνα για την ασφάλεια της (12η Νοεμβρίου 2017-12η Μαιου 2018)
14) Η Νορβηγία έχει επαναφέρει τα μέτρα λόγω των απειλών που μπορεί να δημιουργηθούν από την κατάσταση στην Ευρώπη και σε ορισμένες συνδέσεις με πλοία. (12η Νοεμβρίου 2017 – 12η Μαιου 2018)
Οι λόγοι πίσω από την Γερμανική «καραντίνα»
Ήδη η Γερμανία έβαλε την Ελλάδα σε κατάσταση «καραντίνας» στο θέμα των ταξιδιών προς το έδαφος της. Αυτό σημαίνει πως η Ελλάδα πλέον αντιμετωπίζεται ως κράτος εκτός Σένγκεν με τους ελέγχους να έχουν αυστηροποιηθεί. Βέβαια, η χώρα είχε προειδοποιήσει όλα τα Υπουργεία Εσωτερικών των κρατών μελών σχετικά με την τροποποίηση στο κανονισμό της.
Αιτία για την πρωτόγνωρη κατάσταση που βιώνουν όσοι προσγειώνονται από τα ελληνικά αεροδρόμια στη Γερμανία είναι η εφιαλτική κατάσταση που επικρατεί στα νησιά και ο πλημμελής έλεγχος στα αεροδρόμια για παράτυπους και παράνομους μετανάστες και πιθανούς τρομοκράτες.
Μάλιστα, οι γερμανικές αρχές εξηγούν ότι στο διάστημα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου εντόπισαν 1.000 παράνομες αφίξεις από Ελλάδα. Σύμφωνα με εκπρόσωπο της Κομισιόν οι Βρυξέλλες έχουν λάβει ενημέρωση και διαβεβαίωση από τη Γερμανία πως οι έλεγχοι θα γίνουν «σε στοχευμένο πλαίσιο» καθώς και ότι υπάρχει επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας αλλά και ότι ο αντίκτυπος στην ελεύθερη μετακίνηση θα είναι μικρός.
Από την άλλη βέβαια, οι αυστηροί συνοριακοί έλεγχοι, συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς επιβατών με λεωφορείο σε ένα ξεχωριστό τερματικό σταθμό για έλεγχο διαβατηρίων, έχουν προκαλέσει έντονες επικρίσεις στην Ελλάδα. Γεγονός αποτελεί ότι υπ’ αυτές τις συνθήκες τίθεται ξεκάθαρα θέμα παραβίασης της συνθήκης του Σένγκεν. Βέβαια, η συνθήκη προβλέπει ξεκάθαρα πως σε περιπτώσεις που εντοπίζεται σημαντική εθνική απειλή για την δημόσια πολιτική ή την εθνική ασφάλεια, κάθε κράτος εντός Σένγκεν έχει την δυνατότητα να επαναφέρει τους συνοριακούς έλεγχους.
